Διδακτικό σενάριο στην ιστορία με τη χρήση Τ.Π.Ε.
1. Τίτλος: Η Μακεδονία, μια νέα ελληνική δύναμη
2. Ταυτότητα: Συγγραφέας: Μαρία Ζάρρα
Γνωστική περιοχή: Ιστορία Δ΄ τάξης (Αρχαία Ελλάδα, 4ος αιών. π. Χ.)
Θέμα: Η Μακεδονία στα χρόνια του Φιλίππου.
3. Σκεπτικό της δραστηριότητας:
Το σενάριο βασίστηκε στο γεγονός ότι οι μαθητές θα προσεγγίσουν το ιστορικό θέμα μέσα από διερευνητική – ανακαλυπτική μάθηση με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Οι εικόνες, οι ήχοι, τα βίντεο και η πρόσβαση σε πληροφορίες ελκύουν το μαθητή, κινούν την περιέργειά του και τον οδηγούν σε μια αυτενεργό εξερεύνηση καθώς και σε πιο αποτελεσματική μάθηση.
Με τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες που προτείνονται οι μαθητές μέσα από τη συμμετοχική και συνεργατική μάθηση καλλιεργούν την κριτική τους σκέψη και τη δημιουργική τους έκφραση.
Επίσης η γνωριμία με τους αρχαιολογικούς χώρους με τη χρήση του διαδικτύου προσφέρεται για μια διαθεματική προσέγγιση παρόλο που η απόσταση της σχολικής μονάδας δεν επιτρέπει την πρόσβαση σ` αυτούς.
Κατά τη διαχείριση και επεξεργασία των πληροφοριών μπορεί να προκύψουν τεχνικά προβλήματα. Στην περίπτωση αυτή η διδασκαλία θα πραγματοποιηθεί στην τάξη με τη βοήθεια του ιστορικού χάρτη της εποχής, του σχολικού βιβλίου ιστορίας, με αντίγραφα που θα περιέχουν πληροφορίες σχετικά με τα θέματα που θα επεξεργαστούν οι ομάδες και τα φύλλα εργασίας τους.
4. Πλαίσιο εφαρμογής
· Απευθύνεται στους μαθητές της Δ1΄ τάξης που αποτελείτε από 22 μαθητές.
· Χρόνος υλοποίησης
Το σενάριο θα ολοκληρωθεί σε 4 διδακτικές ώρες.
· Χώρος υλοποίησης
Η πραγματοποίηση του σεναρίου θα γίνει στην αίθουσα διδασκαλίας και στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου.
· Προαπαιτούμενες γνώσεις
Οι μαθητές γνωρίζουν ήδη τη γενική παρακμή των πόλεων της νότιας Ελλάδας κι αυτό προσφέρεται για την οικοδόμηση της νέας γνώσης. Επίσης είναι ήδη εξοικειωμένοι με τη χρήση του διαδικτύου και με την εργασία σε ομάδες. Αν κάποιος μαθητής δυσκολεύεται αναλαμβάνει ρόλο που θα αφορά στην επεξεργασία και στη σύνθεση πληροφοριών.
· Βοηθητικά εργαλεία και υλικά που θα χρησιμοποιηθούν:
i. Σχολικό εγχειρίδιο
ii. Ιστορικός χάρτης της εποχής
iii. Ανάλογος με τις ομάδες αριθμός ηλεκτρονικών υπολογιστών (9)
και (1) ηλεκτρονικός υπολογιστής για τη δασκάλα.
iv. Φύλλα εργασιών
v. Ιστολόγιο της εκπαιδευτικού
vi. Φορητός ηλεκτρονικός υπολογιστής
vii. Βιντεοπροβολέας
viii. 10 φύλλα εργασίας για την επεξεργασία και τη σύνθεση των
πληροφοριών ( 1 για κάθε ομάδα κι 1 για τη δασκάλα)
ix. 23 φύλλα εργασιών για την αξιολόγηση
x. Λογισμικό παρουσίασης
· Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης
Οι μαθητές θα εργαστούν ατομικά και σε 9 ομάδες των 2-3 ατόμων (4 ομάδες που αποτελούνται από 3 μαθητές και 5 ομάδες που αποτελούνται από 2 μαθητές). Κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας οι μαθητές με τη βοήθεια της δασκάλας που θα καθοδηγεί, θα συντονίζει και θα εμψυχώνει, θα ανακαλέσουν τις προϋπάρχουσες γνώσεις τους, θα γνωρίσουν τη νέα ενότητα, θα περιηγηθούν στο διαδίκτυο, θα ανακαλύψουν, θα εργαστούν, θα καταλήξουν σε συμπεράσματα και θα τα παρουσιάσουν.
· Στόχοι:
Ως προς το γνωστικό αντικείμενο:
§ Να γνωρίσουν οι μαθητές την ανάπτυξη μιας νέας δύναμης στον ελληνικό χώρο, αυτής του Μακεδονικού κράτους.
§ Να γνωρίσουν την προσωπικότητα του Φιλίππου Β΄:
να αναφέρουν τρία τουλάχιστον χαρακτηριστικά της
προσωπικότητας του
να γνωρίζουν πότε έζησε ( κατά προσέγγιση αιώνα και δεκαετίας )
και πού τάφηκε
να μπορούν να αναφέρουν τι σημαντικό πέτυχε κατά τη διάρκεια της
βασιλείας του
να αναφέρουν μια σημαντική μάχη
§ Να δείχνουν στο χάρτη τα όρια της αρχαίας Μακεδονίας, να γνωρίζουν ποιοι την κατοίκησαν, από πού πήρε το όνομά της, να ονομάζουν την πρωτεύουσα καθώς και τρεις σημαντικές πόλεις και να τις δείχνουν. Να δείχνουν στο χάρτη το σημερινό γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας και να ονομάζουν μερικές σημαντικές πόλεις.
§ Να αναφέρουν μερικά πολιτιστικά μνημεία, τι έχουμε βρει σήμερα (τάφους, χρυσά, όπλα), και πως ήταν η τέχνη, η αρχιτεκτονική και η στρατιωτική οργάνωση της εποχής εκείνης.
Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία:
§ Να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας.
§ Να μάθουν να αξιοποιούν και να συνθέτουν τις πληροφορίες τους.
§ Να προαχθεί η κριτική σκέψη των μαθητών και μέσα από διερευνητικές μορφές μάθησης να οικοδομήσουν την ιστορική γνώση.
Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών:
§ Οι μαθητές μέσα από τις δραστηριότητες που περιγράφονται καλλιεργούν δεξιότητες, εξασκούνται επίσης στην άντληση, στη διαχείριση, στην οργάνωση και στην επεξεργασία πληροφοριών μέσα από το διαδίκτυο.
5. Ανάλυση της δραστηριότητας:
1η διδακτική ώρα (45΄λεπτά)
Η διδασκαλία θα ξεκινήσει στην αίθουσα διδασκαλίας με τον έλεγχο της προγενέστερης γνώσης χρησιμοποιώντας το κεφάλαιο 29, ‘Η ηγεμονία της Θήβας’, του σχολικού βιβλίου της ιστορίας.
Στη συνέχεια παρουσιάζεται η καινούργια δύναμη της Μακεδονίας και ο συσχετισμός της με την προσωπικότητα του Φιλίππου, με τη βοήθεια του ιστορικού χάρτη και του βιβλίου.
Κατόπιν η δασκάλα εξηγεί στους μαθητές ότι θα εργαστούν στο σχολικό εργαστήριο για την επεξεργασία αυτής της ενότητας και πως θα γίνει αυτό. Οι μαθητές πληροφορούνται ότι θα αντλήσουν πληροφορίες από πηγές στο διαδίκτυο και θα τις επεξεργαστούν. Η δασκάλα εξηγεί τι πρέπει να βρουν και τι να συγκρατήσουν. Χωρίζονται σε ομάδες και μοιράζονται τα αντίστοιχα φύλλα εργασίας με τις σχετικές με τα επιμέρους θέματα ερωτήσεις.
2η διδακτική ώρα (45΄λεπτά)
Οι μαθητές πηγαίνουν στο εργαστήριο πληροφορικής. Κάθε ομάδα χρησιμοποιεί έναν υπολογιστή. Ξεκινά η χρήση του κειμένου του ιστολογίου της εκπαιδευτικού.
Χρησιμοποιούνται οι υπερσύνδεσμοι του κειμένου για πρόσβαση στις πληροφορίες. Κάθε ομάδα χρησιμοποιεί συγκεκριμένο υπερσύνδεσμο. Με βάση τις πληροφορίες που αντλεί, συνεργάζεται και συμπληρώνει το φύλλο εργασίας της.
Ομάδα Α΄ - Φύλλο εργασίας 1ο
Η Μακεδονία http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%B1_(%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B1)
Ομάδα Β΄ - Φύλλο εργασίας 2ο
Φίλιππος ο Β΄ http://www.livepedia.gr/index.php/%CE%A6%CE%AF%CE%BB%CE%B9%CF%80%CF%80%CE%BF%CF%82_%CE%92_%5C%CE%9C%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%B4%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%B1
Ομάδα Γ΄ - Φύλλο εργασίας 3ο
Ομάδα Δ΄ - Φύλλο εργασίας 4ο
Ομάδα Ε΄ - Φύλλο εργασίας 5ο
Ομάδα ΣΤ΄ - Φύλλο εργασίας 6ο
Ομάδα Ζ΄ - Φύλλο εργασίας 7ο
Ομάδα Η΄ - Φύλλο εργασίας 8ο
Ομάδα Θ΄ - Φύλλο εργασίας 9ο
Η εκπαιδευτικός καθοδηγεί τους μαθητές στις ενέργειες τους και λύνει τις απορίες τους.
Όποια ομάδα τελειώνει πιο γρήγορα μπορεί να χρησιμοποιήσει τους υπόλοιπους υπερσυνδέσμους και να επισκεφτεί τους άλλους δικτυακούς τόπους.
3η διδακτική ώρα (45΄λεπτά)
Στην αίθουσα διδασκαλίας οι μαθητές παρουσιάζουν τις εργασίες τους. Κάθε ομάδα διαβάζει τις απαντήσεις στις ερωτήσεις του φύλλου εργασίας της (με τη μορφή της αφήγησης).
Ταυτόχρονα με τη βοήθεια του laptop και του βιντεοπροβολέα προβάλλεται στον πίνακα παρουσίαση με εικόνες και βίντεο σχετικά με τα επιμέρους θέματα κάθε ομάδας. Στη συνέχεια γίνεται συζήτηση και λύνονται οι απορίες των μαθητών.
4η διδακτική ώρα (45΄λεπτά)
Η εκπαιδευτικός και οι μαθητές συζητούν για το θέμα πάνω στο οποίο εργάστηκαν και δίνεται έμφαση στα πολιτιστικά μνημεία που έχουν βρεθεί, στην αρχιτεκτονική, στην τέχνη, στον τρόπο ζωής και ταφής των νεκρών.
Στη συνέχεια γίνεται η αξιολόγηση με ερωτήσεις και με ατομικό φύλλο εργασίας που δίνεται σε κάθε μαθητή έτσι ώστε να εξαχθούν συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας και την επίτευξη των στόχων.
6. Επέκταση της δραστηριότητας:
Οι μαθητές σε ομάδες των 2-3 ατόμων μπορούν να περιηγηθούν σε κατάλληλα επιλεγμένους διαδικτυακούς τόπους ώστε να γνωρίσουν άλλους σημαντικούς αρχαιολογικούς τόπους της Μακεδονίας σχετικούς με την εποχή που μελετούμε και να παρουσιάσουν τις πληροφορίες τους:
Αιανή Κοζάνης
Άβδηρα
Μακεδονικοί τάφοι Σπηλιάς και Πύργων Κοζάνης
Δίον (ιερή πόλη των Μακεδόνων)
Στάγειρα
Όλυνθος ( Χαλκιδική )
Αμφίπολη Σερρών
7. Βιβλιογραφία
Σχολικό εγχειρίδιο ιστορίας Δ΄ Δημοτικού
Βιβλίο του δασκάλου Δ΄ Δημοτικού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου