ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΤΙΤΛΟΣ………………………………………………………………σελ.3

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ………………………………………………………..σελ.3

ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ……………………………σελ.3 – 6

ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ……………………………………………σελ.6 – 7

ΣΤΟΧΟΙ ΣΕΝΑΡΙΟΥ………………………………………………..σελ.7 -10

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ-

ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ……………………………….σελ.10 – 18

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ………………………………………………………σελ.19 – 20

ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ………………………………...σελ.20 - 21

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ…………………………………………………….σελ.21

ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ……………………………………………………σελ.21

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ………………………………………………σελ.21 - τέλος

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΟ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΗΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ

ΓΙΑ ΤΟ Β ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΚΠ/ΚΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2011-2012

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗΣ :ΔΡ ΜΗΤΑΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΤΙΤΛΟΣ

«Διάλεξε ένα επάγγελμα που σου αρέσει και δεν θα ξαναχρειαστεί να δουλέψεις στη ζωή σου».

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ

Μπισμπικόπουλος Θεόδωρος. Διευθυντής στο 3ο Δημοτικό Σχολείο Ψαχνών Εύβοιας.

ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

Το σενάριο αφορά στο γνωστικό αντικείμενο της Μελέτης της Δ τάξης του 3^ου δημ. Σχολείου Ψαχνών Ευβοίας και πιο συγκεκριμένα στην ενότητα 4 (Άνθρωποι και επαγγέλματα) και στο κεφάλαιο 1-5 :Εργαζόμαστε όλοι, Επαγγέλματα της στεριάς και της Θάλασσας, Βιομηχανικά επαγγέλματα, Επαγγέλματα που προσφέρουν υπηρεσίες, Επαγγέλματα που εξαφανίστηκαν και σύγχρονα επαγγέλματα. Το σενάριο είναι συμβατό με το σχολικό αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών.

ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

Καινοτομίες : Για την υλοποίηση του σεναρίου θα χρησιμοποιηθεί ο διαδραστικός πίνακας με το Η/Υ της τάξης των μαθητών, το εργαστήρι πληροφορικής του σχολείου και συγκεκριμένα λογισμικά γενικής και ειδικής χρήσης (word exel, Google earth, power point internet explorer).Ειδικότερα με τη χρήση του λογισμικού ( word ) οι μαθητές

Θα έχουν την ευκαιρία να συντάξουν κείμενα σχετικά με το αντικείμενο του μαθήματος που διδάσκονται.
Να γνωρίσουν καλύτερα τις δυνατότητες που προσφέρει το word στη διάταξη και μορφοποίηση ενός κειμένου.
Να γνωρίσουν το exel και τους στατιστικούς πίνακες που δημιουργούμε με αυτό.

Οι μαθητές μέσω του λογισμικού( Google earth ) που θα χρησιμοποιηθεί:

· θα έρθουν σ’ επαφή με την εικονική πραγματικότητα και την πλοήγηση χαρτών. για να ξεχωρίσουν την πεδινή, ορεινή και νησιώτικη Ελλάδα.

· Θα μπορέσουν να κατανοήσουν σε μεγαλύτερο βαθμό την αναλογία στεριάς-θάλασσας στην επιφάνεια της πατρίδας μας, και τη σχέση φυσικού περιβάλλοντος και επαγγελμάτων.

· Θα μπορέσουν να «επισκεφτούν» από ψηλά σχολεία σε ορεινές, ημιορεινές, πεδινές και αστικές περιοχές.

· Μέσω του διαδικτύου θα περιηγηθούν σε διάφορες ιστοσελίδες, για να γνωρίσουν καλύτερα τα περισσότερα επαγγέλματα. και κυρίως αυτά που εξαφανίστηκαν.

· Με το Λογισμικό της γλώσσας Γ΄ και Δ΄, θα εξασκηθούν με τις δραστηριότητες που υπάρχουν.

· Με το λογισμικό της Μελέτης Περιβάλλοντος Γ και Δ΄ θα εξασκηθούν με δραστηριότητες σχετικές με τα επαγγέλματα.

Γίνεται φανερό ότι η ψηφιακή διαχείριση περιεχομένου, η χρήση GPRS και η αξιοποίηση των εκπαιδευτικών λογισμικών του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, συμβάλει, στην εγκαθίδρυση μιας καινοτόμου λογικής προσέγγισης για τους μαθητές.

Προστιθέμενη αξία :Η χρήση όλων των παραπάνω καινοτομιών κρίνεται απαραίτητη από τους μαθητές, στη διεξαγωγή του συγκεκριμένου σεναρίου διδασκαλίας, γιατί μεσ’ από αυτές:

· Θα αποκτήσουν νέες εμπειρίες μάθησης, για τις οποίες μέχρι τώρα πιθανότατα μόνο είχαν ακούσει ή δεν ήξεραν καν πως υπήρχαν.

· Θα έρθουν σ’ επαφή με ρεαλιστικά περιβάλλοντα προσέγγισης της νέας γνώσης και ανατροφοδότησης της παλιάς, πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.

· Θα γνωρίσουν νέους τρόπους αναπαράστασης της πραγματικότητας, εκτός από το χαρτί και το μολύβι ή τους μαρκαδόρους.

· Με την ενθάρρυνση θα κατανοήσουν ότι οι πολυμεσικές δυνατότητες μπορούν να προάγουν τη σκέψη τους, να διευρύνουν την αντίληψή τους για τον κόσμο που τους περιβάλλει, να γνωρίσουν την διαχρονική ανάγκη του ανθρώπου για εργασία, προκειμένου να ικανοποιήσει τις ανάγκες που απορρέουν από τη ζωή του σε οργανωμένες σύγχρονες κοινωνίες.

Γνωστικά – διδακτικά προβλήματα

Η εισαγωγή και διαχείριση των παραπάνω καινοτομιών και γενικότερα των Τ.Π.Ε κατά την διεξαγωγή του σεναρίου, είναι πιθανό να συναντήσει προβλήματα:

· κάποιοι μαθητές δεν γνωρίζουν βασικές κινήσεις στο περιβάλλον του Η/Υ. Μία τέτοια αδυναμία είναι η χρήση πάνω στο πληκτρολόγιο κάποιων πλήκτρων π.χ. του πλήκτρου shift για τους πάνω χαρακτήρες. Επιπλέον η χρήση του google earth είναι κάτι καινούργιο και θα χρειαστεί χρόνος μέχρι να εξοικειωθούν οι μαθητές, με την εικόνα και το ποντίκι.

· Θα πρέπει πρώτα ο δάσκαλος να δώσει κάποιες εξηγήσεις και οδηγίες χειρισμού κυρίως σ’ αυτούς τους μαθητές, έτσι ώστε να νιώσουν πιο άνετα και όχι μειονεκτικά απέναντι στους υπόλοιπους.

Κάποιοι μαθητές κουράζονται γρήγορα και αφαιρούνται εύκολα. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα κατά τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων .

· Επειδή οι μαθητές θα δουλεύουν σε ομάδες των 3-4 σε κάθε Η/Υ, κάποιοι μπορεί να μονοπωλήσουν τη χρήση τους μη δίνοντας την ευκαιρία στους υπόλοιπους να δοκιμάσουν. Έτσι εκείνοι θα αποθαρρυνθούν. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να γίνουν συστάσεις για πιο δίκαιη κατανομή του χρόνου.

· Οι περισσότεροι μαθητές έχουν επιφανειακή πληροφόρηση για επαγγέλματα, που δεν τα συναντάμε συχνά ή σήμερα έχουν εξαφανιστεί, γι’ αυτό κρίνεται σκόπιμο πριν περάσουν οι μαθητές στο διερευνητικό κομμάτι μέσω ιστοσελίδων, να γίνει μια πρώτη παρουσίαση της κατάστασης από το δάσκαλο σε μορφή μετωπικής διδασκαλίας.

ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Σε ποιους απευθύνεται : Το συγκεκριμένο σενάριο απευθύνεται στους μαθητές της Δ’ τάξης του 3ου Δημοτικού σχολείου Ψαχνών Ευβοίας.

Χρόνος υλοποίησης : Το σενάριο θα ολοκληρωθεί σε 8 διδακτικές ώρες .

Χώρος υλοποίησης : Οι μαθητές θα χρησιμοποιήσουν το εργαστήριο των Η/Υ για τις δραστηριότητες, αλλά και την τάξη τους με τον Η/Υ και το διαδραστικό πίνακα που βρίσκεται εκεί.

Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών: Οι περισσότεροι μαθητές γνωρίζουν τα βασικά γύρω από τη χρήση του υπολογιστή δηλ. μπορούν να χρησιμοποιούν το ποντίκι και το πληκτρολόγιο, καθώς και να μπαίνουν στο Internet. Ακόμη είναι εξοικειωμένοι με παιχνίδια και κατασκευές, στο παραπάνω περιβάλλον .

Σε γνωστικό επίπεδο προηγήθηκε έλεγχος από το δάσκαλο, με τη μορφή ερωτήσεων για το τι γνωρίζουν οι μαθητές γύρω από τα επαγγέλματα και διαπιστώθηκε, πως οι μαθητές γνωρίζουν αρκετά από τα επαγγέλματα του τόπου όπου ζουν και μεγαλώνουν, και άλλα που είδαν ή άκουσαν από την τηλεόραση ή τους γονείς τους .

Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία: Για τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων του σεναρίου χρειάζονται χαρτιά, μαρκαδόροι, μολύβια, το βιβλίο μαθητή και το τετράδιο εργασιών, φύλλα εργασίας, οι Η/Υ του σχολείου, συγκεκριμένες ιστοσελίδες, λογισμικά γλώσσας και Μελέτης της Γ΄ και Δ΄, λογισμικό γενικής χρήσης (word), λογισμικό (Google earth), λογισμικό παρουσίασης ( power point).

Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης: Το σχολικό δυναμικό της τάξης αποτελείται από 5 ομάδες των 4 ατόμων Ο τρόπος που θα εργαστεί η τάξη είναι κυρίως ο ομαδοσυνεργατικός σε συνδυασμό με την κατευθυνόμενη ανακάλυψη. αλλά και τη μέθοδο επίλυσης προβλημάτων. Κατά περίπτωση θα γίνει μετωπική διδασκαλία όπως προαναφέρθηκε. Ο δάσκαλος είναι ο συντονιστής και ο εμψυχωτής της προσπάθειας των μαθητών. Ενθαρρύνει τους πιο διστακτικούς μαθητές, στο να εκφράσουν την άποψή τους, προτείνει λύσεις και δίνει όσο μπορεί τις λιγότερες έτοιμες γνώσεις.

ΣΚΟΠΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

Να γνωρίσουν τα επαγγέλματα του πρωτογενούς , δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα, τη σχέση τους με το περιβάλλον και να κατανοήσουν την αναγκαιότητα της εργασίας.

ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

Γνωστικοί

Ø Να αναγνωρίσουν την αναγκαιότητα της εργασίας.(1^η δραστηριότητα , και φύλλο εργασίας 1).

Ø Να διαπιστώσουν την ποικιλία των επαγγελμάτων.( 1^η δραστηριότητα , και φύλλο εργασίας 1).

Ø Να συμπεράνουν ότι πολλά επαγγέλματα έχουν άμεση εξάρτηση από το γεωμορφολογικό περιβάλλον. ( 2^η δραστηριότητα και φύλλο εργασίας 2).

Ø Να γνωρίσουν βασικά επαγγέλματα του πρωτογενούς τομέα (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία). ( 3^η δραστηριότητα και φύλλο εργασίας 3).

Ø Να αναγνωρίσουν τη σύνδεση και την αλληλεξάρτηση των επαγγελμάτων αυτών με άλλα επαγγέλματα του δευτερογενούς (βιομηχανία) ή του τριτογενούς τομέα (υπηρεσίες).( 4^η δραστηριότητα και φύλλο εργασίας 4).

Ø Να συζητήσουν τις ανάγκες που καλύπτει η βιομηχανική παραγωγή και τον καθοριστικό ρόλο της βιομηχανίας στο σύγχρονο πολιτισμό. (4^η δραστηριότητα και φύλλο εργασίας 4).

Ø Να αναγνωρίσουν τη συμμετοχή της επιστήμης στην ανάπτυξη της βιομηχανίας. (4^η δραστηριότητα και φύλλο εργασίας 4).

Ø Να μελετήσουν επαγγέλματα του τριτογενούς τομέα (παροχή υπηρεσιών). (5^η δραστηριότητα και φύλλο εργασίας 5)

Ø Να γνωρίσουν επαγγέλματα που σχετίζονται με τη βιομηχανία. (6^η δραστηριότητα και φύλλο εργασίας 6)

Ø Να συσχετίσουν την ανάπτυξη της βιομηχανίας με την ύπαρξη πρώτων υλών. (6^η δραστηριότητα και φυλλάδιο 2)

Ø Να αναγνωρίσουν την ποικιλία και την αλληλεξάρτηση των επαγγελμάτων. (6^η δραστηριότητα και φύλλο εργασίας 6)

Ø Να διαπιστώσουν την αναγκαιότητα, διαφόρων επαγγελματιών στη διαδικασία παραγωγής προϊόντων. (6η.δραστηριότητα και φύλλο εργασίας 6)

Ø Να γνωρίσουν επαγγέλματα που σήμερα έχουν εξαφανιστεί. (7^η δραστηριότητα και φύλλο εργασίας 7)

Ø Να γνωρίσουν σύγχρονα αλλά και μελλοντικά επαγγέλματα.( 8^η δραστηριότητα και φύλλα εργασίας 7 και 8)

Ø Να εκτιμήσουν τη συμβολή και την χρησιμότητα όλων των επαγγελμάτων στην οικονομία, στον τρόπο ζωής και στη λειτουργία της κοινωνίας (φύλλα εργασίας 8 και 9).

Ø Να διακρίνουν επαγγέλματα (αγροτικά, βιομηχανικά και παροχής υπηρεσιών) και να αναγνωρίσουν την αλληλεξάρτηση τους.(φύλλα εργασίας 8 και 9).

Ø Να διαπιστώσουν την εξέλιξη των επαγγελμάτων και της διαδικασίας παραγωγής στον άξονα του χρόνου (φύλλα εργασίας 8 και 9).

Δεξιοτήτων-στάσεων

Ø Να τονώσουν την αυτοπεποίθησή τους μέσω της ομάδας και των δραστηριοτήτων που καλείται αυτή να πραγματοποιήσει. Να αναπτύξουν κριτική ικανότητα και διερευνητική ματιά .

Ø Να προβληματιστούν γύρω από το θέμα του επαγγελματικού προσανατολισμού όσο βέβαια το επιτρέπει η ηλικία τους, γνωρίζοντας τα επαγγέλματα, αλλά και το πόσο απαραίτητη στη ζωή μας είναι η εργασία.

Ως προς τη χρήση των Τ.Π.Ε

Ø Να μάθουν όσο γίνεται καλύτερα να χρησιμοποιούν τους Η/Υ για άντληση πληροφοριών

Ø Να μπορούν να κάνουν χρήση των λογισμικών για την εξαγωγή συμπερασμάτων και για να διασκεδάσουν μαθαίνοντας.

Ø Να εξοικειωθούν με τη χρήση των λογισμικών και ιδιαίτερα με τη χρήση του Google earth.

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ - ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

1^η διδακτική ώρα

Γιατί εργαζόμαστε.

Το μάθημα ξεκινά με την προβολή εικόνων στον διαδραστικό πίνακα από διάφορους επαγγελματίες σε ώρα δουλειάς με τη χρήση του power point, αλλά και εικόνων από το διαδίκτυο.

Οι μαθητές αναγνωρίζουν τα επαγγέλματα και η συζήτηση γύρω από αυτά ξεκινά. Οι μαθητές διαπιστώνουν τη ποικιλία των επαγγελμάτων, τα παλιά αλλά και τα σύγχρονα επαγγέλματα, ενώ καλούνται να βρουν την ετυμολογία των λέξεων επάγγελμα , δουλειά πατώντας εδώ και εδώ.

Ακολουθεί συζήτηση γύρω από την ποικιλία των επαγγελμάτων αλλά και το λόγο που διαχρονικά οι άνθρωποι είναι απαραίτητο να εργάζονται, γιατί μέσω της εργασίας μπορούν να ικανοποιούν τις ανάγκες τους Εργασία – αμοιβή – ικανοποίηση αναγκών. Τονίζεται ότι η εργασία αλλά και ευχαρίστηση που αυτή προσφέρει είναι απαραίτητες για τη σωματική αλλά και ψυχική υγεία όλων των ανθρώπων. Τονίζεται η χρησιμότητα όλων των επαγγελμάτων για την κοινωνική ζωή και το πόσο ανάγκη έχουμε , όλους τους επαγγελματίες, ακόμη και εκείνους που κάνουν δουλειές που μας προκαλούν αποστροφή, όπως οδοκαθαριστές, γραφεία κηδειών, εκκενώσεις βόθρων κ.λ.π.

Στη συνέχεια οι μαθητές πατώντας εδώ βρίσκουν γνωμικά και παροιμίες σχετικές με τα επαγγέλματα , την εργασία αλλά και την οκνηρία(τεμπελιά)

Ακολουθεί μια μια πρώτη συζήτηση με τους μαθητές, για επαγγέλματα που τους είναι πιο γνωστά και ανταλλάσουν μεταξύ τους πληροφορίες για τις δυσκολίες, αλλά και τις αμοιβές που δίνουν τα επαγγέλματα αυτά.

Στη συνέχεια οι μαθητές αναζητούν τραγούδια σχετικά με τη δουλειά και τα επαγγέλματα πατώντας εδώ .

Σε αυτό το σημείο οι μαθητές με τη βοήθεια του δασκάλου χωρίζονται σε πέντε ομάδες των τεσσάρων ατόμων. Η κάθε ομάδα θα αναλάβει να ερευνά, να εισηγείται και να παρουσιάζει στις άλλες ομάδες, στις επόμενες διδακτικές ώρες, τις παρακάτω επιμέρους δραστηριότητες.

Η 1^η ομάδα τη σχέση του επαγγέλματος με το φυσικό περιβάλλον.

Η 2^η ομάδα τα πρωτογενή επαγγέλματα.

Η 3^η ομάδα τα βιομηχανικά επαγγέλματα.

Η 4^η ομάδα τα επαγγέλματα που προσφέρουν υπηρεσίες.

Η 5^η ομάδα από την παραγωγή στην κατανάλωση, ενώ όλες μαζί οι ομάδες θα παρουσιάσουν τις δραστηριότητες «επαγγέλματα που εξαφανίστηκαν» και «σύγχρονα επαγγέλματα».

Τέλος τους δίνεται το φύλλο εργασίας 1 για εμπέδωση, αλλά και περαιτέρω διερεύνηση. Στο φύλλο αυτό καλούνται να συμπληρώσουν το επάγγελμα των γονιών τους. Οι απαντήσεις τους θα χρησιμοποιηθούν στη επόμενη δραστηριότητα από την 1^η ομάδα

2^η διδακτική ώρα

Επαγγέλματα και περιβάλλον

Η 1^η ομάδα με τη βοήθεια του δασκάλου, αφού συγκέντρωσε τις απαντήσεις των μαθητών, παρουσιάζει σχηματικά στους μαθητές, τον πίνακα Δ με τα επαγγέλματα των γονέων τους. Οι μαθητές παρατηρούν ότι στο δήμο Διρφύων – Μεσσαπίων οι γονείς τους ασχολούνται οι περισσότεροι με γεωργικά και κτηνοτροφικά επαγγέλματα και αυτό γιατί τα Ψαχνά είναι μια αγροτική ημιαστική κωμόπολη, λόγω της Μεσσάπιας πεδιάδας.

Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι πίνακες Α, Β. Γ, Δ από το ψηφιακό βιβλίο της Δ΄ Τάξης στη Μελέτη Περιβάλλοντος με τα επαγγέλματα που συναντάμε περισσότερο σε μια αγροτική περιοχή , σε νησί και σε μια βιομηχανική πόλη.

Με την ανάλυση των παραπάνω πινάκων οι μαθητές παρατηρούν ότι άλλα επαγγέλματα εμφανίζονται πιο συχνά στην επαρχία, άλλα στην πόλη και άλλα σε νησιώτικες περιοχές. Συμπεραίνουν έτσι ότι το περιβάλλον και ο τόπος που ζούμε, έχει άμεση σχέση με το επάγγελμα που θα ακολουθήσουμε στη ζωή μας.

Στη συνέχεια με τη βοήθεια του λογισμικού Google earth παρατηρούμε το ανάγλυφο της πατρίδας μας και «επισκεπτόμαστε» σχολεία σε αστικές, ορεινές και νησιώτικες περιοχές της Ελλάδας και φανταζόμαστε τι επαγγελματικές ευκαιρίες έχουν οι γονείς των μαθητών αυτών τώρα, αλλά και μελλοντικά τα ίδια τα παιδιά τους, αν υποτεθεί ότι θα παραμείνουν στο τόπο που κατοικούν σήμερα. Οι μαθητές κατανοούν ότι περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες υπάρχουν στα μεγάλα αστικά κέντρα, πράγμα που εξηγεί και την μεγάλη αστυφιλία, που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια.

Από τη συζήτηση που ακολουθεί οι μαθητές κατανοούν ότι όλα τα επαγγέλματα είναι απαραίτητα στις σύγχρονες κοινωνίες και όλοι μας έχουμε την ανάγκη των άλλων,

Στη συνέχεια η 1^η ομάδα καθοδηγεί τις υπόλοιπες διαδυκτιακά σε πληροφορίες για το επάγγελμα του αγρότη, του κτηνοτρόφου., του γεωπόνου , του κτηνίατρου του ψαρά και του εμπόρου. .οι οποίες και θα χρησιμοποιηθούν στις επόμενες δραστηριότητες.

Στη συνέχεια, τους δίνεται το φύλλο εργασίας 2 για ανακεφαλαίωση και εμπέδωση. Οι μαθητές εργάζονται κατά ομάδες στους Η/Υ, συμπληρώνουν το φύλλο εργασίας, το εκτυπώνουν και το βάζουν στο φάκελο τους, τυχόν απορίες λύνονται επιτόπου.

3^η διδακτική ώρα

Πρωτογενή επαγγέλματα

Η τρίτη διδακτική ώρα, ξεκινάει με τη 2^η ομάδα να μας παρουσιάζει τις πληροφορίες που συγκέντρωσε για τα επαγγέλματα του γεωργού, του κτηνοτρόφου, του ψαρά, του κτηνίατρου, του γεωπόνου,. Ακολουθεί συζήτηση γύρω από τα επαγγέλματα αυτά και οι μαθητές διαπιστώνουν ότι το επάγγελμα του γεωργού, του κτηνοτρόφου και του ψαρά έχει άμεση σχέση με το τόπο που ζει κάποιος, άμεση σχέση με το φυσικό περιβάλλον.

Ακολουθεί συζήτηση γύρω από τα προϊόντα που παράγουν οι άνθρωποι αυτοί, τη μεγάλη σημασία που έχουν για τη επιβίωση των ανθρώπων, αλλά και την οικονομική ζωή της χώρας μας Γι΄ αυτό και τα επαγγέλματα αυτά τα ονομάζουμε πρωτογενή. Η 2^η ομάδα καθοδηγεί τις υπόλοιπες σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες, όπου εκεί βρίσκουν πληροφορίες για δημητριακά, λαχανικά, φρούτα, κρέας, γάλα, αυγά, ψάρια, θαλασσινά.

Στη συνέχεια μεταφερόμαστε στο λογισμικό γλώσσας Γ΄ και Δ΄ τάξης και οι μαθητές ασχολούνται με τις δραστηριότητες του επαγγέλματος του γεωργού, άλλοτε και τώρα.

Ακολουθεί σύγκριση των επαγγελμάτων αυτών, άλλοτε και τώρα, παρατηρώντας τις εικόνες 1, 2 , 3 και βλέπουμε την εξέλιξή τους σήμερα.

Τέλος δίνεται το φύλλο εργασίας 3 για εμπέδωση, αλλά και περισσότερη διερεύνηση.

Επίσης τα παιδιά μπορούν σε φύλλο εργασίας του word, με τη μορφή του «Σκέφτομαι και γράφω», να γράψουν πως μπορεί να περνάει την μέρα του ένας ψαράς, ένας γεωργός ή ένας κτηνοτρόφος, στους υπολογιστές του σχολείου ή στον υπολογιστή στο σπίτι τους.

4^η διδακτική ώρα

Βιομηχανικά επαγγέλματα

Η 3^η ομάδα, παρουσιάζει στους μαθητές ένα μπουκάλι γάλα σε χάρτινη συσκευασία και τη φωτογραφία ενός παραδοσιακού γαλατά, που μοιράζει γάλα σε κυπελάκια από σπίτι σε σπίτι. Οι μαθητές κατανοούν, πως το πρώτο προϊόν είναι αποτέλεσμα βιομηχανικής παραγωγής. Ζητούμε από τα παιδιά να επεξηγήσουν τις λέξεις εργοστάσιο, Βιομηχανία, Βιοτεχνία, Βιομηχανικά προϊόντα, Βιομηχανικός εργάτης.

Οι μαθητές με τη βοήθεια της 3^ης ομάδας ανατρέχουν στην ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια Βικιπαιδεία, κάθε ομάδα ασχολείται με μια από τις παραπάνω λέξεις και στο τέλος η κάθε μια ομάδα ενημερώνει τις υπόλοιπες, για τις πληροφορίες που συγκέντρωσε.

Ακολουθεί συζήτηση, λύνονται απορίες, δίδονται περισσότερες πληροφορίες. Τονίζεται ότι τα εργοστάσια παράγουν πολλά προϊόντα σε λίγο χρόνο και έτσι οι άνθρωποι καλύπτουν καλύτερα τις ανάγκες τους και έχουν στη διάθεση τους πολλά αγαθά.

Ενημερώνονται για επαγγέλματα που σχετίζονται με τη βιομηχανική παραγωγή όπως: Ειδικευμένοι εργάτες, τεχνικοί, οδηγοί μηχανολόγοι, ηλεκτρολόγοι, χημικοί, ερευνητές και άλλοι. Όλοι αυτοί εργάζονται σε εργοστάσια και κατασκευάζουν χρήσιμα προϊόντα σε μεγάλες ποσότητες όπως, τηλεοράσεις, αυτοκίνητα, πλυντήρια, ψυγεία κ.α.

Αναφερόμαστε στους κινδύνους όπως: συχνά ατυχήματα, ηχορύπανση, ακατάλληλο εργασιακό περιβάλλον, αναπνευστικά προβλήματα, αρρώστιες, χαμηλός μέσος όρος ζωής .

Ξεχωρίζουμε τα βιομηχανικά αντικείμενα από τα χειροποίητα.

Τέλος κάνουμε αναφορά στη ζωή των ανθρώπων που ζούσαν σε παλαιότερες εποχές, χωρίς βιομηχανικά προϊόντα, και προσπαθούμε να δούμε αν σε σχέση με τη σημερινή, με τα χιλιάδες βιομηχανικά και ηλεκτρονικά προϊόντα, καλυτέρεψε η ζωή των ανθρώπων ή αν έγινε χειρότερη.

Αναφερόμαστε σε προβλήματα από τις πολλές βιομηχανικές μονάδες, όπως η μόλυνση του περιβάλλοντος από τη καύση του άνθρακα, το κυκλοφοριακό, την υπερθέρμανση του πλανήτη και την υπερκατανάλωση.

Για εμπέδωση αλλά και περισσότερη διερεύνηση δίνεται το φύλλο εργασίας 4.

5^η διδακτική ώρα

Επαγγέλματα που προσφέρουν υπηρεσίες

Μέχρι τώρα ανακεφαλαιώνοντας, λέμε στα παιδιά ότι έχουμε εξετάσει επαγγέλματα στα οποία οι άνθρωποι παράγουν προϊόντα, είτε αγροτικά, είτε κτηνοτροφικά, είτε βιομηχανικά. Ο γιατρός, ο δικηγόρος, ο δάσκαλος, τι ακριβώς κάνουν, τι παράγουν. Τίθεται λοιπόν ο προβληματισμός και 4^η ομάδα αναλαμβάνει να καθοδηγήσει τις υπόλοιπες, στο που θα βρουν πληροφορίες για αυτά τα επαγγέλματα.

Από την έρευνα οι μαθητές καταλήγουν στο συμπέρασμα, πως πρέπει να δημιουργηθεί μια καινούρια κατηγορία ανθρώπων που δεν παράγουν προϊόντα, αλλά προσφέρουν υπηρεσίες. Οι υπηρεσίες αυτές έχουν σχέση με την υγεία, την εκπαίδευση, την οικονομία, την τέχνη, το εμπόριο τις κατασκευές. Τέτοιοι επαγγελματίες είναι γιατροί, δάσκαλοι, καθηγητές, οικονομολόγοι, ζωγράφοι, υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι δικηγόροι, τραπεζικοί υπάλληλοι κ.α. Κάθε ομάδα αναλαμβάνει να ασχοληθεί περισσότερο, με κάποιο από τα παραπάνω επαγγέλματα και να ενημερώσει τις υπόλοιπες

Στη συνέχεια οι μαθητές καλούνται να συμπληρώσουν στους υπολογιστές, με βάση τις εικόνες που τους δίνονται στο φυλλάδιο 2, τους επαγγελματίες που αναγνωρίζουν.

Στη συνέχεια ακολουθεί στην τάξη διόρθωση του φυλλαδίου και συζήτηση γύρω από τα επαγγέλματα αυτά. Γίνεται επίσης αναφορά σε δημοσίους αλλά και ιδιωτικούς υπαλλήλους

Για εμπέδωση, ανακεφαλαίωση και περισσότερη διερεύνηση δίνεται το φύλλο εργασίας 5

6^η διδακτική δραστηριότητα

Από την παραγωγή στην κατανάλωση

Η 5^η ομάδα, έχει επιλέξει για αφόρμηση του παραπάνω θέματος, την επιλογή ενός βιομηχανικού προϊόντος όπως είναι ο ηλεκτρονικός υπολογιστής για να δούμε το μακρύ ταξίδι του Οι ομάδες καλούνται να περιγράψουν το ταξίδι ενός υπολογιστή, τις πρώτες ύλες αλλά και τη διαχρονική εξέλιξη του υπολογιστή από τότε που ξεκίνησε (μέγεθος όσο ένα δωμάτιο), μέχρι τις μέρες μας. Η πορεία δείχνει πως χρόνο με το χρόνο οι Η/Υ γίνονται πιο μικροί και πιο γρήγοροι, ενώ η μεγάλη παραγωγή ρίχνει την τιμή αγοράς, πατώντας εδώ και εδώ. Αναφερόμαστε στους επαγγελματίες που μπορεί να συνεργάστηκαν, προκειμένου το προϊόν να λάβει την τελική του μορφή.

Η 5^η ομάδα, στη συνέχεια μας παρουσιάζει δύο κινητά τηλέφωνα .ένα σύγχρονο και ένα παλαιότερο. Οι μαθητές διαπιστώνουν την αναντιστοιχία, μεγάλο μέγεθος μικρές δυνατότητες, μικρό μέγεθος μεγάλες δυνατότητες, δηλαδή τη μεγάλη εξέλιξη που υπάρχει στην τεχνολογία

Συνεχίζουμε με τέσσερα βιομηχανικά προϊόντα, πουκάμισο, φάρμακα ψυγείο, αυτοκίνητο και ζητούμε από τις ομάδες να μας περιγράψουν τους επαγγελματίες που συνεργάστηκαν, για να παραχθούν τα παραπάνω προϊόντα, και να φτάσουν στα ράφια ενός σούπερ μάρκετ. Τους δίνεται να συμπληρώσουν το σχετικό φυλλάδιο 2.

Οι μαθητές ανατρέχουν σε πληροφορίες στο διαδίκτυο και όταν τελειώσουν ενημερώνουν τις υπόλοιπες ομάδες. Μέσα από αυτή τη διαδικασία φαίνεται το μακρύ ταξίδι του προϊόντος, το οποίο πολλές φορές αλλάζει μορφή και στο τέλος δεν μοιάζει σε τίποτε με το αρχικό προϊόν, Γίνεται αναφορά στους εμπόρους, που απλά αγοράζουν και πουλάνε το προϊόν με το ανάλογο κέρδος πάντοτε, το οποίο πολλές φορές είναι και μεγαλύτερο από του παραγωγού

Σε τελικά ανάλυση οι άνθρωποι χρειαζόμαστε όλα τα προϊόντα. και στις σύγχρονες κοινωνίες, όλα τα επαγγέλματα είναι πάρα πολύ χρήσιμα

Τέλος δίνεται το φύλλο εργασίας 6 για εμπέδωση. Οι ομάδες συνεργατικά στους Η/Υ του σχολείου πληκτρολογούν τις απαντήσεις. Ο δάσκαλος καθοδηγεί τους μαθητές στο πώς να γράψουν πάνω στις στήλες και τις τελίτσες των απαντήσεων του φύλλου εργασίας.

7^η διδακτική ώρα

Επαγγέλματα που εξαφανίστηκαν με τη πάροδο του χρόνου

Ξεκινάμε ρωτώντας τα παιδιά αν γνωρίζουν επαγγέλματα που υπήρχαν σε παλαιότερες εποχές και σήμερα έχουν εξαφανιστεί. Οι μαθητές αναφέρουν κάποια επαγγέλματα που γνωρίζουν.

Στη συνέχεια επισκεπτόμαστε τις ιστοσελίδες http://blogs.sch.gr/itsikalak/ και http://11dim-evosm.thess.sch.gr/downloads.htm#epaggelmata. Οι μαθητές ενημερώνονται για επαγγέλματα που υπήρχαν παλαιότερα και σήμερα έχουν εξαφανιστεί. Έτσι γνωρίζουν για τον Πεταλωτή, τον Σαμαρτζή, τον Καρεκλά, τον Σαλεπιτζή, τον Λούστρο, τον Αρκουδιάρη, τον Μπαλωματή, τον Γανωτή τον Νερουλά, την Υφάντρα κ.α

.Από τις πληροφορίες που συλλέγουν οι μαθητές, μαθαίνουν για το πώς και το γιατί οι άνθρωποι στα προηγούμενα χρόνια, ασχολούνταν με αυτές τις δουλειές και γιατί σήμερα δεν υπάρχουν πια ή υπάρχει κάποιος παππούς σε κάποιο μικρό χωριό, που εξακολουθεί να ασκεί κάποιο από αυτά τα επαγγέλματα.

Στη συνέχεια πατώντας εδώ γνωρίζουν παλαιούς επαγγελματίες της περιοχής μας που κάποτε είχαν επισκεφτεί το σχολείο μας και είχαν μιλήσει στους τότε μαθητές μας για το επάγγελμά τους.

Επισκεπτόμενοι την σελίδα, Ιστοσελίδες\ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ\4ο Δημοτικό Σχολείο ΙΛΙΟΥ -ΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΤΟΥ ΧΘΕΣ.mht, συνεχίζουμε την εξερεύνηση του θέματος.

Στη συνέχεια επισκεπτόμενοι ιστοσελίδες Λαογραφικών Μουσείων πατώντας εδώ. εδώ και εδώ, οι μαθητές γνωρίζουν σκεύη και εργαλεία παλαιάς εποχής, και ταξιδεύουν με τη φαντασία τους στη ζωή των ανθρώπων στο παρελθόν μέσα από αυτά που έμαθαν, αλλά και από αυτά που γνωρίζουν από διηγήσεις των δικών τους ανθρώπων.

Υποσχόμαστε στους μαθητές μας ότι, με την πρώτη ευκαιρία θα επισκεφτούμε το Λαογραφικό Μουσείο Ψαχνών.

Τέλος τους δίνεται το φύλλο εργασίας 7 και ζητούμε από τους μαθητές να το συμπληρώσουν.

8^η Διδακτική ώρα

Σύγχρονα επαγγέλματα

Στην τελευταία διδακτική ώρα θα αναζητήσουμε σύγχρονα επαγγέλματα Έτσι θα μάθουμε για τον προγραμματιστή ηλεκτρονικών υπολογιστών, τον διαφημιστή, τον μάνατζερ επιχειρήσεων, τον οικονομολόγο, τον λογιστή, τον χρηματιστή, αλλά και επαγγέλματα με σταθερή διαχρονική αξία όπως του γιατρού, του δάσκαλου, του καθηγητή, του πανεπιστημιακού, του τραπεζικού. υπάλληλου, του αρχιτέκτονα του πολιτικού μηχανικού κ.α.

Θα αναφερθούμε και σε επαγγέλματα του μέλλοντος όπως:

Κατασκευαστές μελών του ανθρώπινου σώματος.
Νανο-γιατροί
Αγρότες γενετικά τροποποιημένων τροφίμων
Διαχειριστές/ σύμβουλοι ηλικιωμένων
Χειρούργοι αύξησης της μνήμης
Ηθικιστές της Νέας επιστήμης
Διαστημικοί πιλότοι, τουριστικοί ξεναγοί και αρχιτέκτονες
Κάθετοι αγρότες
Ειδικοί αντιστροφής της κλιματικής αλλαγής
Εφαρμοστές καραντίνας
Αστυνομία καιρικών μετατροπών.
Εικονικοί δικηγόροι
Εικονικοί διαχειριστές / ψηφιακοί καθηγητές
Κατασκευαστές εναλλακτικών οχημάτων
Προσωπικοί παρουσιαστές ειδήσεων
Καθαρίστριες δεδομένων.
Οικιακή ηλεκτρονική βοηθός
Χρηματιστές χρόνου
Υπάλληλοι κοινωνικής δικτύωσης
Προσωπικοί μάνατζερ.

Θα συζητήσουμε για επαγγέλματα που γνωρίζουν οι μαθητές, ενώ θα αναλύσουμε και όρους όπως ανεργία, Ταμείο ανεργίας επαγγελματικός προσανατολισμός.

Ανακεφαλαιώνοντας οι μαθητές, παρατηρούν φωτογραφίες με ανθρώπους που ασχολούνται με σύγχρονα επαγγέλματα, στη παρουσίαση με power point, .πατώντας εδώ

Στη συνέχεια μπορούν από μόνοι τους, να ανατρέξουν στο διαδίκτυο και να βρουν περισσότερες πληροφορίες για ένα νέο σύγχρονο επάγγελμα που τους ενδιαφέρει περισσότερο.

Στη συνέχεια ασχολούνται με τις ανακεφαλαιωτικές ασκήσεις του Τετραδίου εργασιών σελίδες 38-39

Κατόπιν, για περισσότερη εμπέδωση αλλά και εξάσκηση συμπληρώνουν το φύλλο εργασίας 8

Για ανακεφαλαίωση, εμπέδωση και αξιολόγηση δίνεται το φύλλο εργασίας 9.

Τα εργαλεία

Στην αφόρμηση αλλά και κατά τη διάρκεια του μαθήματος θα χρησιμοποιηθεί το λογισμικό παρουσίασης ( power point) .

Κάποια από τα φύλλα εργασίας, θα δημιουργηθούν με το λογισμικό επεξεργασίας κειμένου ( word ). Επίσης κάποιες πληροφορίες από το διαδίκτυο θα καταγραφούν σε φύλλα του ίδιου λογισμικού.

Με το λογισμικό περιήγησης (Google earth), θα γίνει η αφόρμηση και η ανίχνευση ,στο ανάγλυφο της Ελλάδας .

Μέσω της ηλεκτρονικής εγκυκλοπαίδειας ( ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ ) οι μαθητές θα βρουν χρήσιμες πληροφορίες για τα επαγγέλματα και θα απαντήσουν σε αντίστοιχες ερωτήσεις.

Οι πηγές

Οι ομάδες για να καταφέρουν να πετύχουν κάθε φορά στην έρευνα που τους ζητείται να κάνουν θα έχουν τη δυνατότητα να επισκεφτούν συγκεκριμένες ιστοσελίδες, επιλεγμένες από τον δάσκαλο, για ευνόητους λόγους. Αυτό θα τους δώσει την δυνατότητα να βρουν αυτό που ψάχνουν, εύκολα και σχετικά γρήγορα.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Όσο αφορά στην αξιολόγηση του σεναρίου αυτή θα γίνει στους εξής τομείς.

Γνωστικός τομέας

Με τα φύλλα εργασίας στο τέλος κάθε διδακτικής δραστηριότητας - και ιδιαίτερα με το τελευταίο ανακεφαλαιωτικό φύλλο εργασίας 9 - που θα δοθεί και με τις δραστηριότητες που περιλαμβάνει το σχολικό βιβλίο, θα αξιολογηθεί κατά πόσο οι μαθητές κατανόησαν το θέμα της ενότητας και τις κύριες παραμέτρους του.

Με τη συζήτηση που θα διεξαχθεί στην τάξη, θα αξιολογηθεί η ποιότητα των επιχειρημάτων των μαθητών, προκειμένου να υποστηρίξουν τη γνώμη τους.

Με τη δημιουργία κειμένων στο λογισμικό επεξεργασίας ( word ), θα αξιολογηθεί η ικανότητά τους να συντάσσουν ένα όσο γίνεται πιο άρτιο από συντακτικής και γραμματικής άποψης κείμενο.

Τομέας επικοινωνίας

Θα αξιολογηθεί η ανάπτυξη πρωτοβουλιών ή όχι στην μαθησιακή διαδικασία.

Η συνεργασία των μελών της ομάδας ώστε να οδηγηθεί στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

H αλληλοβοήθεια, η υποστήριξη και η επιβράβευση των μελών με σκοπό τη μάθηση.

Τομέας δεξιοτήτων σε σχέση με τις Τ.Π.Ε

Θα αξιολογηθεί η ικανότητα των μαθητών να χειρίζονται βασικές λειτουργίες του Η/Υ.(φύλλο εργασίας 2, Φύλλο εργασίας 4, Σκέφτομαι και γράφω δραστηριότητα 3, φυλλάδιο 2 και φύλλο εργασίας 6)

Η ικανότητα χρήσης των προτεινόμενων ιστοσελίδων και η κατά το δυνατόν καλύτερη αξιοποίησή τους στη συλλογή πληροφοριών και υλικού απαραίτητου στις διαδικασίες μάθησης.( Μηχανές αναζήτησης: Google κ.α)

Η ευχέρεια με την οποία χειρίζονται τις δυνατότητες που προσφέρει το λογισμικό επεξεργασίας ( word ) (Με τη συμπλήρωση των φύλλων εργασίας).

Η θετική ή και όχι στάση που έχουν απέναντι σε νέες γνώσεις που αφορούν σε λογισμικά που δεν έχουν ξαναχρησιμοποιήσει. ( πχ το Google earth).

ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

Ο δάσκαλος, καθοδηγώντας τους μαθητές, μέσα από το σενάριο, κάνοντας χρήση της έρευνας, θα μπορούσε να τους οδηγήσει μετά το τέλος των υπόλοιπων δραστηριοτήτων ή στα πλαίσια της ευέλικτης ζώνης, να συντάξουν ερωτηματολόγια, με τη βοήθεια της επεξεργασίας κειμένου που προσφέρει το λογισμικό ( word ). Αυτά θα περιέχουν ερωτήσεις σχετικές με το επάγγελμα που θα ήθελαν να ακολουθήσουν όταν μεγαλώσουν. Στη συνέχεια μπορούν οι μαθητές αυτά τα ερωτηματολόγια να τα μοιράσουν στους συμμαθητές των υπόλοιπων τάξεων του σχολείου. Από τις απαντήσεις που θα δοθούν θα βγουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τα επαγγέλματα που ελκύουν σε αυτή την ηλικία τους μαθητές.

Ακόμη θα μπορούσε το σενάριο να επεκταθεί και στο μάθημα της Γλώσσας και συγκεκριμένα στο α΄ τεύχος στη 2^η ενότητα «Ρώτα το νερό τι τρέχει», ο νερουλάς, σελίδα 40.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Βιβλίο μαθητή :Γλώσσα Δ΄ Δημοτικού, Πετώντας με τις λέξεις (α΄τεύχος) .Οργανισμός Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων,2008 Αθήνα.
Βιβλίο δασκάλου : Μελέτη περιβάλλοντος Δ΄ Δημοτικού.
Βιβλίο μαθητή :Μελέτη περιβάλλοντος Δ΄ Δημοτικού . Οργανισμός Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων,2008 Αθήνα.
Τετράδιο Εργασιών, Μελέτη περιβάλλοντος Δ΄ Δημοτικού . Οργανισμός Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων,2008 Αθήνα. Να βάλω και βιβλία Να ρωτήση για μεθόδους διδασκαλιας
Θεωρίες Μάθησης και Εκπαιδευτική πράξη. Εμμανουήλ Κολιάδη Αθήνα 1997
Η Μάθηση και οι δυσκολίες της. Κωνσταντίνου Πόρποδα. Πάτρα 2003