ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ:
Εκπονήθηκε στα πλαίσια της επιμόρφωσης ΄Β επιπέδου 2010-2011, με επιμορφωτή τον κ. Δημήτριο Μητάκο.
1.Τίτλος: Μύτη σαν σαλάμι
2.Ταυτότητα:
Δημιουργός: Βασιλείου Γεσθημανή
Γνωστική περιοχή: Το σενάριο αυτό αφορά στο γνωστικό αντικείμενο της Γλώσσας της Ά τάξης, ενότητα Μια παράσταση στην πλατεία- Μάθημα Μύτη σαν σαλάμι. Είναι συμβατό με το σχολικό αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών.
3.Σκεπτικό της δραστηριότητας:
Καινοτομίες:
Κατά την διάρκεια της εφαρμογής του συγκεκριμένου διδακτικού σεναρίου στην τάξη, οι Νέες Τεχνολογίες θα χρησιμοποιηθούν στην αφόρμηση του μαθήματος τόσο για το άκουσμα της χαρακτηριστικής μουσικής του Καραγκιόζη όσο και για την προβολή κάποιων εικόνων στην τάξη. Κατά την διάρκεια του μαθήματος θα γίνει κάποια δραστηριότητα στην τάξη όπου κάθε ομάδα θα κάθεται στον δικό της Η/Υ με σκοπό να αποκτήσει μια περισσότερο παιγνιώδη διάσταση το μάθημα. Επίσης θα γίνει και χρήση των Νέων Τεχνολογιών για την παρακολούθηση παράστασης του καραγκιόζη μέσω Internet. Τέλος η αξιολόγηση των παιδιών θα γίνει μέσω του λογισμικού του Υπουργείου.
Προστιθέμενη αξία:
Με την χρήση των Νέων Τεχνολογιών κατά τη διάρκεια του μαθήματος οι μαθητές θα αποκτήσουν νέες εμπειρίες, παρακολουθώντας την παράσταση του καραγκιόζη και ακούγοντας τη σχετική μουσική. Επίσης θα διευκολυνθεί η διεξαγωγή του μαθήματος με την προβολή των εκάστοτε εικόνων με την χρήση βιντεοπροβολέα διότι θα τους προσελκύσει αρκετά την προσοχή. Επιπλέον τόσο η εκτέλεση δραστηριότητας όσο και η αξιολόγηση του μαθήματος που θα γίνει μέσω υπολογιστή, θα κινήσει το ενδιαφέρον των παιδιών, θα τους φανεί ευχάριστο και διαφορετικό από τον παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας.
Γνωστικά- διδακτικά προβλήματα:
Το συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο απευθύνεται σε μαθητές Ά δημοτικού οι οποίοι δεν έχουν χρησιμοποιήσει πριν εκπαιδευτικό λογισμικό , γι’ αυτόν τον λόγο πιστεύω ότι η παρουσία και η βοήθεια του δασκάλου στη δεδομένη χρονική στιγμή είναι πολύ σημαντική.
4. Πλαίσιο εφαρμογής
Σε ποιους απευθύνεται: Το σενάριο απευθύνεται σε μαθητές της Ά τάξης του Δημοτικού Σχολείου.
Χρόνος υλοποίησης: Το σενάριο θα ολοκληρωθεί σε 6 διδακτικές ώρες.
Χώρος υλοποίησης: Οι μαθητές θα εργαστούν τόσο στην αίθουσα της τάξης και θα γίνει χρήση βιντεοπροβολέα, όσο και στο εργαστήριο Η/Υ του σχολείου.
Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών: Οι μαθητές έχουν αναπτύξει τις βασικές δεξιότητες χρήσης του Η/Υ. Επίσης οι μαθητές έχουν αναπτύξει από προηγούμενα μαθήματα την ικανότητα να συνθέτουν συλλαβές, με βάση τα ήδη γνωστά τους φωνήεντα.
Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία: Κατά την πραγματοποίηση του σεναρίου θα χρειαστούν βιντεοπροβολέας, σεντόνι για το θέατρο σκιών, φύλλα εργασίας, Η/Υ, powerpoint, word, Εκπαιδευτικό Λογισμικό (CD-ROM) Γλώσσα Α΄& Β΄ Δημοτικού.
Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης:
Κατά την διάρκεια διεξαγωγής του σεναρίου οι μαθητές θα εργαστούν τόσο ατομικά όσο και ομαδικά και στην τάξη και στο εργαστήριο Η/Υ αναλόγως κάθε φορά με την εκάστοτε δραστηριότητα.
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού δεν θα είναι σταθερός κατά την διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ο εκπαιδευτικός θα έχει καθοδηγητικό ρόλο που θα εμψυχώνει τους μαθητές στην αναζήτηση της νέας γνώσης, νεωτεριστικό ρόλο εισάγοντας καινοτομικά στοιχεία στη διδακτική του στρατηγική, διαγνωστικό ρόλο δηλαδή δεν θα περιορίζεται στη διαγνωστική αξιολόγηση των μαθητών αλλά εκτείνεται πέρα από τον προσδιορισμό της αρχικής γνώσης, στην αναζήτηση των μαθησιακών εμποδίων των μαθητών, στον προσδιορισμό των ενδιαφερόντων και των προσδοκιών τους, στη γνώση των ίδιων των μαθητών ως προσωπικοτήτων. Τέλος θα έχει και τον αξιολογητικό ρόλο οποίος δεν περιορίζεται στην αξιολόγηση των μαθητών αλλά επεκτείνεται και στην αυτοαξιολόγησή του.
5. Στόχοι του σεναρίου
Σκοπός: Η γραφή, η ανάγνωση και η ενσυνείδητη χρήση του φθόγγου – γράμματος Μ, μ, καθώς και η γνωριμία με τον καραγκιόζη.
Αναλυτικά
Α. Γνωστικοί στόχοι
- αναγνωρίζουν (οπτικά και ακουστικά), να γράφουν και να διαβάζουν το φώνημα Μ, μ. μέσα σε λέξεις.
- συνθέτουν τις συλλαβές του Μ, μ με βάση τα ήδη γνωστά τους φωνήεντα εντός κειμενικού πλαισίου.
- χρησιμοποιούν ορθά το κεφαλαίο Μ, και το μικρό μ.
- τονίζουν ορθά τις λέξεις.
- διαβάζουν και γράφουν γνωστές και άγνωστες λέξεις που περιλαμβάνουν το γράμμα Μ, μ.
- υποδύονται ρόλους, με σκοπό την παραγωγή προφορικού λόγου εντός επικοινωνιακού πλαισίου.
Β. Στόχοι σε επίπεδο δεξιοτήτων
- Να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργασίας, συλλογικής προσπάθειας, αλληλεγγύης, συντροφικότητας, φιλίας και εμπιστοσύνης.
Γ. Στόχοι σε επίπεδο στάσεων
- Να αναπτύσσουν τις ικανότητες τους στην παρατήρηση.
- Να τονώσουν την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση τους μέσα από ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες.
Δ. Ως προς τη χρήση των Νέων Τεχνολογιών
Εξοικείωση με ένα νέο περιβάλλον εργασίας. Οργάνωση δραστηριοτήτων αξιοποίησης του υπολογιστή τόσο ως γνωστικό αντικείμενο (γνωριμία με τις κυριότερες μονάδες του υπολογιστή, εξοικείωση με τους κανόνες χρήσης και λειτουργίας του) όσο και ως μαθησιακό εργαλείο και εργαλείο επικοινωνίας και αναζήτησης πληροφοριών σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα στο πλαίσιο καθημερινών σχολικών δραστηριοτήτων με τη χρήση κατάλληλου εκπαιδευτικού λογισμικού.
6.Πορεία Διδασκαλίας και Υλοποίηση δραστηριοτήτων
1η διδακτική ώρα
ΑΦΟΡΜΗΣΗ – ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΓΝΩΣΗΣ
Οι μαθητές ακροάζονται τη χαρακτηριστική μουσική του Καραγκιόζη όταν βγαίνει στη σκηνή. Έπειτα καλούνται να υποθέσουν τι ακούνε και γιατί ακούνε αυτή τη μουσική.
Καλούνται να θυμηθούν τη χτεσινή περιπέτεια των φίλων τους (Άρης και Μαρίνα). Για βοήθεια η δασκάλα παρουσιάζει την εικόνα του προηγούμενου μαθήματος (Θέατρο Σκιών).
Οι μαθητές στη συνέχεια κάνουν υποθέσεις για το τι θα ακολουθήσει σήμερα.
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Έπειτα παρατηρούν την κεντρική εικόνα στο και διατυπώνουν υποθέσεις για το περιεχόμενό της. Η δασκάλα συντονίζει και βοηθά την πορεία της συζήτησης με σχετικές ερωτήσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη και καλλιέργεια του προφορικού λόγου.
- Ποιους ήρωες βλέπετε στην εικόνα;
- Γιατί το Μορφονιό το φωνάζουν μ’ αυτό το όνομα; (όμορφος, ομορφιά)
- Καθώς τα παιδιά διατυπώνουν τις υποθέσεις τους η δασκάλα καταγράφει τις λέξεις που ακούει σε δύο καταλόγους:
1) Λέξεις που περιέχουν το γράμμα Μμ. Γράφονται με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργηθεί ένας άξονας με το γράμμα Μμ.
2) Λέξεις που δεν περιέχουν το γράμμα Μμ
- Τα παιδιά καλούνται να συγκρίνουν τους δύο καταλόγους λέξεων και να ανακαλύψουν με ποιο γράμμα θα ασχοληθούμε σήμερα. Ακολουθούν ερωτήσεις του τύπου:
1) Ποιες λέξεις αρχίζουν με Μμ;
2) Ποιες λέξεις έχουν μέσα μ;
3) Υπάρχουν λέξεις που τελειώνουν με μ;
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
- Παρουσιάζεται γραμμένο το κείμενο του μαθήματος με τη χρήση βιντεοπροβολέα χωρίς τίτλο. Το διαβάζει η δασκάλα μεγαλόφωνα και με φυσικό τρόπο.
- Τα παιδιά καλούνται να δώσουν διάφορους τίτλους στο κείμενο.
- Γίνεται ανάγνωση του κειμένου από τα παιδιά.
- Κάποια παιδιά αναλαμβάνουν το ρόλο κάθε ήρωα και διαβάζουν το διάλογο έχοντας στο κεφάλι τη φιγούρα του κάθε ήρωα.
- Δασκάλα και παιδιά αριθμούν τις προτάσεις του κειμένου. Κατόπιν κάποια παιδιά ρίχνουν ζάρι και διαβάζουν την πρόταση με τον τυχερό αριθμό.
2η διδακτική ώρα
Στη δραστηριότητα αυτή τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες. Σκοπός της είναι η
αναγνώριση των λέξεων που έχουν το γράμμα μ και ομαδοποίησή τους σε αυτές που αρχίζουν από το γράμμα μ και σε αυτές που το έχουν μέσα. Τα παιδιά μπορούν στην δραστηριότητα αυτή να τραβάν με το ποντίκι τους γραμμές και να συνδέουν την εικόνα με το σωστό πλαίσιο.
Αφού γίνει κατανοητή η θέση που μπορεί να έχει το γραμματάκι μ σε κάθε λέξη, δίνεται σε κάθε μαθητή (και όχι σε ομάδα) το φύλλο εργασίας 1. Αναγνώριση του γράμματος Μ, μ και ορθή γραφή του. Σύνθεση των συλλαβών του Μ, μ με βάση τα ήδη γνωστά τους φωνήεντα (α,ε,ο,ι,η). Σύνθεση των συλλαβών του Μ, μ εντός κειμενικού πλαισίου.
3η διδακτική ώρα
Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες των 2-3 ατόμων και μπαίνουν να πλοηγηθούν στο Σπαθάρειο Μουσείο Αμαρουσίου, για να δουν τις διάφορες φιγούρες που συμμετέχουν στο Θεάτρου Σκιών.
Στη συνέχεια δίνονται στους μαθητές διάφορες φιγούρες για να τις χρωματίσουν, να τις κόψουν και να τις χρησιμοποιήσουν αργότερα στη δική τους παράσταση.
Τα παιδιά μαθαίνουν το τραγούδι «Σαν τον Καραγκιόζη» του Δ. Σαββόπουλου.
4η- 5η διδακτική ώρα
Τα παιδιά παρακολουθούν μία παράσταση του καραγκιόζη και στη συνέχεια γίνεται συζήτηση στην τάξη για το τι τους έκανε εντύπωση. Τα παιδιά σε ζευγάρια δημιουργούν δικά τους απλά έργα και τα παρουσιάζουν στους συμμαθητές τους με τη χρήση των φιγούρων και του θεάτρου σκιών.
Ετοιμάζουν σχετική αφίσα όπου γράφουν τον τίτλο του έργου τους, το συγγραφέα, τον τόπο διεξαγωγής του έργου και το χρόνο.
7. Αξιολόγηση
Η αξιολόγηση θα γίνει με παιγνιώδη τρόπο. Τα παιδιά θα εργαστούν ομαδοσυνεργατικά, κάθε ομάδα αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας τις δραστηριότητες «το ποτάμι», «το δάσος» που περιέχονται στην ενότητα «Η μαγική γραμμούλα» - το γράμμα «Μ, μ» του Εκπαιδευτικού Λογισμικού (CD-ROM) Γλώσσα Α΄& Β΄ Δημοτικού.
8. Επέκταση της δραστηριότητας
Τα παιδιά παρακολουθούν ζωντανά θέατρο σκιών.
9. Βιβλιογραφία
- Βιβλίο μαθητή, Ά τάξη Δημοτικού, Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, 2009, Αθήνα
- Βιβλίο δασκάλου, Ά τάξη Δημοτικού, Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, 2009, Αθήνα
- Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, Η σχολική τάξη (τόμος Ά), 2001, Αθήνα
- Πυργιωτάκης Ε. Ιωάννης, Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη, εκδόσεις Ελληνικά γράμματα, 2000, Αθήνα
10. Δικτιογραφία
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου