ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
ΕΠΙΜΟΡΦΟΥΜΕΝΗ: Μπούφη Αικατερίνη
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗΣ: Μητάκος Δημήτριος
Κ.Σ.Ε. “ΕΥΒΟΪΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ”
2010-11
1. Τίτλος: «Τι έπαιζες, παππού, όταν ήσουν μικρός;»
2. Ταυτότητα:


· της Γλώσσας της Ε΄ τάξης
· ενότητα 11: «Παιχνίδια παιχνίδια παιχνίδια»
· Μάθημα «Παραδοσιακά παιχνίδια»
Είναι συμβατό με το Α.Π.Σ και το Δ.Ε.Π.Π.Σ., αφού ο κεντρικός άξονας του σεναρίου αφορά σε ενότητα που διδάσκεται στην Ε΄ τάξη του Δημοτικού.Συγκεκριμένα το σενάριο συμβαδίζει με τους στόχους του Α.Π.Σ και Δ.Ε.Π.Π.Σ ως προς τους άξονες:
ü Γραπτού λόγου: είδη λόγου (περιγραφή-κατευθυντικός λόγος)
ü Της ανάγνωσης: αξιοποίηση αναγνωστικής δεξιότητας ως γενικής δεξιότητας μάθησης
ü Της γραμματικής: δυνατότητες μετασχηματισμού πρότασης-κειμένου για ανάγκες επικοινωνίας
ü Του λεξιλογίου: σύνδεση λέξεων με τα είδη λόγου και με περιστάσεις επικοινωνίας
ü Της διαχείρισης της πληροφορίας: εντοπισμός και αξιολόγηση πληροφοριών χρησιμοποιώντας το διαδίκτυο καθώς και χρησιμοποίηση λογισμικού επεξεργασίας κειμένου για απλή εργασία και μορφοποίησή του

Λέξεις – κλειδιά: αλληλεπίδραση, ομοιότητα – διαφορά , επικοινωνία
3. Σκεπτικό της δραστηριότητας














Για τους παραπάνω λόγους η δασκάλα θα πρέπει να συντονίζει, να κατευθύνει τις κινήσεις των μαθητών στο χειρισμό των συγκεκριμένων λογισμικών και να τους δίνει εξηγήσεις, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στο ρυθμό και την πορεία της διδασκαλίας.
4. Πλαίσιο εφαρμογής





ü Γνώση των εγκλίσεων και της λειτουργίας τους

ü Βασικές δεξιότητες χρήσης Η/Υ
ü Βασικές δεξιότητες στη χρήση του επεξεργαστή κειμένου Word











Κατά την πραγματοποίηση του σεναρίου οι μαθητές θα εργαστούν:
ü Ατομικά
ü Σε ζευγάρια
ü Στο σύνολο της τάξης
ü Σε ομάδες των 4 ατόμων
Οι διδακτικές μέθοδοι που θα χρησιμοποιηθούν είναι κυρίως η συνεργατική και ομαδοσυνεργατική.
Ο ρόλος της δασκάλας όσο οι μαθητές δουλεύουν σε ομάδες, αλλά και ατομικά σε κάποια σημεία, είναι υποστηρικτικός, καθοδηγητικός δίνοντας σαφείς οδηγίες και εμψυχωτικός σε σημεία που δυσκολεύουν τους μαθητές.Επίσης ενημερώνει για το χρόνο που έχουν στη διάθεσή τους για να ολοκληρώσουν την εργασία τους. Σε ερωτήσεις των μαθητών απαντά επίσης με ερωτήσεις που οδηγούν σε παραπέρα διερεύνηση, ώστε οι μαθητές να οικοδομούν τη νέα γνώση και να μαθαίνουν «πώς να μαθαίνουν».
5. Στόχοι του σεναρίου

ü Να γνωρίσουν παραδοσιακά παιχνίδια
ü Να συγκρίνουν τα παιχνίδια που παίζουν τα ίδια σήμερα με τα παιχνίδια των παλιότερων
ü Να περιγράφουν πώς παίζονται διάφορα παιχνίδια
ü Να κατανοούν πώς παίζονται διάφορα παιχνίδια
ü Να δίνουν οδηγίες για το παίξιμο παιχνιδιών (σωστή χρήση των εγκλίσεων)

ü Να χρησιμοποιούν σωστά τις εγκλίσεις στον προφορικό και γραπτό λόγο
ü Να αξιοποιούν τη συνέντευξη ως εργαλείο συγκέντρωσης πληροφοριών

ü Να αισθανθούν την ανάγκη τήρησης των κανόνων
ü Να αντιληφθούν τις έννοιες άτομο και ομάδα
ü Να αναπτύξουν θετική στάση για αρετές όπως : τιμιότητα και σεβασμός του αντιπάλου
ü Να αναγνωρίσουν την αξία της ομαδικότητας και της συνεργασίας

ü Να ενισχύσουν την ήδη θετική στάση που έχουν απέναντι στον Η/Υ ως εργαλείο μάθησης
ü Να εξοικειωθούν με τη χρήση του επεξεργαστή κειμένου
ü Να αξιοποιήσουν τον επεξεργαστή κειμένου για την παραγωγή γραπτού λόγου
ü Να εξοικειωθούν με τη χρήση του διαδικτύου
ü Να «ταξιδέψουν» με τη βοήθεια του λογισμικού Google Earth
6. Πορεία διδασκαλίας και υλοποίηση δραστηριοτήτων
v Παρουσίαση ροής – εφαρμογής των δραστηριοτήτων

Η αφόρμηση γίνεται με την παρουσίαση στους μαθητές ενός βίντεο με τίτλο «Τα παιχνίδια της γειτονιάς μας», στο οποίο παρακολουθούν μία σειρά από παραδοσιακά παιχνίδια. Η παρουσίαση γίνεται με τη βοήθεια του λογισμικού παρουσίασης Power Point στο διαδραστικό πίνακα της τάξης. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης τα παιδιά καταγράφουν στο τετράδιό τους τα ονόματα των παιχνιδιών. Με το τέλος της παρουσίασης οι μαθητές ανακοινώνουν τα παιχνίδια που κατέγραψαν. Γίνεται μια σύντομη συζήτηση για το τι παιχνίδια είναι αυτά, πού παίζονταν, αν γνωρίζουν κάποια ή αν παίζουν και τα ίδια κάποια από αυτά.
Στη συνέχεια προβάλλεται το 1ο Φύλλο Εργασίας, το οποίο είναι ένα κρυπτόλεξο παραδοσιακών παιχνιδιών φτιαγμένο στο υπολογιστικό φύλλο Excel. Τα παιδιά προσπαθούν να ανακαλύψουν τα κρυμμένα παιχνίδια που υπάρχουν και σηκώνονται ένα ένα και τα επιλέγουν γεμίζοντας τα κελιά με χρώμα ή αλλάζοντας χρώμα στη γραμματοσειρά. Εναλλακτικά η δραστηριότητα μπορεί να γίνει με εκτύπωση του Φύλλου Εργασίας.
Στη συνέχεια προβάλλεται στο διαδραστικό πίνακα το κείμενο του σχολικού βιβλίου (β΄ τεύχος, σελ.70) όπου περιγράφεται το παιχνίδι «Καλημέρα βασιλιά». Οι μαθητές διαβάζουν το κείμενο και αμέσως μετά συμπληρώνουν τις ασκήσεις κατανόησης 1 και 2 (σελ.71), ο καθένας στο βιβλίο του.
Κλείνοντας η 1η διδακτική ώρα γίνεται αναφορά στα λαχνίσματα που χρησιμοποιούσαν τα παιδιά για να αποφασίσουν ποιος θα έκανε τη «μάνα». Στο σημείο αυτό τα παιδιά μπορούν να παρακολουθήσουν δύο σύντομα βίντεο με τίτλο «Α μπε μπα μπλομ» και «Τυφλόμυγα» καθώς επίσης και να ακούσουν το λάχνισμα «Άκατα μάκατα..» . Επίσης κάνοντας κλικ στον υπερσύνδεσμο http://www.paidika.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=601&Itemid=383 μπορούν να δουν διάφορους τρόπους λαχνισμάτων.

Με την έναρξη της 2ης διδακτικής ώρας προβάλλεται και πάλι το κείμενο του σχολικού βιβλίου «Καλημέρα βασιλιά» και τους ζητείται να εντοπίσουν τα ρήματα του κειμένου και να παρατηρήσουν την έγκλιση που χρησιμοποιείται για την περιγραφή του παιχνιδιού. Γίνεται συζήτηση για την έγκλιση που χρησιμοποιούμε αναλόγως με το πώς θέλουμε να μιλήσουμε σε κάποιον. Αμέσως μετά διαβάζουν τη θεωρία και τα παραδείγματα για τις εγκλίσεις, που προβάλλεται στο διαδραστικό πίνακα.
Η επόμενη δραστηριότητα αφορά ένα άλλο παραδοσιακό παιχνίδι, «Το μαντίλι». Διαβάζουν το κείμενο από το διαδραστικό πίνακα και καλούνται να συμπληρώσουν την εργασία 3 (σελ. 73) βάζοντας τα ρήματα που τους δίνονται σε Προστακτική Αορίστου, στην Υποτακτική Αορίστου και στην Οριστική Ενεστώτα. Η συμπλήρωση της άσκησης γίνεται στο διαδραστικό πίνακα.

Η 3η διδακτική ώρα πραγματοποιείται στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου όπου τα παιδιά εργάζονται χωρισμένα σε 4 ομάδες με 4 παιδιά η κάθε ομάδα. Κάθε ομάδα ανοίγει την παρουσίαση «Παραδοσιακά παιχνίδια» και επιλέγει από ένα παιχνίδι. Τυπώνονται τα παιχνίδια που έχουν επιλέξει οι ομάδες. Στη συνέχεια ανοίγουν το 2ο Φύλλο Εργασίας σε επεξεργαστή κειμένου Word και κάθε ομάδα αναλαμβάνει να γράψει τις οδηγίες του παιχνιδιού σε διαφορετική έγκλιση.
§ 1η ομάδα: σε οριστική ενεστώτα (α΄ πρόσωπο πληθυντικού)
§ 2η ομάδα: σε υποτακτική αορίστου (β΄ πρόσωπο πληθυντικού)
§ 3η ομάδα: σε προστακτική αορίστου (β΄ πρόσωπο πληθυντικού)
§ 4η ομάδα: σε οριστική ενεστώτα (γ΄ πρόσωπο πληθυντικού)
Εξηγείται στους μαθητές ότι ο στόχος αυτής της εργασίας είναι να γράψουν το κείμενό τους ώστε να δώσουν τις οδηγίες του παιχνιδιού στα μικρότερα παιδιά του σχολείου κατά την ώρα της Φυσικής Αγωγής. Η 4η ομάδα θα ετοιμάσει το κείμενό της ώστε να δημοσιευτεί στην εφημερίδα της τάξης.

Η 4η διδακτική ώρα πραγματοποιείται και αυτή στο εργαστήριο πληροφορικής. Τα παιδιά δουλεύουν τώρα σε ζευγάρια. Ανοίγουν το 3ο Φύλλο Εργασίας και κάνοντας κλικ στις ιστοσελίδες http://www.scribd.com/doc/6304904/- (παιχνίδια άλλων χωρών) και
http://cultureprograms.files.wordpress.com/2010/12/2cebf-ceb4ceb7cebc-cf83cf87-cebccf85cf84ceb9cebbceaecebdceb7cf82-cf84ceb1-cf80ceb1ceb9cf87cebdceafceb4ceb9ceb1-cf84cebfcf85-cf87cf84.pdf (παιχνίδια άλλων χωρών)
γνωρίζουν παραδοσιακά παιχνίδια άλλων χωρών. Επιλέγουν ένα παιχνίδι. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια του Google Earth προσπαθούν να εντοπίσουν τη χώρα προέλευσης του παιχνιδιού που επέλεξαν και τελικά να κάνουν προσθήκη σήμανσης του προορισμού τους.

Κατά τη διάρκεια της 5ης διδακτικής ώρας οι μαθητές δουλεύουν το 4ο Φύλλο Εργασίας (εργασία αντιστοίχισης στο λογισμικό Hot Potatoes), όπου πρέπει να αντιστοιχίσουν την εικόνα με το όνομα του παιχνιδιού.
Τέλος συμπληρώνουν το 5ο Φύλλο Εργασίας (δημιουργημένο στο λογισμικό επεξεργασίας κειμένου Word) το οποίο εκτυπώνεται, φωτοτυπείται και τους μοιράζεται (εργασία γραμματικής, πάνω στις εγκλίσεις)
Παίρνουν συνέντευξη από τον παππού, τη γιαγιά τους ή κάποιον ηλικιωμένο γείτονα και παρουσιάζουν την εργασία τους στην τάξη. Το θέμα της συνέντευξης είναι «Ένα παιχνίδι που έπαιζα μικρός, -ή». Με τις εργασίες των παιδιών δημιουργείται ένα βιβλίο τάξης με τίτλο «Τα παιχνίδια του παππού και της γιαγιάς»
v Τα εργαλεία
ü Διαδραστικός πίνακας (για προβολή και παρακολούθηση δραστηριοτήτων από όλη την τάξη)
ü Λογισμικό παρουσίασης Power Point για την αφόρμηση, αλλά και για όλη τη διάρκεια του μαθήματος
ü Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου Word για τη δημιουργία των φύλλων εργασίας αλλά και για την παραγωγή κειμένων από τους μαθητές
ü Λογιστικό φύλλο Excel για τη δημιουργία του 1ου φύλλου εργασίας
ü Λογισμικό Google Earth για αναζήτηση και εντοπισμό χωρών
προέλευσης επιλεγμένων παραδοσιακών παιχνιδιών
ü Συγκεκριμένες διαδικτυακές διευθύνσεις για αναζήτηση πληροφοριακού υλικού (συγκεκριμένα παραδοσιακών παιχνιδιών άλλων χωρών)
ü Λογισμικό Hot Potatoes για τη δημιουργία του 4ου φύλλου εργασίας (για τη φάση της αξιολόγησης)
ü Η/Υ για εργασία μαθητών στον επεξεργαστή κειμένου με στόχο το μετασχηματισμό κειμένων
ü Εκτυπωτής για εκτύπωση κειμένων προς επεξεργασία
v Οι πηγές
ü http://cultureprograms.files.wordpress.com/2010/12/2cebf-ceb4ceb7cebc-cf83cf87-cebccf85cf84ceb9cebbceaecebdceb7cf82-cf84ceb1-cf80ceb1ceb9cf87cebdceafceb4ceb9ceb1-cf84cebfcf85-cf87cf84.pdf (αναζήτηση παιχνιδιών από άλλες χώρες)
7. Αξιολόγηση
Η αξιολόγηση γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του σεναρίου με:
ü Ερωτήσεις, κυρίως ανοικτού τύπου
ü Φύλλα εργασίας
ü Κείμενα που έχουν παραχθεί από τους μαθητές
Ειδικότερα, η επιτυχία των στόχων του σεναρίου θα διαπιστωθεί
· από τη συνεργασία των μαθητών κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων,
· από την αποτελεσματικότητα των οδηγιών των παιχνιδιών προς τις μικρότερες τάξεις (αν δηλαδή οι μικρότεροι μαθητές κατανοήσουν τι ακριβώς πρέπει να κάνουν)
· από την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων σε χρόνο που δεν αποκλίνει πολύ από τον προβλεπόμενο
8. Επέκταση της δραστηριότητας
Το συγκεκριμένο σενάριο θα μπορούσε να επεκταθεί:

Σ’ αυτήν την περίπτωση μπορεί να συνδυαστεί με την παρακολούθηση εκπαιδευτικού προγράμματος στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με τίτλο «Κάτι μου θυμίζουν αυτά τα παιχνίδια…»


9. Βιβλιογραφία
Βιβλίο μαθητή, Γλώσσα Ε΄ Δημοτικού (β΄ τεύχος), Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, 2010, Αθήνα
Βιβλίο δασκάλου, Γλώσσα Ε΄ Δημοτικού, Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, 2006, Αθήνα
Τριλιανός Θ., Μεθοδολογία της διδασκαλίας (τόμος Α΄), εκδόσεις ΑΦΟΙ Τολίδη, 1991, Αθήνα
Τριλιανός Θ., Μεθοδολογία της διδασκαλίας (τόμος Β΄), εκδόσεις ΑΦΟΙ Τολίδη, 1991, Αθήνα
Ματσαγγούρας Ηλίας, Η σχολική τάξη, εκδόσεις Γρηγόρη, 2007, Αθήνα
Κλιάφα Μ. – Βαλάση Ζ., Ας παίξουμε πάλι, εκδόσεις Κέδρος, 2000, Αθήνα
Γιέϊτς Αϊρίν, Παιδιά Αναγνώστες, εκδόσεις Πατάκη, 1995, Αθήνα
10. Δικτυογραφία
Ø http://www.scribd.com/doc/6304904/- (παιχνίδια άλλων χωρών)
Ø http://cultureprograms.files.wordpress.com/2010/12/2cebf-ceb4ceb7cebc-cf83cf87-cebccf85cf84ceb9cebbceaecebdceb7cf82-cf84ceb1-cf80ceb1ceb9cf87cebdceafceb4ceb9ceb1-cf84cebfcf85-cf87cf84.pdf (παιχνίδια άλλων χωρών)
Ø www.namuseum.gr (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)
Ø http://athlitikipoed.tripod.com/paradosiaka_pexnidia2.htm# ( Συλλογή Ομαδικών Παραδοσιακών Παιχνιδιών, ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Π.Ο.Ε.Δ, Δημοτικό Σχολείο Σωτήρος Λάρνακας )
Ø http://www.71scouts.com/index.php?option=com_content&view=article&id=179&Itemid=218 (710ν Σύστημα Προσκόπων Καϊμακλίου (Κύπρος))
Ø http://3lyk-polichn.thess.sch.gr/Olympiaki_paideia/index.htm (3ο Ενιαίο Λύκειο Πολίχνης Πρόγραμμα Ολυμπιακής Παιδείας )
Ø http://vandhmotiko.blogspot.com/p/blog-page.html (ΧΑΡΟΥΜΕΝΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ)
Ø http://4gym-stavroup.thess.sch.gr/?attachment_id=694 (paroysiasi Power Point «Παραδοσιακά Παιχνίδια»)
Ø http://www.schools.ac.cy/pafos2-pa-dim/ergasies%20comenious.htm ( Β΄ Δημοτικό Σχολείο Πάφου «Δημήτρειον»)
Ημερομηνία τελευταίας επίσκεψης στις παραπάνω ιστοσελίδες: 25/3/2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου