«Μια καραβέλα, ένα
ταξίδι»
|
|
|
[Κ.Σ.Ε.
ΕΥΒΟΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ]
|
|
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗΣ
DR. ΜΗΤΑΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΕΠΙΜΟΡΦΟΥΜΕΝΗ
ΔΑΣΚΑΛΑ
ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ
|
[ΜΑΡΤΙΟΣ
2012]
|
|
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
“ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ”
«Μια καραβέλα ένα ταξίδι».
ΔΑΣΚΑΛΑ - ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ: ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ, δασκάλα της ΣΤ΄
Δημοτικού του 9ου Δημοτικού
Σχολείου Χαλκίδας.
Γνωστική περιοχή: Το σενάριο αφορά το γνωστικό αντικείμενο της
ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ της ΣΤ΄ τάξης, ενότητα οι Ήπειροι, μάθημα Βόρεια και Νότια Αμερική.
ΘΕΜΑ: «Γνωριμία με το φυσικό περιβάλλον και τα
κράτη της Βόρειας και Νότιας Αμερικής, τις μεγαλύτερες πόλεις και την ιστορική
προέλευση των κατοίκων».
Το θέμα είναι απολύτως συμβατό με το Α.Π.Σ.
και το Δ.Ε.Π. Π.Σ, εφόσον αποτελεί θέμα ενότητας στο βιβλίο της Γεωγραφίας της
ΣΤ΄ τάξης και οι στόχοι που τίθενται
άπτονται πλήρως του αναλυτικού προγράμματος.
ü
Γεωγραφία:
Θέση Αμερικής στον παγκόσμιο χάρτη, κράτη Βόρειας και Νότιας Αμερικής, βασικά
στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος Β. και Ν. Αμερικής.
ü
Γλώσσα: Δημιουργία κειμένων κατευθυντικού λόγου, παραγωγή περιγραφικών και
αφηγηματικών κειμένων.
ü
Μαθηματικά: Εύρεση ποσοστών και δημιουργία γραφημάτων.
ü
Φυσική: Αποτελέσματα της επίδρασης του ανθρώπου στα οικοσυστήματα της Β. και Ν.
Αμερικής.
ü
Ιστορία:
Αίτια και αποτελέσματα των ανακαλύψεων και γνωριμία με τους αρχαίους
πολιτισμούς της Αμερικής.
ü
Κοινωνική
και πολιτική Αγωγή: Ευαισθητοποίηση πάνω στο πρόβλημα της φτώχειας της
Λατινικής Αμερικής και προβληματισμός για τις αιτίες, τις συνέπειες και τους
τρόπους αντιμετώπισής του και γνωριμία με την οργάνωση της κοινωνικής-πολιτικής
ζωής των κατοίκων της Β. Αμερικής.
ü
Αισθητική
αγωγή: Δημιουργία ταξιδιωτικού οδηγού .
Το σενάριο υποστηρίζει τη μαθησιακή
διαδικασία με την παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ χρησιμοποιώντας:
Περιβάλλοντα πρακτικής γραμματισμού (λογισμικό
επεξεργαστή κειμένου γενικής χρήσης)
Περιβάλλον
υπολογιστικού φύλλου
Περιβάλλοντα
διερεύνησης και ανακάλυψης (εκπαιδευτικό λογισμικό Inspiration, λογισμικό γενικής χρήσης Google earth, Wikipedia και εκπαιδευτικά παιχνίδια).
Πολυμεσικά εργαλεία (video).
Εργαλεία web2
(web quest(Zunal), Google earth, Wikipedia και διαδίκτυο)
Ειδικότερα, η προσφορά των
ανωτέρω εργαλείων είναι ότι:
Το λογισμικό επεξεργασίας κειμένου μπορεί να διευκολύνει την ομαδοσυνεργατική παραγωγή
γραπτού λόγου από τους μαθητές, οι οποίοι απαντούν γρήγορα και με ελκυστικό
τρόπο στα φύλλα εργασίας.
Το λογισμικό υπολογιστικό φύλλο (excel) υποβοηθά τους μαθητές στην οργάνωση επεξεργασία
και την παρουσίαση αριθμητικών δεδομένων. Συνιστά επομένως έναν εύχρηστο τρόπο
για υπολογιστική μοντελοποίηση δεδομένων και πληροφοριών.
Με το λογισμικό Inspiration
ανιχνεύονται και αξιοποιούνται οι πρότερες γνώσεις των μαθητών και αναδύονται
οι παρανοήσεις και παρερμηνείες τους. Αναπτύσσεται η ικανότητά τους να
δημιουργούν εννοιολογικά μοντέλα και καλλιεργείται η δημιουργική και κριτική
σκέψη τους, ώστε οι έννοιες και η γνώση να οικοδομείται ευκολότερα
Tα
video δίνουν τη δυνατότητα να μεταφερθούν οι μαθητές σε
περιοχές που δεν μπορούν να προσεγγίσουν στην καθημερινή τους ζωή.
Το διαδίκτυο χρησιμοποιείται στην
εκπαίδευση όχι μόνο για αναζήτηση πληροφοριών αλλά για κριτική επεξεργασία και
μετασχηματισμό των πληροφοριών από τους μαθητές.
Οι μαθητές διερευνούν καθοδηγούμενα πληροφορίες από το διαδίκτυο (έλεγχος
ιστοσελίδων προτού δοθούν στους μαθητές). Τέλος, θα πρέπει να υπάρχει συνεχής
εκπαίδευση των μαθητών για ασφαλή πλοήγηση στο διαδίκτυο.
Με το περιβάλλον μάθησης Google Earth οι μαθητές μέσα από την οπτικοποίηση και την προσομοίωση οδηγούνται στην
γνώση γεωγραφικών εννοιών (προσανατολισμός, πορθμοί, ισθμοί, πόλεις, πληθυσμός
κλπ.). Το λογισμικό αυτό παρέχει δορυφορικές εικόνες μεγάλης ευκρίνειας για όλη
τη γη. Ο χρήστης μπορεί να πλοηγηθεί σε όλο τον πλανήτη και να επιλέξει το ύψος
από το οποίο θα κάνει την πλοήγηση αυτή. Το Google earth μπορεί να συνδυαστεί με το λογισμικό Google maps,ώστε να συνδεθούν οι δορυφορικές εικόνες με
διαφόρων ειδών αλληλεπιδραστικούς χάρτες.
Οι ψηφιακές
εγκυκλοπαίδειες και τα σώματα κειμένων στην ψηφιακή τους μορφή προσφέρουν
τεράστιες εκπαιδευτικές ικανότητες, ποιοτικά διαφορετικές, από αυτές των
συμβατικών. Έχοντας δομή υπερμέσου επιτρέπουν πλοήγηση και ευνοούν δραστηριότητες
διερεύνησης και ανακάλυψης με τους μηχανισμούς αναζήτησης της πληροφορίας που
ενσωματώνουν επιτρέπουν επίσης την εύκολη αναζήτηση και διαχείριση της
πληροφορίας.
Με το περιβάλλον μάθησης «ιστοεξερεύνηση» οι
μαθητές οδηγούνται σε καθοδηγούμενη διερεύνηση για την επίλυση προβλημάτων με
ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες, που έχουν έντονο το χαρακτήρα της αναζήτησης
και που ενεργοποιούν τους μαθητές, αναπτύσσουν την κριτική τους σκέψη και
οδηγούνται σε συνεργατική οικοδόμηση γνώσης. Πρόκειται για οργανωμένη
δραστηριότητα, όπου υπάρχουν όλα τα βήματα από την αρχή (συλλογή πληροφοριών,
διαδικασία, αξιολόγηση), ενσωματωμένα σε μία ενιαία συλλογή. Μέσα από την
ιστοεξερεύνηση οι μαθητές αναλαμβάνουν να επιλύσουν ένα πρόβλημα αξιοποιώντας
το διαδίκτυο ως βασική πηγή πληροφορίας αλλά συχνά όχι μοναδική.
Το σενάριο
ακολουθεί ένα μοντέλο καθοδηγούμενης διερεύνησης και ανακάλυψης μέσα από
δραστηριότητες που ευνοούν την κριτική σκέψη, τη συμμετοχική και συνεργατική
μάθηση.
Στηρίζεται στις
αρχές της εποικοδομητικής προσέγγισης και στις κοινωνικοπολιτισμικές θεωρήσεις
του Vygotsky και των απογόνων του, όπου δίνεται έμφαση στη μαθησιακή
διαδικασία, στην αλληλεπίδραση των εμπλεκόμενων μερών καθώς και στο
κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον που λαμβάνει χώρα.
Οι μαθητές
με τα εργαλεία web2
οικοδομούν τη νέα γνώση. Οι
νέες τεχνολογίες και τα σύγχρονα περιβάλλοντα μάθησης τους παρέχουν αρκετά
εργαλεία και δυνατότητες για να αποκτήσουν νέες εμπειρίες και τη νέα γνώση και τους
βοηθούν να αναπτύξουν ένα παγκόσμιο τρόπο σκέψης, που ξεπερνά τα όρια του
σχολείου τους.
Καινοτομία και μάθηση προέρχονται από τις νέες
εμπειρίες, την υπέρβαση της ασφάλειας των όσων γνώριζαν και από τα νέα και
διαφορετικά βιώματα. Ένας παγκόσμιος τρόπος σκέψης τους δίνει τη δυνατότητα να
ξεπεράσουν τους φραγμούς της δικής τους κουλτούρας και να δουν τον κόσμο όπως
πραγματικά είναι.
Παράλληλα, με το
παρόν σενάριο επιτυγχάνεται η ανάπτυξη του σεβασμού και της συλλογικότητας και
οι μαθητές κατανοούν ότι η μάθηση είναι
μια ενεργητική διαδικασία που αναπτύσσει την ικανότητα άσκησης κριτικής
διαφόρων πρακτικών και την ικανότητα διαπραγμάτευσης των διαφορετικών γνώσεων,
με σεβασμό στην προσωπικότητα των συμμαθητών τους.
Οι μαθητές γνωρίζουν σε
ικανοποιητικό βαθμό τη χρήση Η/Υ, του κειμενογράφου, του προγράμματος
υπολογιστικών φύλλων(excel)
και του προγράμματος Inspiration.
Γι’ αυτό και η εκπόνηση των εργασιών δεν
χρειάζεται ιδιαίτερες επισημάνσεις και εξηγήσεις. Στις ελάχιστες περιπτώσεις
που κάποια ομάδα αντιμετωπίζει δυσκολίες επεμβαίνω συμβουλευτικά και
διακριτικά.
Επίσης, γνωρίζουν πολύ καλά τη χρήση του Google Earth και τη πλοήγηση στο διαδίκτυο. Η πλοήγηση στο διαδίκτυο γίνεται με
ασφαλή τρόπο διότι έχει προηγηθεί ο έλεγχος των ιστοσελίδων. Ένα ακόμα πρόβλημα
που ανακύπτει στη συλλογή πληροφοριών από το διαδίκτυο είναι ότι αρκετές από
τις ιστοσελίδες είναι στα αγγλικά και δεν έχουν ικανοποιητική μετάφραση. Το
πρόβλημα λύνεται με τη δική μου παρέμβαση όπου οι μαθητές δεν κατανοούν το
κείμενο.
Ακόμη, με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο οι
ομάδες λύνουν πολλά από τα προβλήματα που ανακύπτουν με συνεργασία και
αλληλεπίδραση και δική μου παρέμβαση.
Η δική μου παρέμβαση, βεβαίως, γίνεται σε
ισότιμη βάση με τους μαθητές, αφού η ανακαλυπτική και εποικοδομητική μέθοδος
έχει την ομάδα ως βασικό μοχλό συνοικοδόμησης γνώσης και η οποία έχει ως βασικό
της στόχο την αλληλεπίδραση και αναβάθμιση των μελών της.
Το σενάριο απευθύνεται σε μαθητές της ΣΤ’ τάξης του Δημοτικού σχολείου
Το σενάριο θα ολοκληρωθεί σε 8 διδακτικές
ώρες.
Οι μαθητές θα εργαστούν στην τάξη του
σχολείου και θα χρησιμοποιηθούν οι 12 Η/Υ της τάξης.
Οι πρότερες γνώσεις των μαθητών είναι πολύ
σημαντικές ώστε να αποτελέσουν πρόσφορο έδαφος για την οικοδόμηση των νέων
γνώσεων.
Οι μαθητές ήδη γνωρίζουν τις έννοιες του
οριζόντιου και κάθετου διαμελισμού, τις γεωγραφικές συντεταγμένες, τις
κλιματικές ζώνες, πώς να βρίσκουν την πυκνότητα του πληθυσμού και την έννοια
του οικοσυστήματος. Επίσης, οι μαθητές είναι, σε ικανοποιητικό επίπεδο, χρήστες
Η/Υ, των εκπαιδευτικών λογισμικών, των λογισμικών γενικής χρήσης (κειμενογράφος,
υπολογιστικά φύλλα) και των εργαλείων Web 2.
Κατά την πραγματοποίηση του σεναρίου θα χρειαστούν:
Ηλεκτρονικοί
υπολογιστές.
Λογισμικό
επεξεργασίας κειμένου.
Λογισμικό υπολογιστικών φύλλων.
Εκπαιδευτικό
Λογισμικό Inspiration.
Λογισμικό
Google Earth.
Σύνδεση
στο Διαδίκτυο.
Εκτυπωτές
.
Φύλλα
εργασίας.
Χαρτιά
, μαρκαδόροι και μολύβια.
Βιβλία
γεωγραφίας.
Η τάξη, η οποία υλοποίησε
το σενάριο , είναι η ΣΤ’ τάξη του 9ου Δημοτικού Σχολείου Χαλκίδας.
Αποτελείται από 11 κορίτσια και 14 αγόρια.
Οι μαθητές προέρχονται από υψηλού
βιοτικού επιπέδου οικογένειες, οι οποίες ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την πρόοδο
και το μαθησιακό επίπεδο των παιδιών τους. Η τάξη ήταν χωρισμένη σε 6 ομάδες( 5
των τεσσάρων παιδιών και 1 των 5 παιδιών) οι οποίες για τη συγκεκριμένη ενότητα
είχαν δημιουργηθεί ανάλογα με το φωτογραφικό υλικό που είχαν από την επίσκεψή
τους στο Αττικό Πάρκο. Τα ονόματα των ομάδων ήταν: ΠΟΥΛΙΑ, ΕΡΠΕΤΑ, ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ, ΦΥΤΟΦΑΓΑ, ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΑ ΚΑΙ ΑΜΦΙΒΙΑ.
Το σενάριο υλοποιήθηκε
με ομαδοσυνεργατική μέθοδο, ιδεοθύελλα, παιχνίδι ρόλων, ανακαλυπτική μέθοδο, και
εκπαιδευτικά παιχνίδια.
Αυτές
οι διδακτικές μέθοδοι βασίζονται στο εκπαιδευτικό μοντέλο του Οντάριο(The
Ontario Curriculum), το οποίο είναι ένα διερευνητικό μοντέλο διδασκαλίας, όπου
οι μαθητές εμπλέκονται σε δραστηριότητες είτε σε μικρές ομάδες, είτε σε επίπεδο
τάξης. Η εμψύχωση, η καθοδήγηση, η παροχή κινήτρων
στους μαθητές και ο συντονισμός της διδασκαλίας από εμένα οδηγεί τους μαθητές
στην ανάπτυξη της κριτικής τους σκέψης, στην ανάληψη πρωτοβουλιών, στο
να ανακαλύπτουν μόνοι τους τη γνώση και να οικοδομούν τη νέα γνώση τους.
Εκφράζουν απόψεις μέσα στην ομάδα αλλά και στην ολομέλεια, αξιολογούν τις
απόψεις των συμμαθητών τους αλλά αυτοαξιολογούν και τις δικές τους απόψεις,
αναπτύσσοντας την κριτική τους σκέψη.
Ο γενικός σκοπός του σεναρίου μας είναι η ανάπτυξη ικανοτήτων των μαθητών για
έρευνα, για κριτική και δημιουργική σκέψη, για επικοινωνία ιδεών, για συνεργασία και λήψη αποφάσεων και
τη γνωριμία με τα κράτη, τον πολιτισμό και την ιστορία της
Αμερικής και την αποδοχή της διαφορετικότητας των λαών της.
Ειδικότερα,
οι μαθητές με την ολοκλήρωση της διαδικασίας θα πρέπει:
Να διακρίνουν τις κλιματικές ζώνες της Αμερικής(Δραστηριότητα 1).
Να γνωρίζουν την ιστορική προέλευση των κατοίκων
της Αμερικής. (Δραστηριότητα 3)
Να εντοπίζουν τους ωκεανούς που βρίσκονται γύρω από
την ήπειρο (Δραστηριότητα 4).
Να υπολογίζουν ποσοστά ,την πυκνότητα πληθυσμού και
να την απεικονίζουν με ραβδογραμμα. (Δραστηριότητα 4,14)
Να γνωρίζουν τα βασικά στοιχεία του φυσικού
περιβάλλοντος της Β. Αμερικής. (Δραστηριότητα 5,8 )
Να γνωρίζουν τα κράτη της Β. και Ν. Αμερικής. (Δραστηριότητα 6,11 )
Να γνωρίζουν τη διοικητική δομή των Η.Π.Α.. (Δραστηριότητα 7 )
Να γνωρίζουν τα κυριότερα μνημεία της Β. Αμερικής. (Δραστηριότητα 10 )
Να γνωρίζουν τις γλώσσες που μιλούν οι κάτοικοι της
Αμερικής. (Δραστηριότητα 15 )
Να βρίσκουν τη θέση της Αμερικής σε σχέση με
τα ημισφαίρια και τους παράλληλους και τους μεσημβρινούς κύκλους.(
Δραστηριότητα 1)
Να σχεδιάζουν εννοιολογικό χάρτη.(
Δραστηριότητα 2)
Να εντοπίζουν τα μεγαλύτερα νησιά, κόλπους
κλπ. (Δραστηριότητα
5)
Να εντοπίζουν τις μεταβολές του ανάγλυφου της
Β. Αμερικής (Δραστηριότητα 5)
Να εντοπίζουν τα μεγαλύτερα ποτάμια, λίμνες,
οροσειρές κλπ. . (Δραστηριότητα 8).
Να αναγνωρίζουν τους παράγοντες που
επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. (Δραστηριότητα13, 14).
Να
αναπτύσσουν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας. (Όλες οι δραστηριότητες).
Να παράγουν κείμενο συνδυάζοντας πηγές και να το
παρουσιάζουν. (Δραστηριότητα 3,7,9,12,13)
Να αντιλαμβάνονται τη συμβολή του
υδρογραφικού δικτύου στην ανάπτυξη της Β. Αμερικής . (Δραστηριότητα 9).
Να αντιλαμβάνονται τη συμβολή του Αμαζονίου
στο γήινο οικοσύστημα (Δραστηριότητα
12).
Να αντιλαμβάνονται την έννοια της
πολυπολιτισμικής αμερικανικής κοινωνίας(Δραστηριότητα 16).
Να υιοθετούν πρότυπα κριτικής σκέψης και
αυτοαξιολόγησης. (Όλες
οι δραστηριότητες).
Να επιλύουν προβλήματα που δημιουργούνται
στις ομάδες. (Όλες οι δραστηριότητες).
Να παροτρύνουν τα μέλη της ομάδας σε ανάπτυξη
πρωτοβουλιών. (Όλες οι δραστηριότητες).
Να προβληματίζονται για τη χρησιμότητα της
συνεργατικής μάθησης. (Όλες
οι δραστηριότητες).
Στόχοι ως προς τη χρήση των Νέων Τεχνολογιών
Να εξοικειωθούν ακόμη περισσότερο με τη
δεξιότητα πλοήγησης στο διαδίκτυο. (Όλες οι δραστηριότητες).
Να αξιοποιούν διδακτικά το διαδίκτυο αναζητώντας
πληροφορίες και να τις διαχειρίζονται κριτικά. (Όλες οι δραστηριότητες).
Να αναπτύξουν δεξιότητες αξιοποίησης του
λογισμικού Google Earth. (Δραστηριότητες
1,4,5,7,8,10,12,13).
Να αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στον Η/Υ
ως μέσο δημιουργικής έκφρασης, ανακαλυπτικής και διερευνητικής μάθησης. (Όλες οι δραστηριότητες).
Να
αναπτύξουν με τη βοήθεια του Η/Υ περιβάλλον δημιουργικής μάθησης και
εποικοδομητικής σκέψης. (Όλες οι δραστηριότητες).
1η Διδακτική Ώρα
Οι μαθητές την
προηγούμενη μέρα είχαν πραγματοποιήσει διδακτική επίσκεψη στο Αττικό Πάρκο και
είχαν πλούσιο φωτογραφικό υλικό ζώων από όλο τον κόσμο. Σε συζήτηση που έγινε
πώς μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το υλικό αυτό αποφάσισαν να το κατανείμουν
ανάλογα με τις ηπείρους που ζούσε το κάθε ζώο.
Οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες ανάλογα με τις
φωτογραφίες που είχαν και έτσι δημιουργήθηκαν οι ομάδες των Πουλιών, των
Ερπετών, των Σαρκοφάγων, των Φυτοφάγων, των Πρωτευόντων και των Αμφίβιων.
Όταν τα παιδιά
τοποθέτησαν τα ζώα στο παγκόσμιο χάρτη, παρατήρησαν ότι στην ήπειρο της
Αμερικής όλες οι ομάδες είχαν κολλήσει πάρα πολλά ζώα σε σύγκριση με τις
υπόλοιπες ηπείρους. Τότε δημιουργήθηκε το ερώτημα: «Γιατί η Αμερική έχει τόσο
πλούσια πανίδα;»
Το ερώτημα που
δημιουργήθηκε ήταν η αρχή του ταξιδιού για τη μελέτη της Αμερικής. Με το φύλλο εργασίας 1
που εκπόνησαν εντόπισαν τη θέση της Αμερικής με τη χρήση του Google Earth και τις κλιματικές της ζώνες. Συμπέραναν ότι η Αμερική ήταν μια τεράστια
ήπειρος με μεγάλη κλιματική ποικιλία. Με τη συζήτηση, που ακολούθησε στην
ολομέλεια, φάνηκε το ενδιαφέρον των μαθητών να εξερευνηθεί.
Επειδή οι προτάσεις των μαθητών ήταν πολλές
για το πώς έπρεπε να μελετηθεί οργάνωσαν τις ιδέες τους δημιουργώντας
εννοιολογικό χάρτη με το λογισμικό INSPIRATION (φύλλο εργασίας 2)
Η κάθε ομάδα παρουσίασε το δικό της ιδεόγραμμα,
ακολούθησε συζήτηση και δημιουργήθηκε ένας ολοκληρωμένος εννοιολογικός χάρτης
με τις ιδέες όλων των μαθητών.
2η Διδακτική Ώρα
Η 2η ώρα
ξεκίνησε με προβολή του τραγουδιού « Χρ. Κολόμβος» από το YouTube. Η
κάθε ομάδα ανέλαβε μια ενότητα από το κλάδο του ιδεογράμματος, που αφορούσε την
ιστορία της Αμερικής και εκπόνησε το φύλλο εργασίας 3.
Η κάθε ομάδα είχε διαφορετικό φύλλο εργασίας 3
γιατί τα θέματα ήταν η ανακάλυψη της Αμερικής, τα αίτια και αποτελέσματα και οι
παλαιότεροι κάτοικοι.
Οι μαθητές με τη
βοήθεια της πλοήγησης στο διαδίκτυο βρήκαν πληροφορίες, είδαν video, βρήκαν φωτογραφίες, άκουσαν μουσικές και
δημιούργησαν ένα δικό τους κείμενο.
Η παρουσίαση των
εργασιών της κάθε ομάδας έγινε πρώτα με την παρουσίαση του κειμένου και έπειτα
με ένα ολιγόλεπτο θεατρικό δρώμενο, που αφορούσε το θέμα της κάθε ομάδας.
3η Διδακτική ώρα
Οι μαθητές, με
οδηγό τον εννοιολογικό χάρτη που είχαν φτιάξει, συνέχισαν την εργασία τους
οριοθετώντας την Αμερική στην υδρόγειο με τη χρήση του Google Earth (φύλλο εργασίας 4).
Όταν η κάθε ομάδα ανακοίνωσε στην ολομέλεια
την εργασία της, δημιουργήθηκε ένα ακόμα ζήτημα για την καλύτερη εξερεύνηση της
ηπείρου. Οι μαθητές σκέφτηκαν ότι, για να την εξερευνήσουν καλύτερα, θα έπρεπε
να την χωρίσουν σε Βόρεια και Νότια.
Συζητήσαμε ότι η
Βόρεια Αμερική ξεκινάει από το Παναμά και οι μαθητές επιβιβάστηκαν στο
«αερόστατο» και ξεκίνησαν την εξερεύνηση του οριζόντιου διαμελισμού με τη χρήση
του Google Earth. (φύλλο εργασίας 5)
Οι ομάδες συνέκριναν τι είχαν καταγράψει,
συμπλήρωσαν τους λευκούς χάρτες που είχαν δημιουργήσει και στο τέλος προβλήθηκε
ο γεωφυσικός χάρτης της Β. Αμερικής και έγινε επιβεβαίωση των στοιχείων που
είχαν καταγράψει.
Έπειτα,
δημιουργήθηκε η ανάγκη να σημειώσουν σε ποια κράτη ανήκει κάθε κόλπος, λιμάνι
κλπ. Έτσι οι μαθητές με το φύλλο εργασίας 6
βρήκαν τα κράτη της Β. Αμερικής και τις πρωτεύουσές τους και τα συμπλήρωσαν στο
λευκό χάρτη, όπου και έβαλαν τις σημαίες κάθε κράτους και έπαιξαν ένα
εκπαιδευτικό παιχνίδι για τα κράτη της Β. Αμερικής
Με αφορμή την
σημαία των ΗΠΑ, τα παιδιά στο φύλλο εργασίας 7
ασχολήθηκαν με τη διοικητική δομή των ΗΠΑ. Με την βοήθεια του Google Earth ανέτρεξαν στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ και
έκαναν εικονική περιήγηση στο Κογκρέσο και στο Λευκό Οίκο και δημιούργησαν ένα
κείμενο. Οι εκπρόσωποι διάβασαν τα κείμενα και ακολούθησε συζήτηση.
4η Διδακτική Ώρα
Το ταξίδι με το
αερόστατο συνεχίστηκε και οι ομάδες εξερεύνησαν
το κατακόρυφο διαμελισμό της Β. Αμερικής με τη χρήση του Google Earth (φύλλο εργασίας 8).
Οι ομάδες συνέκριναν τα αποτελέσματα της έρευνας τους με το γεωφυσικό χάρτη και
κατέγραψαν σε κάθε κράτος τα βουνά, ποτάμια κλπ, είδαν τα ανάλογα video(για τα βραχώδη όρη και τις υπόλοιπες
οροσειρές της Β. Αμερικής) και έπαιξαν ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι για το
ανάγλυφο της Β. Αμερικής
Έπειτα, έκαναν μία
έρευνα για το τι κοινό είχαν οι μεγάλες πόλεις του Καναδά και των ΗΠΑ, όπως και
οι μεγάλες πεδιάδες και κατέληξαν ότι τα ποτάμια είναι το κοινό σημείο τους.
Για να κατανοήσουν το ρόλο των ποταμών στη ζωή των ανθρώπων, εκπόνησαν το φύλλο εργασίας 9,
όπου είδαν από το youtube ένα video, διάβασαν
συγκεκριμένα άρθρα από διαδικτυακές πηγές και δημιούργησαν ένα κείμενο
για τον ποταμό Μισισιπή. Οι εκπρόσωποι διάβασαν τα κείμενα και ακολούθησε
συζήτηση.
.5η Διδακτική Ώρα
Οι μαθητές μπήκαν
στην τάξη και πάνω στα θρανία τους βρήκαν είτε μια κάμερα είτε μία φωτογραφική
μηχανή είτε γυαλιά ηλίου είτε ένα καπέλο είτε μια μικρή βαλίτσα. Κοιτάχτηκαν με
απορία και οι ερωτήσεις έπεφταν βροχή. Καταγράφηκαν όλες οι ιδέες τους για το
ποια σχέση είχαν τα αντικείμενα με την ενότητα που επεξεργαζόμαστε (ιδεοθύελλα)
και μετά από συζήτηση κατέληξαν ότι θα ασχοληθούν με τα αξιοθέατα μνημεία της
Β. Αμερικής και γενικά τις περιοχές που μπορεί να είναι σημαντικές για έναν
εξερευνητή.
Στο φύλλο εργασίας 10
δημιουργήθηκε ένας ταξιδιωτικός οδηγός με τις περιοχές που τους έκαναν
ιδιαίτερα εντύπωση, αφού όμως πρώτα επισκέφτηκαν ιστοσελίδες και είδαν video με θέμα τις μεγαλύτερες πόλεις και τα μνημεία των ανθρώπων αλλά και τα
φυσικά αξιοθέατα όπως κανάλι Παναμά, Άγαλμα ελευθερίας(εικονική περιήγηση με το
Google Earth), Grand Canyon, Νέα Υόρκη, Disneyland. Οι ταξιδιωτικοί οδηγοί εκτυπώθηκαν και
αναρτήθηκαν στον πίνακα ανακοινώσεων.
6η Διδακτική Ώρα
Στην αρχή της ώρας
οι μαθητές παρακολούθησαν ένα video με το διάσημο Αργεντινό ποδοσφαιριστή Messi, ένα video clip με ένα βραζιλιάνικο τραγούδι με διεθνή
επιτυχία, ένα απόσπασμα εφημερίδας για το σεισμό στη Χιλή και μία φωτογραφία
από τον Αμαζόνιο.
Οι μαθητές κλήθηκαν να απαντήσουν τι κοινό
έχουν αυτά τα ετερόκλητα θέματα και με ευκολία απάντησαν ότι είχαν σχέση με τα
κράτη της Ν. Αμερικής.
Έτσι ξεκίνησε η εξερεύνηση στη Ν. Αμερική. Οι
ομάδες, εκπονώντας το φύλλο εργασίας 11
,βρήκαν τα κράτη, τις πρωτεύουσές τους, τις οροσειρές, τα ποτάμια, τις λίμνες
κλπ. της Ν. Αμερικής και έπαιξαν ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι για τα κράτη της Ν.
Αμερικής .
Στο φύλλο εργασίας 12
ασχολήθηκαν με το ποταμό Αμαζόνιο, το σημαντικό ρόλο του και δημιούργησαν ένα
κείμενο με θέμα «Συνεχίζοντας το ταξίδι μου στον Αμαζόνιο» με αφορμή το video που παρακολούθησαν με μια βόλτα μέσα από
μια βάρκα στον Αμαζόνιο.
Οι ομάδες ανακοίνωσαν τα κείμενά τους στην
ολομέλεια και οι μαθητές είδαν τον Αμαζόνιο από διαφορετικές οπτικές γωνίες. (
Η κάθε ομάδα συνέχισε το ταξίδι της και μία συνάντησε πολλά ζώα, άλλη συνάντησε
εργάτες που αποψίλωναν το τροπικό δάσος, άλλη συνέλεξε φυτά, άλλη χωριά με
ντόπιο πληθυσμό και μια άλλη είχε μια τρομακτική εμπειρία με έναν κροκόδειλο).
7η Διδακτική Ώρα
Οι μαθητές,
μπαίνοντας στην τάξη, είδαν κρεμασμένες σερπαντίνες και χαρτοπόλεμο στο πάτωμα,
ενώ ακουγόταν μουσική samba.
Το σχόλιο που ακούστηκε αυθόρμητα ήταν «Α! Το καρναβάλι του Rio». Παράλληλα προβαλλόταν και ένα video με τις φαβέλες της Βραζιλίας. Οι μαθητές θεώρησαν ότι έχει γίνει κάποιο
λάθος στην προβολή και πρότειναν να μπει το σωστό video με το καρναβάλι του Rio.
Ζήτησα να
παρακολουθήσουν με προσοχή το video, ενώ άκουγαν και τη μουσική για δύο ακόμη λεπτά. Έπειτα εκπόνησαν το φύλλο εργασίας 13,
όπου διάβασαν από διαδικτυακές πηγές ένα άρθρο της Action Aid για τη φτώχεια, ένα άρθρο μιας εφημερίδας για την οικονομική ανάπτυξη
της Βραζιλίας, το λήμμα από τη Wikipedia και παρακολούθησαν το video για τους Ολυμπιακούς
Αγώνες του 2016 στο Rio de Janeiro και απάντησαν στο ερώτημα πού οφείλεται η
καθυστερημένη οικονομική ανάπτυξη της Βραζιλίας.
Στη συνέχεια
διαβάστηκαν τα κείμενα και ακολούθησε συζήτηση για τους παράγοντες που
επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας.
Έπειτα ασχολήθηκαν
με τις πλουτοπαραγωγικές πηγές κάθε χώρας της Ν. Αμερικής (φύλλο εργασίας 14).
Από την παρουσίαση των αποτελεσμάτων οι μαθητές οδηγήθηκαν ότι η Ν. Αμερική
είναι πολύ πλούσια σε ορυκτό πλούτο και κτηνοτροφία και γεωργία.
8η Διδακτική Ώρα
Οι μαθητές ήταν
ενθουσιασμένοι από το ταξίδι τους στην Αμερική και ήθελαν να επικοινωνήσουν με
ένα σχολείο της Αμερικής. Έτσι σκέφτηκαν να βρουν τις ιστοσελίδες των σχολείων
και να στείλουν ένα email.
Η ιδέα ήταν εξαίρετη, όμως υπήρξε το ερώτημα:
«Σε τι γλώσσα να στείλουν το email;». Οι περισσότεροι μαθητές απάντησαν στα αγγλικά. Τέθηκε τότε το ζήτημα
αν όλοι οι κάτοικοι μιλάνε αγγλικά.
Ζήτησα να εκπονήσουν το φύλλο εργασίας 15
,όπου έπαιξαν ένα παιχνίδι και βρήκαν σε ποιες χώρες μιλούν ισπανικά και στη
συνέχεια βρήκαν τη γλώσσα που μιλάνε και στις υπόλοιπες χώρες.
Έπειτα, ρώτησα
μήπως θα μπορούσαμε να το στείλουμε στα ελληνικά. Η αρχική απάντηση ήταν πως
μάλλον όχι. Ζήτησα να συμπληρώσουν το φύλλο εργασίας 16
(όπου ασχολήθηκαν με την ελληνική ομογένεια και τις υπόλοιπες μειονότητες).
Ακολούθησε συζήτηση για τους Έλληνες ομογενείς
και οι εκπρόσωποι των ομάδων διάβασαν τα κείμενα.
Οι μαθητές
ετοίμασαν ένα μικρό κείμενο με πολλές φωτογραφίες από την πατρίδα μας και το e-mail «εστάλη».
Η αξιολόγηση έγινε καθ’ όλη τη
διάρκειά του σεναρίου. Οι δραστηριότητες αξιολογήθηκαν στους επιμέρους τομείς:
Χρήση λογισμικών/προγραμμάτων, διαδικτύου
και αξιοποίησή τους
Αξιοποίηση λογισμικού Google Earth.
Δεξιότητα πλοήγησης στο διαδίκτυο.
Κριτική διαχείριση πληροφοριών από το
διαδίκτυο.
Αξιοποίηση εκπαιδευτικών παιχνιδιών.
Αξιοποίηση λογισμικού προγράμματος Inspiration.
Ανάληψη πρωτοβουλιών
Οι
μαθητές, συμμετέχοντας ενεργά καθ’ όλη τη διάρκεια του σεναρίου, αναλάμβαναν
πρωτοβουλίες που ξεπερνούσαν το δικό μου σχεδιασμό.
Συνεργασία
μαθητών
Ενθουσιασμός
εκ μέρους των μαθητών στις δραστηριότητες εκπαιδευτικών παιχνιδιών.
Άριστη
συνεργασία μαθητών (ομαδοσυνεργατική διδασκαλία).
Επιτυχής
εφαρμογή της ανακαλυπτικής μάθησης.
Επιτυχία
εκπαιδευτικών παιχνιδιών .
Συμμετοχή μαθητών
Ενεργή
συμμετοχή μαθητών στις δραστηριότητες.
Ικανοποιητική αλληλεπίδραση ομάδων.
Το συγκεκριμένο σενάριο θα μπορούσε να διαφοροποιηθεί με
πολλούς τρόπους.
Τα παιδιά θα
μπορούσαν να δημιουργήσουν και να παίξουν ένα θεατρικό δρώμενο με θέμα «Το
ταξίδι του Κολόμβου» στο μάθημα της Θεατρικής Αγωγής.
Επίσης τα
παιδιά, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα τρισδιάστατο χάρτη της Αμερικής από
διάφορα υλικά όπως πηλό, πλαστελίνη, φελιζόλ στο μάθημα της Αισθητικής αγωγής.
Οι μαθητές θα μπορούσαν να ασχοληθούν με τα διάφορα είδη
μουσικής της Αμερικής στο μάθημα της Μουσικής, να μάθουν αντιπροσωπευτικά
τραγούδια και να τα παρουσιάσουν.
Οι μαθητές, επίσης, θα μπορούσαν να εκπονήσουν τις δραστηριότητες του εκπαιδευτικού λογισμικού « Γεωγραφία Ε’ και Στ’ Δημοτικού » στο μάθημα
της Γεωγραφίας.
Στο μάθημα της Γλώσσας να
γνωρίσουν λογοτεχνικά κείμενα σπουδαίων λογοτεχνών της Αμερικής.
Τέλος, θα μπορούσαν να εκπονήσουν ένα project με θέμα «Το ποτάμι στην τέχνη» στα πλαίσια
του μαθήματος της Ευέλικτης Ζώνης.
·
Βιβλίο μαθητή Γεωγραφίας ΣΤ’ Δημοτικού,
Οργανισμός Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων, 2009, Αθήνα.
·
Βιβλίο δασκάλου Γεωγραφίας ΣΤ’ Δημοτικού, Οργανισμός
Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων, 2009, Αθήνα.
·
Τετράδιο Εργασιών Γεωγραφίας ΣΤ’ Δημοτικού,
Οργανισμός Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων, 2009, Αθήνα.
·
Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, Η σχολική τάξη (τόμος
Α΄), 2001, Αθήνα
·
Πυργιωτάκης Ε. Ιωάννης, Εισαγωγή στην
Παιδαγωγική Επιστήμη, εκδόσεις Ελληνικά γράμματα,2000, Αθήνα.
·
Σύγχρονες τάσεις της εκπαίδευσης στην Κοινωνία
της Πληροφορίας, Αναστασιάδης Παναγιώτης, Εκδόσεις Λιβάνη, Αθήνα 2000.
·
Παιδιά, Σχολεία και Υπολογιστές, εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα 2006.
·
Θεωρίες μάθησης και εκπαιδευτική πράξη (Β’
τόμος), Κολιάδης Ε. Αθήνα 1995.
http://www.purposegames.com/game/countries-of-south-america-quiz
http://www.purposegames.com/game/rivers-of-south-america-quiz
www.zunal.com/webquest.php?w=142756
http://geogr.eduportal.gr/games/klima_game/klima_game.htm
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου