Ταξίδι στην Ευρώπη (ΚΣΕ 5ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΗΒΑΣ)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1)    ΤΙΤΛΟΣ……………………………………………………..σελ.  4

2)    ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΣΕΝΑΡΙΟΥ………………………………………  4

Ø  ΔΑΣΚΑΛΟΣ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ

Ø  ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

Ø  ΘΕΜΑ 

3)    ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ……..………………… 5

Ø  ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ

Ø  ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ

Ø  ΓΝΩΣΤΙΚΑ-ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 

4)    ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ…………………………..………..… 6

Ø  ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ     

Ø  ΧΡΟΝΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ø  ΧΩΡΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ø  ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ  ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Ø  ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ  ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

Ø  ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ

5)    ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ…………………………………. 7

Ø  ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Ø  ΣΤΟΧΟΙ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

Ø  ΣΤΟΧΟΙ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΤΑΣΕΩΝ

Ø  ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ Τ.Π.Ε.

       

6)    ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ……………………………………..... 9

7)    ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ……………..…………………………….....15

8)    ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ……………………….………………….. 16

9)    ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ……………………………………………17                                 

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

1. Τίτλος:   Ταξίδι στην Ευρώπη.

2. Ταυτότητα

• Δάσκαλος – Δημιουργός: Πανάγου Γεώργιος
• Γνωστική περιοχή: Το σενάριο αυτό αφορά στο γνωστικό αντικείμενο της Γεωγραφίας της Στ’ Δημοτικού, ενότητα Δ’ «Οι ήπειροι» - Μαθήματα 24, 25, 26, 29, 31, 33. Το θέμα είναι συμβατό με το Α.Π.Σ. και Δ.Ε.Π.Π.Σ., εφόσον αποτελεί θέμα ενότητας της Γεωγραφίας της ΣΤ΄ τάξης και οι στόχοι που τίθενται άπτονται πλήρως του αντίστοιχου Αναλυτικού Προγράμματος της Γεωγραφίας. Επιπρόσθετα το προτεινόμενο σενάριο εμπλέκει στοιχεία από διαφορετικά γνωστικά πεδία, τα οποία αναφέρονται στο Αναλυτικό ως επιθυμητά για εξάσκηση – χρήση:

Γλώσσα	Πληροφορική	Γεωγραφία	Κοινωνική & Πολιτική Αγωγή
προφορικός και γραπτός λόγος	συλλογή πληροφοριών από το Διαδίκτυο	πλήρως συμβατό με το ΑΠΣ της Γεωγραφίας της Στ’ τάξης	πληροφορίες ιστορίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης
κειμενικά είδη – σύνταξη κειμένων	χρήση λογισμικών οπτικοποίησης, χαρτογράφησης εννοιών, ιστορικών χαρτών και ζωγραφικής	η Ευρώπη στον παγκόσμιο χάρτη
διαλογικές μορφές επικοινωνίας	χρήση λογισμικού εφαρμογών γενικής χρήσης	οριζόντιος και κάθετος διαμελισμός
Διαχείριση πληροφορίας		αξιοθέατα, οι σημαίες της Ευρώπης
παρουσιάσεις σε ακροατήριο

• Θέμα:  Το θέμα του σεναρίου είναι η γνωριμία των μαθητών με την ήπειρο της Ευρώπης, η γεωγραφική παρατήρηση της θέσης της, της μορφολογίας της, του οριζόντιου και κατακόρυφου διαμελισμού της. Επίσης να γνωρίσουν τα κυριότερα μνημεία του ευρωπαϊκού πολιτισμού και τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

3. Σκεπτικό της δραστηριότητας

·         Καινοτομίες: Χρήση Η/Υ και συγκεκριμένων εκπαιδευτικών λογισμικών και περιβαλλόντων όπως Google Earth (περιβάλλον μάθησης μέσω διαδικτύου οπτικοποίησης και προσομοίωσης) , Επεξεργαστής Κειμένου – MS Word (λογισμικό γενικής χρήσης για την παραγωγή, τροποποίηση, σελιδοποίηση και επικοινωνία κειμένων σε ψηφιακή μορφή), ψηφιακή εγκυκλοπαίδεια Wikipedia  (Οι ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες έχοντας, κατά κανόνα,  δομή υπερμέσου, επιτρέπουν   πλοήγηση και ευνοούν   δραστηριότητες διερεύνησης και ανακάλυψης), Λογιστικά Φύλλα – MS Excel (Λογισμικό γενικής χρήσης για οπτικοποίηση δεδομένων με διάφορους τρόπους – στατιστική ανάλυση – περιβάλλον μαθηματικής μοντελοποίησης – πολυαισθητηριακή προσέγγιση) Centennia (λογισμικό διαδραστικών χαρτών με αλλαγές συνόρων σε σχέση με τα πραγματικά γεγονότα, στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου), Revelation Natural Art (λογισμικό ζωγραφικής - καλλιέργεια δημιουργικής έκφρασης, οπτικού γραμματισμού). Επιπρόσθετα χρησιμοποιείται το Διαδίκτυο όχι μόνο μέσω της αναζήτησης πληροφοριών αλλά και μέσω της κριτικής τους επεξεργασίας.

            Οι Τ.Π.Ε. μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως γνωστικό εργαλείο και να ενισχύσουν τη μαθησιακή διαδικασία, αφού υποστηρίζουν διερευνητικού και ανακαλυπτικού τύπου μαθησιακές καταστάσεις. Οι συγκεκριμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες που προτείνονται συμβάλλουν στην καλλιέργεια της δημιουργικής έκφρασης και της κριτικής σκέψης, στην απόκτηση στάσεων και δεξιοτήτων απέναντι σε προβληματικές καταστάσεις. Επίσης ενισχύεται η ικανότητα λογικών διεργασιών για την επίλυση προβλημάτων και οι μαθητές ασκούνται στη σαφή διατύπωση νοητικών συμπερασμάτων αξιοποιώντας τις Τ.Π.Ε. 

·         Προστιθέμενη αξία: Οι Τ.Π.Ε. προωθούν δραστηριότητες επικοινωνίας και αναζήτησης πληροφοριών. Στο προτεινόμενο σενάριο με την αξιοποίηση των  Τ.Π.Ε. η μάθηση ενσωματώνεται σε ρεαλιστικά περιβάλλοντα ενώ παράλληλα ενθαρρύνεται η έκφραση των απόψεων, των αντιλήψεων και των ιδεών των μαθητών και μαθητριών στο πλαίσιο της μαθησιακής διαδικασίας. Οι μαθητές και οι μαθήτριες εργάζονται σε ομάδες με συνεργατικό πνεύμα ασκώντας κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες και να αξιοποιήσουν τις γνώσεις, τις γνώσεις τις εμπειρίες και ενδιαφέροντα τους, να «μάθουν πώς να μαθαίνουν», να δημιουργήσουν και να αυτονομηθούν.

• Γνωστικά – διδακτικά προβλήματα: Οι μαθητές σε μεγάλο βαθμό γνωρίζουν και είναι εξοικειωμένοι/ες με τη χρήση του Η/Υ και των εκπαιδευτικών λογισμικών και περιβαλλόντων που χρησιμοποιούνται. Παρά ταύτα εκπαιδευτικός θα πρέπει να συντονίζει, να κατευθύνει τις κινήσεις των μαθητών στο χειρισμό του Η/Υ και να τους δίνει εξηγήσεις για να καταλάβουν και να ανταποκριθούν στην πορεία διδασκαλίας.

 4. Πλαίσιο εφαρμογής

• Σε ποιους απευθύνεται: Το σενάριο απευθύνεται σε μαθητές της Στ’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου.

·         Χρόνος υλοποίησης: Το σενάριο θα ολοκληρωθεί σε 8 διδακτικές ώρες.

• Χώρος υλοποίησης:  Οι μαθητές θα εργαστούν στην αίθουσα διδασκαλίας και θα χρησιμοποιήσουν τους 10 φορητούς Η/Υ του σχολείου.
• Σε ποιους απευθύνεται: Το σενάριο απευθύνεται σε μαθητές της Στ’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου.
• Χρόνος υλοποίησης: Το σενάριο θα ολοκληρωθεί σε 8 διδακτικές ώρες.
• Χώρος υλοποίησης:  Οι μαθητές θα εργαστούν στην αίθουσα διδασκαλίας και θα χρησιμοποιήσουν τους 10 φορητούς Η/Υ του σχολείου.
• Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών: Οι πρότερες γνώσεις των μαθητών/τριών είναι πολύ σημαντικές ώστε να αποτελέσουν πρόσφορό έδαφος για την οικοδόμηση των νέων γνώσεων. Οι μαθητές έχουν αναπτύξει από προηγούμενα μαθήματα τις βασικές δεξιότητες χρήσης του Η/Υ. Επιπλέον στα πλαίσια της ευέλικτης ζώνης έχουν εξοικειωθεί με τις βασικές λειτουργίες των χρησιμοποιούμενων εκπαιδευτικών λογισμικών και περιβαλλόντων και είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις δραστηριότητες που θα τους δοθούν. Επίσης οι μαθητές σε προηγούμενο μάθημα έχουν εισαχθεί στην έννοια της «ηπείρου» και γνωρίζουν τους μεσημβρινούς και τους παράλληλους κύκλους.
• Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία: Κατά την πραγματοποίηση του σεναρίου θα χρειαστούν 10 φορητοί υπολογιστές, λογισμικό γενικής χρήσης MS Word, λογισμικό οπτικοποίησης και προσομοίωσης Google Earth, λογισμικό γενικής χρήσης MS Excel, λογισμικό καλλιέργειας της δημιουργικότητας και έκφρασης Revalation Natural Art, λογισμικό ιστορικών χαρτών Centennia, ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια el.wikipedia, διαδικτυακές διευθύνσεις, προτζέκτορας, εκτυπωτής, φύλλα εργασίας.
• Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης: Οι μαθητές εργάζονται ομαδοσυνεργατικά. σε υποστηρικτικό πλαίσιο βασιζόμενο στον κοινωνικό εποικοδομητισμό, στη διερευνητική-ανακαλυπτική μάθηση και εμπειρική-βιωματική προσέγγιση Το μοντέλο της ομαδοσυνεργατικής μάθησης ευνοεί την ανάπτυξη της σκέψης και της κοινωνικότητας των παιδιών, κινητοποιεί και ενεργοποιεί τους μαθητές, προάγει την κατανόηση και την εμπέδωση της γνώσης, συμβάλλει στην καλύτερη παιδαγωγική διαχείριση της ανομοιογένειας του μαθητικού πληθυσμού και αναπτύσσει τις γνωστικές και μεταγνωστικές δεξιότητες των μαθητών (Σταυρίδου, 2000). Το προτεινόμενο σενάριο στηρίζεται στο πλαίσιο της παιδαγωγικής της αλληλεπίδρασης όπου τα παιδιά ενθαρρύνονται να εκφράζουν, να ανταλλάσσουν και να αντιπαραθέτουν τις ιδέες τους, να  εντοπίζουν προβλήματα, να θέτουν ερωτήσεις, να κάνουν προβλέψεις, να αναζητούν απαντήσεις και να τις ελέγχουν.

Στο πλαίσιο της συνεργατικής μάθησης ο εκπαιδευτικός είναι υπεύθυνος για την οργάνωση, την παρουσίαση, την καθοδήγηση και την αξιολόγηση της ομαδικής εργασίας. Συμπαρίσταται και προλαβαίνει τις δυσκολίες και τα προβλήματα των ομάδων, προσέχει την εργασία τους, επεμβαίνει έμμεσα και προβλέπει τα τελικά αποτελέσματα. Φροντίζει δε ώστε να υπάρχει στην τάξη ατμόσφαιρα αγάπης, συνεργασίας, δημοκρατίας και αμοιβαίας κατανόησης (Τριλιανός, 1998). Η συνεργατική προσέγγιση, πυρήνας της διδακτικής εξέλιξης, χαρακτηρίζεται από μια μαθητοκεντρική φιλοσοφία. Ο δάσκαλος, ως εμψυχωτής και καθοδηγητής και όχι σαν πομπός γνώσεων, λειτουργεί ως το πρόσωπο που διευκολύνει την όλη εκπαιδευτική διαδικασία. Η συνεργατική μάθηση απαιτεί την κατοχή, από μέρους του δασκάλου, σημαντικών και απαιτητικών δεξιοτήτων (Κόκκοτας, 2002).

Η εργασία σε ομάδες ευνοεί την αλληλοβοήθεια και την αυτενεργό διερεύνηση του θέματος. Όλοι οι μαθητές σταδιακά αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, οικοδομούν τη νέα γνώση και μαθαίνουν «πώς να μαθαίνουν».

5. Στόχοι σεναρίου

Ως γενικό σκοπό του σεναρίου ορίζουμε να εξετάσουν οι μαθητές τη θέση της Ευρώπης στη Γη και να καλλιεργήσουν ερευνητικό και ομαδικό πνεύμα μέσα από συνεργατικές διαδικασίες και ανακαλυπτικές δραστηριότητες. Επίσης στόχος είναι να γνωρίσουν οι μαθητές τα κυριότερα μνημεία του ευρωπαϊκού πολιτισμού και τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ειδικότερα, οι μαθητές με την ολοκλήρωση της διδασκαλίας θα πρέπει:

Γνωστικοί στόχοι:

Ø  να εντοπίζουν την Ευρώπη στη Γη (1^η διδακτική ώρα)

Ø  να γνωρίζουν τη γεωμορφολογική θέση της Ευρώπης σε σχέση με τα ημισφαίρια της Γης, τον Ισημερινό και τον πρώτο μεσημβρινό κύκλο (1^η διδακτική ώρα)

Ø  να εντοπίζουν στο χάρτη τα κυριότερα ακτογραφικά (οριζόντιος διαμελισμός) στοιχεία της Ευρώπης (2^η διδακτική ώρα)

Ø  να γνωρίζουν τις θάλασσες που περιβάλλουν την Ευρώπη (1^η , 2^η διδακτική ώρα)

Ø  να εντοπίζουν στο χάρτη τα μεγαλύτερα βουνά και τις μεγαλύτερες πεδιάδες της Ευρώπης καθώς και τα μεγαλύτερα ποτάμια και τις μεγαλύτερες λίμνες αυτής της ηπείρου (2^η διδακτική ώρα)

Ø  να βρίσκουν τα κυριότερα στοιχεία του κατακόρυφου διαμελισμού κάθε ευρωπαϊκής χώρας (2^η διδακτική ώρα)

Ø  να εντοπίζουν στο χάρτη τις ευρωπαϊκές χώρες και τις πρωτεύουσές τους (3^η , 4^η διδακτική ώρα)

Ø  να γνωρίζουν τα κυριότερα μνημεία του ευρωπαϊκού πολιτισμού (5^η διδακτική ώρα)

Ø  να αξιολογούν τη συμβολή των γραπτών έργων και των έργων τέχνης στη διατήρηση της ιστορικής συνέχειας των λαών (5^η διδακτική ώρα)

Ø  να γνωρίσουν την ιστορία (ιστορική συνέχεια μέσω της παρατήρησης των αλλαγών στα σύνορα των κρατών) της Ευρώπης (6^η διδακτική ώρα)

Ø  να αντιλαμβάνονται την ανάγκη της συνεργασίας των λαών (7^η διδακτική ώρα)   

Ø  να μάθουν τι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση (7^η διδακτική ώρα)

Ø  να αναγνωρίζουν τις χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (3^η , 5^η διδακτική ώρα)   

Στόχοι σε επίπεδο δεξιοτήτων:

Ø  να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας

Ø  να αναπτύξουν δεξιότητες χρήσης και αξιοποίησης των χρησιμοποιούμενων λογισμικών και γενικότερα του Η/Υ

Ø  να αναπτυχθεί ομαδικό πνεύμα μεταξύ των μαθητών

Στόχοι σε επίπεδο στάσεων:

Ø  να αναπτύξουν αίσθημα αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησης μέσα από ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες

Ø  να εξοικειωθούν με τη διατύπωση συμπερασμάτων και να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα

Ø  να αναπτύξουν θετική διάθεση απέναντι στον Η/Υ ως εργαλείο άντλησης πληροφοριών

Ως προς τη χρήση των Τ.Π.Ε.:

Ø  να αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στον Η/Υ ως εργαλείο άντλησης πληροφοριών 

Ø  να χρησιμοποιούν λογισμικά οπτικοποίησης και προσομοίωσης, γενικής χρήσης, ιστορικών χαρτών

Ø  να αξιοποιούν διδακτικά το διαδίκτυο αναζητώντας πληροφορίες και να τις διαχειρίζονται κριτικά.

Ø  να εμπλακούν σε νέες διαδικασίες μάθησης στην επαφή τους με τις νέες τεχνολογίες

6. Πορεία Διδασκαλίας και υλοποίηση δραστηριοτήτων

Παρουσίαση ροής – εφαρμογής των δραστηριοτήτων:

1^η Διδακτική ώρα

Στη  δραστηριότητα  αυτή  παρουσιάζεται  η  παιδαγωγική  αξιοποίηση  του  λογισμικού  Google  Earth  με την υποστήριξη διαδικτυακών τόπων. Το Google Earth επιτρέπει την εικονική πλοήγηση των μαθητών μέσω ηλεκτρονικών χαρτών για την ανεύρεση οποιασδήποτε τοποθεσίας στην επιφάνεια της Γης με μεγάλη ευκρίνεια. Η  αξιοποίηση  των  δυνατοτήτων  του  λογισμικού  σε  συνδυασμό  με  τη  χρήση  φύλλων  εργασίας δίνουν μια νέα διάσταση στη διδασκαλία που βασίζεται στην online αναζήτηση και συγκέντρωση πληροφοριών, την επεξεργασία και σύνθεση τους αλλά και στην εξαγωγή συμπερασμάτων (Ανδρεάδης – Παπαδημητρίου κ.α., 2007).

Η αφόρμηση γίνεται ρωτώντας τους μαθητές αν γνωρίζουν σε ποια ήπειρο βρίσκεται η Ελλάδα. Προφανώς, η πλειοψηφία των μαθητών απαντά στην Ευρώπη. Στη συνέχεια, μετά από συζήτηση, καταλήγουμε με τους μαθητές ότι στο σημερινό μάθημα θα μιλήσουμε για την Ευρώπη και συγκεκριμένα για τη θέση της Ευρώπης στη Γη και τα γεωγραφικά στοιχεία που συνεπάγεται αυτή η θέση.

Οι μαθητές είναι χωρισμένοι σε ομάδες των δύο – τριών ατόμων. Η κάθε ομάδα βρίσκεται μπροστά σε έναν Η/Υ και μοιράζεται στους μαθητές το πρώτο φύλλο εργασίας, τις οδηγίες του οποίου καλούνται να ακολουθήσουν οι μαθητές και να εκτελέσουν τις προτεινόμενες ερευνητικές δραστηριότητες. Οι δραστηριότητες του πρώτου φύλλου εργασίας γίνονται με τη χρήση του λογισμικού οπτικοποίησης και προσομοίωσης Google Earth και στόχο έχουν οι μαθητές να εντοπίζουν την Ευρώπη στη Γή, να γνωρίζουν τις θάλασσες που περιβάλλουν την Ευρώπη, να γνωρίζουν τη γεωμορφολογική θέση της Ευρώπης σε σχέση με τα ημισφαίρια της Γης, τον Ισημερινό και τον πρώτο μεσημβρινό κύκλο.

Αξιοποιώντας το λογισμικό οπτικοποίησης και προσομοίωσης Google Earth οι μαθητές πλοηγούνται στην «Ευρώπη», τη βλέπουν από διαφορετικό ύψος, εντοπίζουν μέρη, αξιοθέατα, παίρνουν πληροφορίες, υπολογίζουν αποστάσεις. Το λογισμικό αυτό με τις δορυφορικές εικόνες, τους χάρτες και άλλες πληροφορίες κινεί το ενδιαφέρον και εντυπωσιάζει.

Φύλλο εργασίας 1

2^η διδακτική ώρα

Οι μαθητές συνεχίζουν να είναι χωρισμένοι σε ομάδες των δύο – τριών ατόμων. Η κάθε ομάδα βρίσκεται μπροστά σε έναν Η/Υ και μοιράζεται στους μαθητές το δεύτερο φύλλο εργασίας, τις οδηγίες του οποίου καλούνται να ακολουθήσουν οι μαθητές και να εκτελέσουν τις προτεινόμενες ερευνητικές δραστηριότητες. Οι δραστηριότητες του δεύτερου φύλλου εργασίας γίνονται και αυτές με τη χρήση του λογισμικού οπτικοποίησης και προσομοίωσης Google Earth και στόχο έχουν οι μαθητές να εντοπίζουν στο χάρτη τα κυριότερα ακτογραφικά (οριζόντιος διαμελισμός) στοιχεία της Ευρώπης , να γνωρίζουν τις θάλασσες που περιβάλλουν την Ευρώπη, να βρίσκουν τα κυριότερα στοιχεία του κατακόρυφου διαμελισμού κάθε ευρωπαϊκής χώρας, να εντοπίζουν στο χάρτη τα μεγαλύτερα βουνά και τις μεγαλύτερες πεδιάδες της Ευρώπης καθώς και τα μεγαλύτερα ποτάμια και τις μεγαλύτερες λίμνες αυτής της ηπείρου.

Φύλλο εργασίας 2

3^η διδακτική ώρα

Οι μαθητές είναι χωρισμένοι σε 6 ομάδες των τεσσάρων ατόμων. Η κάθε ομάδα θα δουλέψει σύμφωνα με τις οδηγίες του φύλλου εργασίας 3 αναζητώντας πληροφορίες στο διαδίκτυο (στη Βικιπαίδεια). Στη συνέχεια οι μαθητές ομαδικά καταγράφουν τις πληροφορίες που βρίσκουν σε έγγραφο του MS Word.

1η ΟΜΑΔΑ: Βόρεια Ευρώπη

2η ΟΜΑΔΑ: Δυτική Ευρώπη

3η ΟΜΑΔΑ: Κεντρική Ευρώπη

4η ΟΜΑΔΑ: Ανατολική Ευρώπη

5η ΟΜΑΔΑ: Νότια Ευρώπη

6η ΟΜΑΔΑ: Ευρωπαϊκή Ένωση

Φύλλο εργασίας 3 ,

4^η διδακτική ώρα

Στη συνέχεια οι ομάδες των μαθητών θα δουλέψουν στο λογισμικό MS Excel καταχωρώντας τις πληροφορίες που συλλέγουν σχετικά με την ομάδα των ευρωπαϊκών κρατών που τους έχει ανατεθεί.

Το λογισμικό γενικής χρήσης Excel χρησιμοποιείται συμπληρωματικά στο σενάριο για την υποστήριξη της μάθησης στα μαθηματικά ειδικότερα στο χειρισμό δεδομένων, στη στατιστική, στην επεξεργασία και τη διερεύνηση των δεδομένων, στην αναπαράσταση στην ανάπτυξη της παρατηρητικότητας, της αυτοσυγκέντρωσης και της προσοχής. Βοηθά στην οπτικοποίηση  δεδομένων με διάφορους τρόπους μαθηματικής μοντελοποίησης (Gardner – πολλαπλές νοημοσύνες).

Οι μαθητές εισάγουν αριθμητικά δεδομένα και παίρνουν πληροφορίες που έχουν προσωπικό νόημα για αυτούς. Επιτυγχάνονται έτσι καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα.

Φύλλο εργασίας για το Excel

5^η διδακτική ώρα

Οι μαθητές είναι χωρισμένοι σε 8 ομάδες των δύο – τριών ατόμων. Η κάθε ομάδα βρίσκεται μπροστά σε έναν Η/Υ και θα εργαστεί με θέμα κάποιο ευρωπαϊκό ιστορικό μνημείο ή αξιοθέατο. Η ανάθεση των θεμάτων γίνεται στις ομάδες από τον εκπαιδευτικό. Τα ιστορικά μνημεία και αξιοθέατα κρατών της Ευρώπης, για τα οποία οι μαθητές θα κληθούν να αναζητήσουν πληροφορίες και να συντάξουν ένα πολυτροπικό κείμενο είναι τα εξής:

·         Μουσείο του Λούβρου (Γαλλία)

·         Κολοσσαίο (Ιταλία)

·         Αβαείο (Μεγάλη Βρετανία)

·         Παρθενώνας (Ελλάδα)

·         Κάστρο του Εδιμβούργου (Σκωτία)

·         Πύργος της Πίζας (Ιταλία)

·         Μουσείο Ερμιτάζ (Ρωσία)

·         Παλάτι Alhambra (Ισπανία)

 Ο εκπαιδευτικός μοιράζει το τέταρτο φύλλο εργασίας στους μαθητές, τις οδηγίες του οποίου καλούνται να ακολουθήσουν. Αρχικά θα αναζητήσουν πληροφορίες στο διαδίκτυο (σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες) σχετικά με το ιστορικό μνημείο που τους έχει ανατεθεί. Στη συνέχεια χρησιμοποιώντας τον Επεξεργαστή Κειμένου (MS Word) ομαδικά θα συντάξουν ένα κείμενο με πληροφορίες για το ιστορικό μνημείο που τους έχει ανατεθεί.

Οι μαθητές χρησιμοποιούν τη μηχανή αναζήτησης και επισκέπτονται τους δικτυακούς τόπους που υποδεικνύονται σε αυτό μετά από έλεγχο του εκπαιδευτικού. Με τη χρήση του διαδικτύου (και συγκεκριμένα επιλεγμένων τόπων) εκμεταλλευόμαστε την ευκολία πρόσβασης, τη «στόχευση» της πληροφορίας, την ευκολία αναζήτησης και εντοπισμού πληροφοριών, το εύρος και το βάθος της πληροφορίας, στοιχεία που θα ήταν δύσκολο να βρούμε σε μια αναζήτηση πληροφορίες με παραδοσιακά μέσα (π.χ. έντυπες εγκυκλοπαίδειες).

Από τους δικτυακούς αυτούς τόπους αντλούν και επεξεργάζονται κριτικά πληροφορίες που σχετίζονται με τις γνωστικές έννοιες της ενότητας και το επιμέρους θέμα τους. Οι μαθητές κρατούν σημειώσεις.

 Το γραπτό των μαθητών με τη χρήση του λογισμικού MS Word αποκτά καλύτερη αισθητική παρουσίαση και γίνεται πιο ευανάγνωστο. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να το μετατρέψουν, να το εμπλουτίσουν με εικόνες, φωτογραφίες και να το κάνουν πολυτροπικό.

Ο Επεξεργαστής Κειμένου (MS Word) χρησιμοποιείται ως μέσο για την προαγωγή της συνεργατικής γραφής.

Φύλλο εργασίας 4

6^η διδακτική ώρα

Οι μαθητές βρίσκονται χωρισμένοι σε ομάδες των δύο – τριών ατόμων.  Η κάθε ομάδα βρίσκεται μπροστά σε έναν Η/Υ και θα εργαστεί στο λογισμικό διαδραστικών χαρτών Centennia.  Ο εκπαιδευτικός μοιράζει στις ομάδες το πέμπτο φύλλο εργασίας, τις οδηγίες του οποίου καλούνται να ακολουθήσουν οι μαθητές.

Οι μαθητές ταξιδεύουν στο χρόνο, παρατηρούν τις αλλαγές στα σύνορα των κρατών, συγκρίνουν και καταγράφουν σημαντικά ιστορικά γεγονότα. Έτσι, κατανοούν την έννοια του χώρου, του χρόνου και της αλλαγής και συσχετίζουν τα ιστορικά γεγονότα που καθόρισαν την ιστορία της Ευρώπης.

Φύλλο εργασίας 5

7^η διδακτική ώρα

Οι μαθητές συνεχίζουν να εργάζονται σε ομάδες. Η κάθε ομάδα βρίσκεται μπροστά σε έναν Η/Υ και θα εργαστεί στο λογισμικό ανάπτυξης έκφρασης και δημιουργικότητας Revelation Natural Art. Αρχικά ο εκπαιδευτικός μοιράζει το έκτο φύλλο εργασίας σύμφωνα με τις οδηγίες του οποίου οι μαθητές καλούνται αρχικά να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%85%CF%81%CF%89%CF%80%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CE%AE_%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CE%AF%CE%B1

Μελετούν τα στοιχεία σχετικά με την Ευρωπαϊκή σημαία, συζητούν και στη συνέχεια καλούνται να δημιουργήσουν μια δική τους ευρωπαϊκή σημαία καθώς και σημαίες ευρωπαϊκών κρατών στο λογισμικό ανάπτυξης έκφρασης και δημιουργικότητας Revelation Natural Art.

Το Revelation Natural Art αποτελεί   ένα   ανοιχτό   εκπαιδευτικό   εργαλείο   με   τα   εποικοδομητικά   κριτήρια   ενός εκπαιδευτικού  λογισμικού  (αυθεντικότητα,  πολλαπλότητα,  πλαίσιο  στήριξης) )  που  μπορεί  να  γίνει  πολύτιμο γνωστικό εργαλείο στα χέρια του εκπαιδευτικού.

Φύλλο εργασίας 6

8^η διδακτική ώρα

Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες βρίσκονται μπροστά σε έναν Η/Υ. Την τελευταία αυτή διδακτική ώρα του προτεινόμενου σεναρίου οι μαθητές καλούνται να «παίξουν». Πιο συγκεκριμένα οι μαθητές θα ασχοληθούν με ηλεκτρονικά παιχνίδια, τα οποία αποτελούν περιβάλλοντα που παρακινούν τους μαθητές να ασχοληθούν με αυτά, προσφέροντας τους έναν ευχάριστο εικονικό κόσμο στον οποίο αλληλεπιδρούν είτε ατομικά είτε σε συνεργασία με άλλους μαθητές.

Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια προσφέρουν εξωγενή αλλά και εσωτερικά κίνητρα όπως είναι τα αισθήματα του ελέγχου, της περιέργειας και της φαντασίας. Με βάση τα εσωτερικά κίνητρα οι μαθητές συμμετέχουν σε δραστηριότητες χωρίς να απαιτούν οποιαδήποτε ανταμοιβή. Ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό της εσωτερικής παρακίνησης του μαθητή είναι η πεποίθηση του ότι απαραίτητο στοιχείο επιτυχίας αποτελεί η προσπάθεια. Με βάση αυτά τα χαρακτηριστικά οι Lepper και Malone (1987), πρότειναν τη χρήση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών ως ένα μέσο εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.

Οι μαθητές θα «παίξουν» με τα παιχνίδια που βρίσκονται στις εξής ιστοσελίδες:

http://users.sch.gr/salnk/games/cremala.htm

http://users.sch.gr/cosmathan/europe/europe.swf 

7. Αξιολόγηση

Η αξιολόγηση γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησης του σεναρίου (διαμορφωτική αξιολόγηση). Η αξιολόγηση των εργασιών γίνεται αναφορικά με :

• την ανάπτυξη πρωτοβουλιών στην εκτέλεση μαθησιακών έργων.
• τη συνεργασία και τη διαμαθητική επικοινωνία που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο των ομάδων και της σχολικής τάξης για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων.
• την αξιοποίηση διαδικτυακών διευθύνσεων και λογισμικών προκειμένου να συλλέξουν πληροφορίες και να παράγουν υλικό από κείμενα και εικόνες, το οποίο παρουσιάζουν στους συμμαθητές τους.
• την ποιότητα της επιχειρηματολογίας και των διαλόγων που αναπτύσσουν προκειμένου να παρουσιάσουν και να υποστηρίξουν τη γνώμη τους.

Η αξιολόγηση αποβλέπει στην κατανόηση σημασιών μιας πραγματικότητας που απαρτίζεται από σύνθετα στοιχεία  τα οποία θέλουμε να συγκροτήσουμε και να ερμηνεύσουμε. Μέσα σε μια ουσιαστική διαδικασία αξιολόγησης δεν είναι τόσο τα αποτελέσματα μιας γνωστικής δραστηριότητας που ενδιαφέρουν, όσο η κριτική και αναστοχαστική στάση των υποκειμένων (αναστοχαστική σκέψη-Dewey)

8. Βιβλιογραφία

Ανδρεάδης  –  Παπαδημητρίου,  Α.,  Αθανασιάδης  Κ.  &          Σαχινίδης  Β.Κ.  (2007).  Διδακτική  Αξιοποίηση  του Λογισμικού  «Google  Earth»  στο  Μάθημα  της  Γεωγραφίας.  Πρακτικά  4ου  Πανελλήνιου  Συνεδρίου  των εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ "Αξιοποίηση των ΤΠΕ στη διδακτική πράξη" . Σύρος 4-6 Μαΐου 2007.

Γεωγραφία Στ’ Δημοτικόυ – Μαθαίνω για τη Γη (2009), Βιβλίο μαθητή, Αθήνα: ΟΕΔΒ

Γεωγραφία Στ’ Δημοτικόυ – Μαθαίνω για τη Γη (2007), Βιβλίο δασκάλου, Αθήνα: ΟΕΔΒ

Κόκκοτας, Π., (2002), Διδακτική των Φυσικών Επιστημών, Αθήνα.

Παιδαγωγικό   Ινστιτούτο   (2001).   Διαθεματικό   Ενιαίο   Πλαίσιο   Προγράμματος   Σπουδών  

Σταυρίδου, Ε., (2000), Συνεργατική μάθηση στις Φυσικές Επιστήμες, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις

Τριλιανός, Θ., (2002), Σημειώσεις γενικών ψυχοπαιδαγωγικών θεμάτων, Αθήνα, Εκδόσεις Μπόνια.

Χρυσαφίδης Κ.  (1996).   Βιωματική- Επικοινωνιακή Διδασκαλία. Αθήνα: Gutenberg.

Θεσσαλίας.

9. Δικτυογραφία 

http://www.pi-schools.gr/  

http://el.wikipedia.org/wiki

http://history-pages.blogspot.com/

http://www.sae-europe.eu