Εισηγήσεις σεμιναρίου

https://sites.google.com/site/senariabepipedoy/

Διδακτικός Σχεδιασμός και Τ.Π.Ε.

Δευτέρα 12 Ιανουαρίου 2015

Ξεχασμένα μέρη - Αξέχαστες γεύσεις...

1.Τίτλος Σεναρίου: «Ξεχασμένα μέρη - Αξέχαστες γεύσεις..»

Δάσκαλος-Δημιουργός: Χατζηκυριακίδης Σωτήριος

°Γνωστική περιοχή: Το σενάριο αυτό αφορά στο γνωστικό αντικείμενο, της Γλώσσας της Στ’ τάξης, ενότητα 4:«Διατροφή».


             °Θέμα: «Ξεχασμένα μέρη – Αξέχαστες γεύσεις..»



Το θέμα αποτελεί μέρος της διδακτέας ύλης της Γλώσσας της  Στ’ Δημοτικού απαντάται στην ενότητα 4 του σχολικού εγχειριδίου και συμβαδίζει με τους στόχους του Δ.Ε.Π.Π.Σ. και Α.Π.Σ.


 

·       Καινοτομίες: Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής βοηθάει και ενισχύει την εκπαιδευτική διαδικασία. Η χρήση του καθώς και συγκεκριμένων εκπαιδευτικών λογισμικών, ενισχύουν τη μαθησιακή διαδικασία. Οι δυνατότητες είναι απεριόριστες, αρκεί βέβαια να οργανώνονται δραστηριότητες και διδασκαλίες, οι οποίες εξυπηρετούν συγκεκριμένους στόχους. Η αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία ευνοεί την αλλαγή του παραδοσιακού διδακτικού μοντέλου και τη χρήση σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων.  Παρέχει στο μαθητή πρόσβαση σε πηγές, πηγές στις οποίες   πρέπει να ψάξει και να αναζητήσει την γνώση. Συμβάλλει επίσης στην καλύτερη κατανόηση δύσκολων εννοιών και προσφέρει τη δυνατότητα συλλογικής εργασίας. Στο παρόν σενάριο οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες, εκφράζονται ελεύθερα και ανταλλάσουν ιδέες και απόψεις. Με την βοήθεια των εκπαιδευτικών λογισμικών και δραστηριοτήτων που περιέχουν εικόνα, ήχο και κίνηση το μάθημα γίνεται πιο ενδιαφέρον για τα παιδιά. Ο εκπαιδευτικός μετατρέπεται από έναν απλό αναμεταδότη γνώσεων σε ενεργό μέτοχο στη διαδικασία της μάθησης. Στο συγκεκριμένο σενάριο οι  μαθητές θα ασχοληθούν και θα ενημερωθούν για τοπικά προϊόντα, που σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με τις καθημερινές τους διατροφικές συνήθειες. Θα επισκεφτούν μέρη τα οποία έχουν ως σκοπό την ανάδειξη των τοπικών παραδόσεων της Εύβοιας. Αναζητούν  παραδοσιακές συνταγές στο διαδίκτυο,  ενώ παράλληλα θα τους ζητηθεί να προωθήσουν τα προϊόντα του τόπου τους φτιάχνοντας μια διαφήμιση. Θα μάθουν περισσότερα πράγματα για τον τόπο τους, με την βοήθεια του ηλεκτρονικού υπολογιστή και των νέων τεχνολογιών. Όσο αναφορά στο συγκεκριμένο σενάριο έχουμε:


·       Τη χρήση βιντεοπροβολέα με τη βοήθεια του οποίου παρουσιάζονται τα κείμενα και τα βίντεο του διδακτικού σεναρίου.

·       Τον  επεξεργαστή κειμένου MS Word με τον οποίο ο μαθητής μπορεί να δημιουργήσει κείμενα και να τα εμπλουτίσει με εικόνες και  σύμβολα . Μια ακόμα δυνατότητα αυτού του εργαλείου  είναι η αυτόματη διόρθωση.

·       Το λογισμικό παρουσίασης  Powerpoint  είναι ένα ισχυρό εργαλείο καθώς με την βοήθεια του προβάλλονται σύντομα κείμενα. Σημαντικό πλεονέκτημά του ότι δεν κουράζει τον αναγνώστη μιας και τα κείμενα δεν παρουσιάζουν πολλά λόγια, αλλά τα πιο ουσιώδη.  

·       Την εισαγωγή του βίντεο(εικόνα- ήχου – κίνησης) με την οποία κεντρίζεται το ενδιαφέρον των μαθητών.

·       Διαδικτυακούς τόπους (Ηλεκτρονικά λεξικά, ηλεκτρονική βιβλιοθήκη) και μηχανές αναζήτησης, για να μπορούν οι μαθητές να ψάξουν και να αξιοποιήσουν τις πληροφορίες που απαιτεί η κάθε άσκηση.

·       Το λογισμικό inspiration με τη βοήθεια του οποίου αποτυπώνονται σε εννοιολογικό χάρτη όλες οι διδακτικές ώρες του σεναρίου.




°Προστιθέμενη αξία:
               
     Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής είναι ένα εργαλείο ανάπτυξης και αλληλεπίδρασης. Δημιουργεί ένα περιβάλλον μάθησης που είναι ευχάριστο για τους μαθητές και συγχρόνως τους εμπλέκει σε μια συνεργατική διερεύνηση και αναζήτηση της γνώσης. Βοηθάει στην διευκόλυνση της κοινωνικογνωστικής μάθησης, καθώς οι μαθητές συμμετέχουν ενεργά σε δράσεις και λήψεις αποφάσεων. Προωθεί την ομαδοσυνεργατικότητα και ενισχύει την διαθεματικότητα. Όλες οι δραστηριότητες και τα φύλλα εργασίας γίνονται ομαδικά πάνω στο εργασιακό περιβάλλον του υπολογιστή. Οι μαθητές δεν αποτελούν παθητικούς δέκτες στη μαθησιακή διαδικασία κρίνουν και συνθέτουν μόνοι τους, ανταλλάσουν τις πληροφορίες και αλληλοσυμπληρώνουν τις ελλείψεις τους. Τα λογισμικά όπως επεξεργασίας κειμένου, power point, είναι ευέλικτα εργαλεία, όπου ευνοούν την πολυτροπικότητα, αφού εμπεριέχουν ήχο, εικόνα, κίνηση. Συνεπώς είναι ένα περιβάλλον που κεντρίζει το ενδιαφέρον του μαθητή, έτσι ώστε να καταγράψει τις απόψεις και τα συναισθήματά του.
     Τα κείμενα προβάλλονται στον βιντεοπροβολέα και γίνεται έτσι η επεξεργασία κατανόησής τους. Δεν τα δίνουμε απλά στους μαθητές χωρίς να τα συζητήσουμε, γιατί κάποια περιέχουν δύσκολες έννοιες για τα παιδιά (παραγωγή σύκων Κύμης, στάδια παραγωγής μπύρας). Οι εργασίες αποθηκεύονται εύκολα και εκτυπώνονται, δίνοντας το ανάλογο αισθητικό αποτέλεσμα που δρα ως κίνητρο παρώθησης στη ψυχολογία του μαθητή. Η αναζήτηση μέσω του ηλεκτρονικού λεξικού λέξεων, εννοιών, πρόσθετων πληροφοριών αυξάνουν την ερευνητική και ανακαλυπτική ικανότητα.
     Έτσι και στο συγκεκριμένο σενάριο οι μαθητές πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα παραπάνω εργαλεία για να οικοδομήσουν την γνώση μαζί  με το δάσκαλο - βοηθό τους. Παράλληλα κατανοούν ότι η μάθηση είναι μια ενεργητική διαδικασία και δεν επικεντρώνονται μόνο στο τελικό αποτέλεσμα, αλλά και στη διαδικασία που οδηγεί σ’ αυτό.




Γνωστικά-διδακτικά προβλήματα

Οι μαθητές δεν γνωρίζουν καλή χρήση του υπολογιστή. Οι περισσότεροι γνωρίζουν τα βασικά στοιχεία της χρήσης του επεξεργαστή κειμένου και της αναζήτησης μια πληροφορίας στο Google. Εξαιτίας των περιορισμένων δυνατοτήτων των παιδιών, η όλη διαδικασία υποστηρίζεται από τον δάσκαλο. Η συμβολή του είναι καθοριστική και απαραίτητη καθώς συντονίζει και βοηθάει στο χειρισμό του υπολογιστή και των εκπαιδευτικών λογισμικών. Πιο συγκεκριμένα:



§ Οι μαθητές δυσκολεύονται στο να γράψουν ένα κείμενο, χρειάζονται περισσότερο χρόνο από τον αρχικό που είχε υπολογίσει ο δάσκαλος.
§ Οι ασκήσεις παραγωγής γραπτού λόγου θα δυσκολέψουν τους αδύναμους μαθητές.
§ Κάθε μέλος της ομάδας έχει διαφορετικές γνώσεις όσον αναφορά τα εκπαιδευτικά λογισμικά και αυτό αποτελεί τροχοπέδη στον συντονισμό και την λειτουργία της ομάδας.
§ Οι μαθητές δεν γνωρίζουν καλά την κλίση και την ορθογραφία της προστακτικής των σύνθετων ρημάτων.
§Οι μαθητές δυσκολεύονται στο να διακρίνουν, να ξεχωρίζουν τις κύριες και τις δευτερεύουσες προτάσεις.




  ° Σε ποιους απευθύνεται: Το σενάριο απευθύνεται στους μαθητές της Ε΄- Στ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου.

  ° Χρόνος υλοποίησης: Υπολογίζεται ότι το σενάριο θα ολοκληρωθεί σε 12 διδακτικές ώρες.

° Χώρος υλοποίησης: Οι 12 μαθητές θα εργαστούν στην αίθουσά τους χωρισμένοι σε 4 ομάδες (των τριών μελών) . Θα χρησιμοποιήσουν 4 φορητούς υπολογιστές, ενώ στην τάξη θα χρησιμοποιηθεί ο βιντεοπροβολέας.

° Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών:

 Οι πρότερες γνώσεις των μαθητών είναι πολύ σημαντικές, ώστε να αποτελέσουν πρόσφορο έδαφος για την οικοδόμηση των νέων γνώσεων. Οι μαθητές έχουν πολύ καλή αναγνωστική ικανότητα και ικανότητα γραφής. Γνωρίζουν να δομούν προτάσεις και παραγράφους σε ένα κείμενο. Πιο αναλυτικά:

ü Ως προς το γνωστικό αντικείμενο: Γνώση των εγκλίσεων  και της λειτουργίας τους, διάκριση υποθετικών και αποτελεσματικών προτάσεων, γνώση των παραθετικών των επιθέτων, διάκριση έναρθρων και άναρθρων ουσιαστικών, γνώση των χρόνων των ρημάτων.
ü Ως προς τη χρήση υπολογιστών: Οι μαθητές κατέχουν βασικές δεξιότητες χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή. Γνωρίζουν την χρήση του Word και είναι σε θέση να αναζητούν πληροφορίες στο διαδίκτυο.


° Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία:

ü Σχολικό εγχειρίδιο
ü Βιντεοπροβολέας
ü 5 Η/Υ οι οποίοι πρέπει να διαθέτουν γρήγορη σύνδεση στο διαδίκτυο
ü Λογισμικά γενικής χρήσης: Word, Power point
ü Διαδικτυακές διευθύνσεις
ü Φύλλα εργασίας με τον επεξεργαστή κειμένου



°Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης:



   Στο χώρο υλοποίησης του σεναρίου θα χρησιμοποιηθεί η ομαδοσυνεργατική μέθοδος διδασκαλίας. Ο εκπαιδευτικός συντονίζει τη διαδικασία, εμψυχώνει και καθοδηγεί τους μαθητές. Τους δίνει κίνητρα να εκφράσουν τις απόψεις τους και να αξιολογήσουν τις απόψεις των συμμαθητών τους, ώστε να αναπτύξουν την κριτική σκέψη τους.
  Οι μαθητές θα εργαστούν σε ομάδες (3 μαθητές ανά Η/Υ). Η εργασία σε ομάδες ευνοεί την αλληλοβοήθεια και την ανταλλαγή απόψεων. Όλοι οι μαθητές αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, οικοδομούν την νέα γνώση και μαθαίνουν πώς να μαθαίνουν. Η σύνθεση των ομάδων θα είναι ισοδύναμη και θα αποτελείται από αγόρια και κορίτσια.
  Επίσης είναι ανομοιογενής με βασικό κριτήριο τη συμμετοχή ενός τουλάχιστον μαθητή που ξέρει να χειρίζεται τον υπολογιστή σε κάθε ομάδα. Μ’ αυτό τον τρόπο αυξάνεται η αλληλοβοήθεια μεταξύ των μελών και επιτυγχάνονται οι καλές διαπροσωπικές σχέσεις. Υπάρχει εμπιστοσύνη και ασφάλεια στην ομάδα, η οποία εξασφαλίζει ανώτερα μαθησιακά αποτελέσματα, ψυχική και νοητική ανάπτυξη.







                     5. Στόχοι του σεναρίου
                    
  Το σενάριο έχει ως γενικό σκοπό να διδάξει στα παιδιά προϊόντα που παράγονται στον τόπο τους και συμβάλλουν τα μέγιστα στην καθημερινή διατροφή όλων των ανθρώπων.


                     °Γνωστικοί στόχοι

Να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές τις ιδιαιτερότητες τις δομής των κατευθυντικών κειμένων.
·        Να δημιουργήσουν οι ίδιοι χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα μέσα, κατευθυντικά κείμενα ( Φ.Ε. 2, Φ.Ε. 4, Φ.Ε. 5).
·        Να μάθουν τα παιδιά τις εγκλίσεις ( Φ.Ε. 1, Φ.Ε. 8).
·        Να μάθουν να ξεχωρίζουν τα παιδιά τις αποτελεσματικές προτάσεις ( Φ.Ε. 3).
·        Να αναγνωρίζουν τα έναρθρα και τα άναρθρα ουσιαστικά (Φ.Ε. 8, Φ.Ε. 9).
·        Να γνωρίσουν τα παραθετικά των επιθέτων και των επιρρημάτων ( Φ.Ε. 1, Φ.Ε. 8).
·        Να θυμηθούν την κλίση και την ορθογραφία της προστακτικής ( Φ.Ε. 2).
·        Να αναπτύξουν δυνατότητες κατανόησης κειμένου. ( Φ.Ε. 1, Φ.Ε. 2, Φ.Ε. 3, Φ.Ε. 4, Φ.Ε. 5, Φ.Ε. 7, Φ.Ε. 8, Φ.Ε. 9, Φ.Ε. 10).
·        Να εμπλουτίσουν ορθογραφικά και ερμηνευτικά το λεξιλόγιό τους (Φ. Ε. 4, Φ.Ε. 5).



                               °Στόχοι που συνδέονται με το τοπικό περιεχόμενο

·        Να γνωρίσουν τοπικά προϊόντα που σχετίζονται με τις διατροφικές τους συνήθειες (Φ.Ε. 1, Φ.Ε. 3, Φ.Ε. 4, Φ.Ε 5, Φ.Ε. 6).
·        Να γνωρίσουν μέρη τα οποία παράγουν τοπικά προϊόντα και προσπαθούν να τα κρατήσουν «ζωντανά» στο πέρασμα του χρόνου ( Φ.Ε. 1, Φ.Ε. 3, Φ.Ε. 4, Φ.Ε. 5, Φ.Ε. 6).
·        Να μάθουν λέξεις που έχουμε δανειστεί από άλλους λαούς και να ψάξουν την ερμηνεία τους ( Φ.Ε. 4).
·        Να μάθουν τα στάδια παραγωγής βασικών προϊόντων και να κατανοήσουν την εργασία που απαιτείται για να φτάσει στο ράφι ενός καταστήματος ( Φ.Ε. 1, Φ.Ε. 3, Φ.Ε. 4, Φ.Ε. 5).
                                                                              


°Στόχοι σε επίπεδο δεξιοτήτων

·        Να μάθουν να αναζητούν πληροφορίες να τις συσχετίζουν και να τις αξιοποιούν ( Φ.Ε. 4, αναζήτηση λέξεων μέσω του ηλεκτρονικού λεξικού).
·        Να αποκτήσουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης και επικοινωνίας ( Φ.Ε 7, δημιουργία κόμικ, Φ.Ε 9, κατασκευή μεσογειακής πυραμίδας).
·        Να μάθουν να χειρίζονται σωστά τον προφορικό και τον γραπτό λόγο (σε όλα τα φύλλα εργασίας).
·        Να ενισχυθεί ο διάλογος μεταξύ των μαθητών και να δημιουργηθεί θετικό κλίμα στην τάξη (σε όλα τα φύλλα εργασίας).
·        Να αναπτύξουν την ικανότητα επικοινωνίας και της διατύπωσης του προφορικού και γραπτού λόγου (σε όλα τα φύλλα εργασίας).




                                °Στόχοι σε επίπεδο στάσεων


·        Να τονώσουν την αυτοπεποίθησή τους μέσα από ομαδοσυνεργατικές  δραστηριότητες (με όλες τις προτεινόμενες δραστηριότητες των φύλλων εργασίας).
·        Να εκφράζουν ελεύθερα την άποψη τους και να αποφασίζουν όλοι μαζί στα πλαίσια της ομάδας (με όλες τις προτεινόμενες δραστηριότητες των φύλλων εργασίας).
·        Οι μαθητές να είναι σε θέση να γνωρίζουν και να χρησιμοποιούν τις προηγούμενες γνώσεις τους στην οικοδόμηση νέων εννοιών (με όλες τις προτεινόμενες δραστηριότητες των φύλλων εργασίας).
·        Να αναπτύσσουν διάφορες μορφές επικοινωνίας καλλιεργώντας το διάλογο, τη συζήτηση και την υπευθυνότητα της αιτιολόγησης των θέσεων τους (με όλες τις προτεινόμενες δραστηριότητες των φύλλων εργασίας).
·        Να αποκτήσουν σωστές διατροφικές συνήθειες (Φ.Ε. 7, Φ.Ε.8, Φ.Ε. 9, Φ.Ε. 10).
·        Να μάθουν ότι η διατροφή παίζει σπουδαίο ρόλο τόσο στη σωματική όσο και στην πνευματική τους ανάπτυξη (Φ.Ε. 7, Φ.Ε. 8, Φ.Ε. 9, Φ.Ε. 10).
·        Να συνηθίσουν σε μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή (Φ.Ε. 7, Φ.Ε. 8, Φ.Ε. 9, Φ.Ε. 10).



                                 °Στόχοι ως προς τη χρήση των Τ.Π.Ε.


·        Να μάθουν να γράφουν κείμενα με τον επεξεργαστή κειμένου και να μπορούν να τα μορφοποιούν (σε όλα τα φύλλα εργασίας).
·        Να μπορούν να αναζητούν πληροφορίες στο διαδίκτυο ( Φ.Ε. 2, Φ.Ε. 4).
·        Να αναπτύξουν θετική στάση για τις Νέες τεχνολογίες (σε όλα τα φύλλα εργασίας).




                     
                     
                  °1η Διδακτική ώρα «Τα σύκα της Κύμης»

        Το έναυσμα ενδιαφέροντος δίνεται στους μαθητές  με την παρουσίαση ενός βίντεο, στην οθόνη προβολής του βιντεοπροβολέα. Στο βίντεο παρουσιάζεται η παραδοσιακή συλλογή και επεξεργασία των σύκων της Κύμης, στο Δημοτικό Διαμέρισμα Βιτάλων Κύμης, στο αγρόκτημα του Δημητρίου Κρινή. Οι μαθητές παρακολουθούν το βίντεο για οχτώ λεπτά, δημιουργούνται συναισθήματα που διεγείρουν οπτικές μνήμες δικών τους εμπειριών. Καλλιεργείται έτσι ένα θετικό κλίμα εισαγωγής τους στην ενότητα του μαθήματος. Κατόπιν ακολουθεί μια μικρή συζήτηση ή σχολιασμός εντυπώσεων και ανάλογων προσωπικών εμπειριών. Οι εικόνες παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόσκληση της προφορικής γλωσσικής δραστηριότητας, αφού σχετίζονται άμεσα με τα βιώματά τους.                                                          
       Τα παιδιά θα σχολιάσουν, θα σκεφτούν, θα μιλήσουν στις ομάδες τους, θα ρωτήσουν το δάσκαλό τους και θα οδηγηθούν στην καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης, που αποτελεί βασικό στόχο κάθε μαθησιακής διαδικασίας. Ο δάσκαλος όπου νομίζει ότι χρειάζεται παρεμβαίνει, εξηγεί και απαντάει σε ερωτήσεις των παιδιών. Κύριο μέλημα του είναι  η ενεργητική συμμετοχή στη συζήτηση όλων των μαθητών. Στη συνέχεια δίνεται εκτυπωμένο στους μαθητές το πρώτο κείμενο με τίτλο «Τα Σύκα της Κύμης», στο οποίο παρουσιάζονται γενικές πληροφορίες για το συγκεκριμένο   προϊόν. Αφού διαβάσουν το κείμενο προσεχτικά, σημειώνουν τυχόν άγνωστες λέξεις τις οποίες θα τις εξηγήσει ο δάσκαλος. Συμπληρώνουν ομαδικά το 1ο φύλλο εργασίας που περιλαμβάνει ερωτήσεις κατανόησης κειμένου στον επεξεργαστή κειμένου MS WORD και ασκήσεις στα παραθετικά των επιθέτων και στις εγκλίσεις των ρημάτων.


                
               °2η Διδακτική ώρα «Συνταγή μαγειρικής»


Τα παιδιά σ’ αυτήν τη διδακτική ώρα θα δημιουργήσουν κατευθυντικό κείμενο, ένα κείμενο δηλαδή που δίνει οδηγίες. Προβάλλεται στον βιντεοπροβολέα μια συνταγή η οποία έχει ως βασικό της υλικό το σύκο, προϊόν του τόπου τους. Ο δάσκαλος διαβάζει την συνταγή στα παιδιά και τους εξηγεί όποιο από τα υλικά δεν γνωρίζουν. Ακολουθεί συζήτηση μέσα στην τάξη κατά την οποία δίνει συμβουλές στα παιδιά για το πώς γράφουμε ένα κατευθυντικό κείμενο (συνταγή). Οι μαθητές πρέπει να κατανοήσουν τα μέρη από τα οποία αποτελείται μια συνταγή, (υλικά, εκτέλεση) καθώς είναι κάτι που θα τους απασχολήσει σ’ όλη την διάρκεια του σεναρίου. Αφού ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, τους δίνουμε το 2ο φύλλο εργασίας στο οποίο συναντούν το κείμενο για το οποίο συζήτησαν. Κάνοντας τις εργασίες μαθαίνουν να χρησιμοποιούν και να σχηματίζουν σωστά τις εγκλίσεις, απαραίτητο συστατικό του κατευθυντικού λόγου. Επίσης  πρέπει να ανασύρουν από την μνήμη τους τις γνώσεις και τις πληροφορίες της αρχικής συζήτησης.
                                     



°3η Διδακτική ώρα «Τα μυστικά της μπύρας»


Κατά την διάρκεια αυτής της διδακτικής ώρας οι μαθητές θα γνωρίσουν την ζυθοποιοία Septem, η οποία βρίσκεται σε ένα μικρό χωριό το Ωρολόγιο Ευβοίας. Λίγα χιλιόμετρα μακριά από το σχολείο τους υπάρχει μια μικρή μονάδα παραγωγής μπύρας. Είναι σημαντικό οι μαθητές να ενημερώνονται για τέτοια μέρη, μέρη τα οποία στηρίζουν την οικονομία της τοπικής κοινωνίας. Άλλωστε σε μερικά χρόνια θα γίνουν κομμάτι της, ενεργοί πολίτες και πρέπει να συμβάλλουν και αυτά σ’ αυτό το έργο, να προωθούν δηλαδή το μέρος στο οποίο γεννήθηκαν και τα τοπικά  προϊόντα του. Αφού δουν ένα βίντεο σχετικό με τη Septem, παίρνουν εκτυπωμένο ανά ομάδες το κείμενο « Τα μυστικά της μπύρας». Η βοήθεια του δασκάλου στην κατανόηση του κειμένου κρίνεται απαραίτητη καθώς περιέχει αρκετές δύσκολες λέξεις, τις οποίες οι μαθητές τις συναντούν για πρώτη φορά. Με βάση αυτό συμπληρώνουν τις ερωτήσεις κατανόησης στο 3ο φύλλο εργασίας. Πρέπει ακόμη να βρουν και τις δευτερεύουσες αποτελεσματικές προτάσεις του κειμένου.    





°4η Διδακτική ώρα «Μια βόλτα στην Avalona»


Το ταξίδι στον κόσμο της γεύσης συνεχίζεται. Αυτή την φορά οι μαθητές θα ασχοληθούν με 3 παραδοσιακά προϊόντα, που παράγονται στο γυναικείο συνεταιρισμό Avalona, στα Χάνια Αυλωναρίου. Ο δάσκαλος τονίζει στα παιδιά ότι αυτές οι συνταγές έχουν μείνει ζωντανές από το παρελθόν με κάποιες μικρές διαφοροποιήσεις. Την θέση του ξυλόφουρνου την έχει πάρει ο ηλεκτρικός φούρνος, η τεχνική όμως παραμένει ίδια. Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο που πρέπει να αναφερθεί είναι ότι για την παραγωγή αυτών των προϊόντων χρησιμοποιούνται αγνά υλικά, τα οποία οι γυναίκες προμηθεύονται από τις τοπικές καλλιέργειες και από έμπορους της περιοχής τονώνοντας μ’ αυτό τον τρόπο την τοπική οικονομία. Μέσα από όλη αυτή την διαδικασία και την συζήτηση που θα γίνει μέσα στην τάξη, θα καταλάβουν τα παιδία ότι πρόκειται για υγιεινές τροφές, που γίνονται με μεράκι και φροντίδα. Αφού διαβάσουν τα κείμενα προσεχτικά στις ομάδες τους ρωτούν το δάσκαλο να τους εξηγήσει κάποιες άγνωστες λέξεις. Τα περισσότερα παιδία δεν γνωρίζουν τα αντικείμενα με τα οποία ζύμωναν παλιότερα. Γι’ αυτό και πρέπει με την βοήθεια του ηλεκτρονικού λεξικού να βρουν τις ερμηνείες τους και να τις βάλουν κάτω από κάθε εικόνα (δραστηριότητα 3). Στόχος αυτής της δραστηριότητας όπως και της επόμενης είναι οι μαθητές να κάνουν χρήση του ηλεκτρονικού λεξικού αναζητώντας την κατάλληλη πληροφορία, να γνωρίσουν τη σημασία της νέας λέξης και να εμπλουτίσουν το λεκτικό τους πλούτο. Με αφορμή τον μπακλαβά, που είναι ένα γλυκό που το έχουμε δανειστεί από την Τουρκία, αναζητούν στο διαδίκτυο και άλλες τούρκικες λέξεις που χρησιμοποιούμε σήμερα και γράφουν την σημασία τους. Τέλος πρέπει να γράψουν μια συνταγή αλλάζοντας την χρόνο και να ξεχωρίσουν τα υλικά από τις οδηγίες εκτέλεσης. Όλα αυτά περιγράφονται στο  4ο  φύλλο εργασίας που γίνεται ομαδικά στο περιβάλλον του υπολογιστή κάθε ομάδας.  


°5η -6η Διδακτική ώρα «Στάση στο Hani»



Κατά την διάρκεια αυτής της διδακτικής ώρας τα παιδιά θα μάθουν για την διαδικασία παραγωγής του κρασιού. Θα επισκεφτούν το Hani Avlonariou ένα παραδοσιακό παντοπωλείο, οινοποιείο και αμπελώνα, ο οποίος έχει πάρει την ονομασία του από την τούρκικη λέξη hani που σημαίνει το οίκημα με μεγάλη αυλή που σταματούσαν για να ξεκουραστούν οι ταξιδιώτες με τα άλογά τους. Όπως μας αφηγείται ο κύριος Παντελής τα περισσότερα παιδιά δεν γνωρίζουν την διαδικασία παραγωγής του κρασιού, πράγμα λυπητερό καθώς μιλάμε για παιδία που ζουν στη φύση, την έχουν δίπλα τους και ίσως στο μέλλον ασχοληθούν επαγγελματικά μ’ αυτήν. Αρχικά το κείμενο προβάλλεται στον βιντεοπροβολέα και ακολουθεί ανάγνωση από τον δάσκαλο, ο οποίος εξηγεί στα παιδιά τον τρόπο με τον οποίο παράγεται το κρασί. Στη συνέχεια μοιράζεται εκτυπωμένο στα παιδιά, το συζητούν ομαδικά και απαντούν στις ερωτήσεις κατανόησης. Ακολουθούν ασκήσεις στο Word με ουσιαστικά που τελειώνουν σε –ειο και φανερώνουν τόπο και με περιεκτικά ουσιαστικά.  Τέλος ζητείται από τους μαθητές να φτιάξουν μια διαφήμιση με βάση της οδηγίες του βιβλίου μαθητή της Γλώσσας της Στ΄ Δημοτικού στην σελίδα 59. Πρέπει να διαφημίσουν ένα από τα τοπικά προϊόντα που γνώρισαν μέχρι στιγμής, κάνοντας το γνωστότερο στο ευρύ κοινό. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν το πρόγραμμα ζωγραφικής του υπολογιστή τους για να σχεδιάσουν ευκολότερα το προϊόν που θέλουν και να το ομορφύνουν αισθητικά (5ο φύλλο εργασίας). Επειδή είναι δύσκολο να αντιληφθούν τα παιδιά την διαδικασία παραγωγής του κρασιού την επόμενη μέρα πραγματοποιείται μια εκπαιδευτική επίσκεψη. Μόλις επιστρέψουν στο σχολείο γράφουν στο τετράδιό τους τις εντυπώσεις τους από την εκδρομή, ακολουθώντας το σχεδιάγραμμα που τους δίνεται στο 6ο φύλλο εργασίας. Στην δραστηριότητα αυτή οι μαθητές εργάζονται ατομικά.



°7η Διδακτική ώρα «Επιστροφή στη φύση»



         
Δίνουμε στα παιδιά ένα ποίημα το οποίο αποτελεί διασκευή τραγουδιού ενός ελληνικού ροκ συγκροτήματος. Μέσα από αυτό περιγράφεται η ιστορία ενός μικρού παιδιού που δεν πρόσεχε την διατροφή του και έτρωγε συνέχεια ανθυγιεινές τροφές. Ζητάμε από τους μαθητές να δημιουργήσουν ένα κόμικ που να στηρίζεται στην υπόθεση του ποιήματος. Δίνουμε έτοιμα τα ορθογώνια πλαίσια στα οποία πρέπει να σχεδιάσουν την ιστορία. Αν δούμε ότι οι μαθητές δυσκολεύονται να σχεδιάσουν το κόμικ με το πρόγραμμα ζωγραφικής των Windows, εκτυπώνουμε την σελίδα και τα σχεδιάζουν ομαδικά χειρόγραφα.
Οι μαθητές σ’ αυτή τη δραστηριότητα αναλαμβάνουν το ρόλο του συγγραφέα. Βρίσκουν το θεματικό άξονα γύρω από τον οποίο διαδραματίζεται η ιστορία. Εμπλουτίζουν την ιστορία με στοιχεία όπως ο χώρος, ο χρόνος και η παρουσίαση των χαρακτήρων και αναπτύσσουν τους διαλόγους μεταξύ των χαρακτήρων. Αποκτούν την δεξιότητα της αναγνωστικής συγκέντρωσης, τη δεξιότητα κατανόησης του κειμένου (ποιήματος) και την ικανότητα οργάνωσης των γεγονότων. Διαβάζουν προσεχτικά το ποίημα και πρέπει να δομήσουν τα βήματα της εξέλιξης μιας ιστορίας. Ο δάσκαλος συμβάλλει στην όλη προσπάθεια δίνοντας τις κατευθύνσεις χειρισμού και πλοήγησης του προγράμματος ζωγραφικής. Ενθαρρύνει και παρακινεί τα παιδιά προσφέρει την ασφάλεια και την σιγουριά της διεκπεραίωσης της όλης προσπάθειας, επιβραβεύει κάθε επιτυχημένη ανταπόκριση και βοηθά όπου διακρίνει δυσκολίες (7ο φύλλο εργασίας).




          °8η Διδακτική ώρα «Είμαστε ότι τρώμε»


Στις υπόλοιπες ώρες του διδακτικού σεναρίου θα ασχοληθούμε με θέματα που έχουν σχέση με την υγιεινή διατροφή. Η αφόρμηση σ’ αυτή τη διδακτική ώρα γίνεται μέσω ενός βίντεο από το διαδίκτυο που έχει τίτλο «Διατροφή». Με την βοήθεια του βιντεοπροβολέα οι μαθητές παρατηρούν και μαθαίνουν τις υγιεινές και ανθυγιεινές τροφές. Διαπιστώνουν ότι είναι προτιμότερο και καλύτερο για την υγεία τους να τρώνε σπιτικά φαγητά, φρούτα, όσπρια και λαχανικά παρά πίτσες, χάμπουργκερ και τηγανητές πατάτες. Γίνεται συζήτηση στην τάξη για το τι πρέπει να τρώμε και τι όχι. Σ’ αυτήν συμβάλλει και το κείμενο «Είμαστε ότι τρώμε», το οποίο εκτυπώνουμε και μοιράζουμε στις ομάδες. Περιγράφει τις κακές διατροφικές συνήθειες του μεγαλύτερου ποσοστού των παιδιών στην Ελλάδα, που οφείλεται στην υιοθέτηση ενός δυτικού τρόπου ζωής (fast food). Συνήθειες οι οποίες τείνουν να δημιουργούν σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως είναι η παχυσαρκία. Στη συνέχεια τα παιδιά πρέπει να απαντήσουν στις ερωτήσεις κατανόησης του κειμένου που δίνονται στο 8ο φύλλο εργασίας. Επίσης συμπληρώνουν τους πίνακες με τα παραθετικά των επιθέτων του κειμένου και αναζητούν τα έναρθρα και τα άναρθρα ουσιαστικά του.




            °9η Διδακτική ώρα «Η Μεσογειακή διατροφή»
            

Τα παιδιά ενημερώνονται και μαθαίνουν για την μεγάλη σημασία και αξία που έχει η Μεσογειακή διατροφή. Τους δίνουμε ένα κείμενο που περιγράφει τα βασικά χαρακτηριστικά της και πρέπει να απαντήσουν στις ερωτήσεις κατανόησης. Ακόμη τους εξηγούμε την πυραμίδα και τις τροφές που βάζουμε σε κάθε στάδιο, έτσι ώστε να μπορέσουν να κολλήσουν τις κατάλληλες εικόνες. Αναζητούν τις εικόνες στο διαδίκτυο και τις αποθηκεύουν σε ένα φάκελο που έχουν φτιάξει στην επιφάνεια εργασίας. Με την βοήθεια του δασκάλου επεξεργάζονται και μορφοποιούν τις εικόνες και τις τοποθετούν στα στάδια της πυραμίδας. Στην άσκηση 4 ψάχνουν να βρουν τα έναρθρα και τα άναρθρα ουσιαστικά που υπάρχουν στην δεύτερη παράγραφο του κειμένου. Τέλος με την βοήθεια του ηλεκτρονικού λεξικού καλούνται να εξηγήσουν μεταφορικές εκφράσεις που έχουν σχέση με  την διατροφή (9ο φύλλο εργασίας).

                    



                        °10η Διδακτική ώρα «Διατροφή- Θρεπτικά συστατικά»


          Κατά την διάρκεια αυτής της διδακτικής ώρας οι μαθητές θα γνωρίσουν τις βασικές θρεπτικές ουσίες και τις τροφές στις οποίες τα συναντάμε. Αρχικά διαβάζουν το κείμενο και απαντούν στις ερωτήσεις κατανόησης που σχετίζονται μ’ αυτό. Συμπληρώνουν το ερωτηματολόγιο που έχει σχέση με το πρωινό, ατομικά και στη συνέχεια μοιράζουν το ίδιο ερωτηματολόγιο και στους υπόλοιπους μαθητές του σχολείου. Τα αποτελέσματα συγκεντρώνονται σε ένα πίνακα και συζητιούνται μέσα στην τάξη. Τέλος δίνουμε στα παιδιά διάφορα τρόφιμα και πρέπει να τα ταξινομήσουν στο κατάλληλο χώρο του πίνακα, ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν (10ο φύλλο εργασίας).




                    °7. Αξιολόγηση

                    α. Διαμορφωτική

Η αξιολόγηση γίνεται κατά τη διάρκεια του σεναρίου μέσα από τις σχεδιασμένες δραστηριότητες. Αρχικά με την ορθότητα των απαντήσεων των φύλλων εργασίας και στη συνέχεια από την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων, σε χρόνο που δεν απέχει πολύ από τον αρχικά προβλεπόμενο. Επίσης γίνεται αναφορικά με την ανάπτυξη πρωτοβουλιών στην εκτέλεση των ασκήσεων και την ενεργή συμμετοχή των μαθητών καθ’ όλη την διάρκεια του σεναρίου. Ο δάσκαλος υποβάλλει ερωτήσεις κυρίως ανοιχτού τύπου, για να ελέγξει κατά πόσο επιτεύχθηκαν οι στόχοι. Πολλές από τις δραστηριότητες δημιουργούν τις προϋποθέσεις όχι μόνο ως προς τι μπορεί να επιτύχει ο μαθητής μόνος του, αλλά και ως προς το πώς κατακτά τους στόχους μέσα από τη συνεργατική αλληλεπίδραση. Άρα βασικό κριτήριο για την αξιολόγηση είναι και η συνεργασία, επικοινωνία των μαθητικών ομάδων. Ένα ακόμη κριτήριο για την διαμορφωτική αξιολόγηση είναι κατά πόσο οι μαθητές αξιοποίησαν τις διαδικτυακές διευθύνσεις προκειμένου να συλλέξουν πληροφορίες. Για το λόγο αυτό το παρόν σενάριο είναι δομημένο με τέτοιο τρόπο που συμπεριλαμβάνει: δραστηριότητες κατανόησης και επεξεργασίας κειμένων, λεξιλογικό εμπλουτισμό, δραστηριότητες εμπέδωσης γραμματικών φαινομένων και δραστηριότητες παραγωγής προφορικού και δόμησης γραπτού λόγου.



                   β. Τελική


Η τελική αξιολόγηση γίνεται μετά την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων του σεναρίου με ένα επαναληπτικό φυλλάδιο αξιολόγησης, που θα περιλαμβάνει ασκήσεις και ερωτήσεις των κύριων μερών του σεναρίου.



                      °8. Επέκταση της δραστηριότητας


Το σενάριο θα μπορούσε να επεκταθεί διαθεματικά στο μάθημα των Μαθηματικών. Οι μαθητές μπορούν να φέρουν συσκευασίες τροφίμων στην τάξη και να υπολογίσουν την θρεπτική αξία τους, ανάλογα με την περιεκτικότητα των συστατικών τους. Στη συνέχεια  καταγράφουν  τα αποτελέσματα της έρευνας τους σε γραφήματα που θα κάνουν με τη βοήθεια του Microsoft Excel.  Επίσης η παρούσα ενότητα μπορεί να συνδεθεί και με τη Γεωγραφία, καθώς μπορούν να εντοπίσουν μέσω διαδικτυακής αναζήτησης και με τη βοήθεια του Google Earth, τις χώρες που βρίσκονται γύρω από τη Μεσόγειο θάλασσα και σχετίζονται με την Μεσογειακή διατροφή. Ψάχνουν να βρουν ομοιότητες και διαφορές των χωρών αυτών με την Ελλάδα, όσο αναφορά το κλίμα, τη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα τους. Επίσης στο μάθημα των Εικαστικών οι μαθητές μπορούν να κατασκευάσουν ταμπέλες στις οποίες θα αναγράφονται συμβουλές που έχουν σχέση με την υγιεινή διατροφή. Μέσα από συζήτηση με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας και αφού ανακαλέσουν στην μνήμη τους τις γνώσεις του σεναρίου, αποφασίζουν ποια θα είναι η συμβουλή και την παρουσιάζουν στους υπόλοιπους μαθητές. Η συμβολή του δασκάλου για την κατασκευή της ταμπέλας κρίνεται απαραίτητη. Τέλος το σενάριο μπορεί να επεκταθεί και στο μάθημα της Φυσικής, καθώς οι μαθητές θα θυμηθούν το ταξίδι της τροφής και τα όργανα του πεπτικού συστήματος που συντελούν στο να πραγματοποιηθεί.




                       °9. Βιβλιογραφία



·        Βιβλίο μαθητή, Γλώσσας Στ’ τάξη, α’ τεύχος, Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, 2009, Αθήνα.
·        Βιβλίο Δασκάλου, Γλώσσας Στ’ τάξη, Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, 2009, Αθήνα.
·        Ματσαγγούρας, Η..,(1987):Ομαδοκεντρική διδασκαλία και μάθηση: Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας κατά ομάδες. Αθήνα: Γρηγόρη.
·        Ματσαγγούρας, Η..,(2002): Στρατηγική Διδασκαλίας: Η κριτική σκέψη στη Διδακτική πράξη. Αθήνα: Gutenberg,
·        Ράπτης, Α., Ράπτη, Α., (2001): Μάθηση και Διδασκαλία στην εποχή της Πληροφορίας, Αθήνα: Ράπτης.
·        Βιβλίο μαθητή, Νεοελληνική Γλώσσα α’ γυμνασίου, α’ τεύχος, Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων, Αθήνα.




      °10. Δικτυογραφία


·        https://www.google.gr
·        https://www.figkimi.gr
·        https://www.septem.gr
·        https://www.facebook.com




4 σχόλια: