ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ Τ.Π.Ε. ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
ΤΙΤΛΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΑ ΠΑΛΙΑ…
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ: ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗΣ: ΜΗΤΑΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Η ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΤΟ
2Ο ΕΝΙΑΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΘΗΒΑΣ
ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
1. Τίτλος:Στα χρόνια τα παλιά…
2. Ταυτότητα
· Δασκάλα : Ζωγράφου Ελευθερία
· Γνωστική περιοχή :Το σενάριο αυτό αφορά στο γνωστικό αντικείμενο της Γλώσσας της Β΄ τάξης, ενότητα 13 .- Μάθημα «Μες στο μουσείο». Είναι συμβατό με το σχολικό αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών και υλοποιείται στα πλαίσια της 2ης επιμορφωτικής περιόδου.
· Θέμα :Γνωριμία με τη λαογραφική παράδοση του τόπου μας.
3. Σκεπτικό της δραστηριότητας
· Καινοτομίες: Στο συγκεκριμένο σενάριο θα γίνει χρήση Η/Υ, γενικών λογισμικών (Word και Power Point) και ειδικών λογισμικών (Hot Potatoes). Oι μαθητές με την καθοδήγηση της δασκάλας θα πλοηγηθούν στο διαδίκτυο, θα παρακολουθήσουν video από το YouTube και θα εργαστούν με το ηλεκτρονικό λεξικό. Έτσι θα προσεγγίσουν τις Τ.Π.Ε. ως εργαλεία και πηγές μάθησης, με αποτέλεσμα να ενισχύεται η μαθησιακή διαδικασία επειδή υποστηρίζονται διερευνητικού και ανακαλυπτικού τύπου μαθησιακές καταστάσεις. Επίσης με την ομαδοσυνεργατική μέθοδο που θα εργαστούν, οι μαθητές θα αποκτήσουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης.
· Προστιθέμενη αξία: Η αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. στην εκπαιδευτική διαδικασία ευνοεί την αλλαγή του παραδοσιακού διδακτικού μοντέλου και τη χρήση σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων. Οι μαθητές θα βρεθούν σε ένα διαφορετικό περιβάλλον (την αίθουσα Η/Υ), κάτι που θα προκαλέσει το ενδιαφέρον τους. Τα λογισμικά και τα φύλλα εργασίας θα ενισχύσουν τη συνεργατική μάθηση και την αυτενέργειά τους, αναδεικνύοντας τα οφέλη της τεχνολογίας στην εκπαιδευτική διαδικασία. Με τη χρήση του διαδικτύου θα «περιηγηθούν» από την αίθουσα διδασκαλίας σε ένα λαογραφικό μουσείο που βρίσκεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, κάτι που θα ήταν πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθεί σε πραγματικό χρόνο. Από κάθε άποψη λοιπόν, το μάθημα αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον γιατί πρωταγωνιστής της μάθησης είναι ο μαθητής.
· Γνωστικά- διδακτικά προβλήματα:Το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών δε γνωρίζει τη χρήση γενικών λογισμικών (Word), επομένως η δασκάλα πρέπει να συντονίζει τις κινήσεις των μαθητών στο χειρισμό των Η/Υ και να τους δίνει εξηγήσεις για να καταλάβουν και να μπορέσουν να ανταποκριθούν στην πορεία διδασκαλίας.
Εκτός από αυτό, οι μαθητές πρέπει μέσα σε λίγη ώρα να κάνουν ένα ταξίδι στο χρόνο και να γυρίσουν εκατό και περισσότερα χρόνια πίσω. Αυτό το άλμα γεφυρώνεται με την τεχνολογία. Παρακολουθώντας το video του Λαογραφικού Μουσείου Πέλλας, όπου, εκτός από τα εκθέματα του μουσείου, μπορούν να δουν και διάφορες γεωργικές εργασίες (όργωμα, θέρισμα σιταριού), θα μπουν ευκολότερα στο κλίμα του παρελθόντος, «στα χρόνια τα παλιά…».
Σε αυτή την ενότητα οι μαθητές θα διδαχθούν και το αόριστο άρθρο ένας- μια-ένα. Για να κατανοήσουν καλύτερα τη σημασία του θα διδαχτεί σε αντιπαραβολή με το οριστικό άρθρο ο-η-το.
4. Πλαίσιο εφαρμογής
· Σε ποιους απευθύνεται:Το σενάριο απευθύνεται σε μαθητές της Β’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου.
· Χρόνος υλοποίησης:Το σενάριο θα υλοποιηθεί σε 8 διδακτικές ώρες.
· Χώρος υλοποίησης:Οι μαθητές θα εργαστούν σε αίθουσα υπολογιστών.
· Προαπαιτούμενες γνώσεις μαθητών: Οι μαθητές έχουν αποκτήσει την ικανότητα, από προηγούμενες ενότητες, να γράφουν σύντομα κείμενα. Επίσης κάποιοι από αυτούς (λιγότεροι από τους μισούς) γνωρίζουν τις βασικές δεξιότητες χρήσης του Η/Υ και θα αξιοποιηθούν κατάλληλα στις ομάδες των μαθητών που θα δημιουργηθούν στην αίθουσα Η/Υ κατά τη διάρκεια της χρήσης τους, ώστε κάθε ομάδα να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις δραστηριότητες που θα δοθούν.
· Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία: Κατά την υλοποίηση του σεναρίου θα χρειαστούν Η/Υ, λογισμικό γενικής χρήσης(Word), λογισμικό παρουσίασης(Power Point), διαδικτυακές διευθύνσεις, ηλεκτρονικό λεξικό, τα σχολικά βιβλία καθώς και καθημερινά σχολικά αντικείμενα τα οποία θα κληθούν να περιγράψουν οι μαθητές στο παιχνίδι που θα παίξουν.
· Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης: Στην αίθουσα υπολογιστών θα χρησιμοποιηθεί η ομαδοσυνεργατική μέθοδος η οποία, μέσω της αλληλεπίδρασης των μελών της ομάδας, αποτελεί το σπουδαιότερο παράγοντα απόκτησης γνώσης. Ο ρόλος της δασκάλας θα είναι καθοδηγητικός και εμψυχωτικός, ώστε οι μαθητές να εκφράσουν τις απόψεις τους και να αξιολογήσουν τις απόψεις των συμμαθητών τους, καλλιεργώντας έτσι την κριτική τους σκέψη. Θα παρεμβαίνει ως βοηθός όταν της ζητηθεί για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που ίσως προκύψουν σ΄ αυτό το ταξίδι της ανακάλυψης της γνώσης.
5 .Στόχοι του σεναρίου
Ως γενικό σκοπό του σεναρίου ορίζουμε τη γνωριμία με τη λαογραφική παράδοση του τόπου μας.
Ειδικότερα, οι μαθητές με την ολοκλήρωση της διδασκαλίας θα πρέπει:
Γνωστικοί στόχοι:
Ø Να συντάσσουν σύντομα κείμενα(λεζάντες) που εξηγούν μία εικόνα, ένα σκίτσο κτλ.
Ø Να περιγράφουν γραπτώς και προφορικώς χώρους.
Ø Να περιγράφουν γραπτώς και προφορικώς αντικείμενα.
Ø Να ξεχωρίζουν το αόριστο άρθρο και να το αντιπαραβάλλουν με το οριστικό.
Ø Να κλίνουν θηλυκά ουσιαστικά σε –η.
Ø Να αναγνωρίζουν τα τοπικά επιρρήματα.
Ø Να αναγνωρίζουν λέξεις που δηλώνουν ήχους.
Στόχοι σε επίπεδο δεξιοτήτων
§ Να συνεργάζονται αρμονικά τα μέλη των ομάδων μεταξύ τους.
§ Να διεξάγονται οι συζητήσεις στα πλαίσια του μαθήματος σε κλίμα ήρεμο, χωρίς εντάσεις.
§ Να περιμένουν οι μαθητές τη σειρά τους για να εκφραστούν.
Στόχοι σε επίπεδο στάσεων:
· Να τονώσουν την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή τους μέσα από ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες.
· Να σέβονται τους ρυθμούς και το επίπεδο των μελών της ομάδας τους και των συμμαθητών τους γενικότερα.
Στόχοι ως προς τη χρήση των Τ.Π.Ε. :
ü Να αποκτήσουν θετική στάση απέναντι στον Η/Υ, με τη χρήση του σε απλές δραστηριότητες.
ü Να κατανοήσουν ότι οι Η/Υ είναι εργαλείο μάθησης και άντλησης πληροφοριών και όχι μόνο αντικείμενο παιχνιδιού.
ü Να εξοικειωθούν με τη χρήση γενικών και ειδικών λογισμικών.
6.Πορεία διδασκαλίας και υλοποίηση δραστηριοτήτων
Παρουσίαση ροής –εφαρμογής των δραστηριοτήτων:
1η Διδακτική ώρα
Η αφόρμηση γίνεται με την παρουσίαση στους μαθητές του video από τοYouTube του τραγουδιού «Μες στο μουσείο».
Ακολουθεί συζήτηση με τους μαθητές σχετικά με το αν έχουν επισκεφτεί κάποιο μουσείο και αν ναι ποιο (ή ποια)είναι αυτό(ή αυτά). Κατόπιν, με αφορμή το πρώτο κείμενο της ενότητας (Το πατητήρι) γίνεται συζήτηση σχετικά με τι είναι ένα λαογραφικό μουσείο και τι είδους αντικείμενα εκτίθενται σε αυτό. Ακολουθεί η παρουσίαση του Λαογραφικού Μουσείου Πέλλας.
2η Διδακτική ώρα
Επειδή το πρώτο κείμενο της ενότητας (Το πατητήρι) περιέχει λέξεις όπως πατητήρι, μούστος, πορσελάνη, πετιμέζι, οι οποίες είναι άγνωστες στην πλειοψηφία των μαθητών, οι τελευταίοι, οι οποίοι είναι χωρισμένοι σε ομάδες των τριών, με την καθοδήγηση της δασκάλας ανατρέχουν στην εκπαιδευτική πύλη greek-language.gr για να βρουν την ερμηνεία τους. Tώρα οι μαθητές ανά ομάδες περιγράφουν προφορικά στην αρχή και σε φύλλο χαρτί ύστερα, κάποιο χώρο (π.χ. Η τάξη μας). Η παραγωγή του γραπτού λόγου δε γίνεται στο Word επειδή η δασκάλα θεωρεί ότι είναι δύσκολο μαθητές Β’ τάξης να χειριστούν το Word για παραγωγή μεγάλου κειμένου.
3η- 4η Διδακτική ώρα
Οι μαθητές μελετούν στο βιβλίο εκθέματα από λαογραφικά μουσεία με μικρά επεξηγηματικά κείμενα (λεζάντες). Σε αυτό το σημείο θα παρουσιάσουν σε Power Point τις «προσωπογραφίες» τους και μια λεζάντα με λίγα λόγια για τον εαυτό τους.
5η- 6η Διδακτική ώρα
Με αφορμή το κείμενο «Η νεροσφυρίχτρα», γίνεται στο βιβλίο της γλώσσας αναφορά στην εφημερίδα «Το λαλουσάκι» του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Οι μαθητές πηγαίνοντας στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.yppo.gr/files/g_25778.pdf μπορούν να δουν τη συγκεκριμένη εφημερίδα. Στη συνέχεια οι ομάδες των μαθητών περιγράφουν αντικείμενα, πρώτα προφορικά και ύστερα σε φύλλο χαρτί για το λόγο που προανέφερα. Η διδακτική αυτή ώρα θα ολοκληρωθεί παίζοντας οι μαθητές το παιχνίδι «Μάντεψε τι είναι». Ένας μαθητής βγαίνει έξω από την τάξη. Οι υπόλοιποι διαλέγουν ένα αντικείμενο (π.χ. κασετίνα, στυλό, βιβλίο κ.τ.λ.). Το παιδί ξαναμπαίνει στην τάξη και προσπαθεί να μαντέψει ποιο είναι αυτό το αντικείμενο. Έχει δικαίωμα να κάνει μέχρι 10 ερωτήσεις.
7η Διδακτική ώρα
Οι μαθητές σε προηγούμενη ενότητα έχουν μάθει το οριστικό άρθρο. Σε αντιδιαστολή μ’ αυτό τώρα θα γνωρίσουν το αόριστο άρθρο( ένας, μία-μια, ένα).
Επίσης οι μαθητές από προηγούμενη ενότητα γνωρίζουν την κλίση των θηλυκών ουσιαστικών σε -α. Στην παρούσα φάση θα μάθουν να κλίνουν θηλυκά ουσιαστικά σε –η.
8η Διδακτική ώρα
Οι μαθητές βρίσκουν από το κείμενο της 8ης υποενότητας τις υπογραμμισμένες λέξεις που μας δείχνουν πού βρίσκεται κάτι (τοπικά επιρρήματα). Επισημαίνεται ότι αυτές οι λέξεις χρησιμοποιούνται σε οποιαδήποτε πρόταση κι αν βρεθούν με την ίδια μορφή (άκλιτες λέξεις).
Τέλος οι μαθητές, αφού διαβάσουν από το τετράδιο εργασιών το κείμενο του Τζιάννι Ροντάρι «Ο σκύλος που δεν ήξερε να γαβγίζει», μπορούν να δουν διάφορα ζώα και να ακούσουν τις φωνές τους στο βίντεο «Ζώα και ήχοι» .
Τα εργαλεία: Με το λογισμικό γενικής χρήσης (Word) θα δημιουργηθούν τα φύλλα εργασίας.
Με το λογισμικό Hot Potatoes θα δημιουργηθεί άσκηση συμπλήρωσης κενών.
To Power Point θα χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια της 3ης και 4ης ώρας για τη δημιουργία του άλμπουμ της τάξης.
Με το ηλεκτρονικό λεξικό οι ομάδες των μαθητών θα βρουν τις ερμηνείες των άγνωστων λέξεων και με τις μηχανές αναζήτησης (Google) θα επισκεφτούν διαδικτυακούς τόπους.
7. Αξιολόγηση
Η αξιολόγηση γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του σεναρίου αναφορικά με:
- τα φύλλα εργασίας που δίνονται στις ομάδες
- το λογισμικό Hot Potatoes
- την ικανότητα να περιγράφουν προφορικά και να παράγουν κείμενα περιγραφής χώρων και αντικειμένων
- τη συνεργασία των μελών των ομάδων για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων
- την ικανότητα χρήσης του Η/Υ σε απλές δραστηριότητες
8. Επέκταση
· Δημιουργία βιβλίου τάξης με παροιμίες, αινίγματα, τοπικά έθιμα κατά το πρότυπο της εφημερίδας «Το λαλουσάκι».
· Επίσκεψη σε λαογραφικό μουσείο.
· Στήσιμο λαογραφικής έκθεσης στο σχολείο.
9. Βιβλιογραφία
§ Βιβλίο Γλώσσας Β’ Δημοτικού, Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, 2010, Αθήνα
§ Βιβλίο δασκάλου Γλώσσας Β’ Δημοτικού, Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων
10. Δικτυογραφία
http://www.youtube.com/watch?v=FXpqlEdpJn4
http://www.youtube.com/watch?v=s6AUYH8zBcI&feature=related
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?lq=%CF%80%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BC%CE%AD%CE%B6%CE%B9&sin=all
http://www.yppo.gr/files/g_25778.pdf
http://www.youtube.com/watch?v=rdYys8JRQu0&feature=player_embedded
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου