Ηλεκτρισμός… από τον τόπο μου

1. Τίτλος

     Τίτλος: «Ηλεκτρισμός… από τον τόπο μου»

      

2. Ταυτότητα

• Δημιουργός: Ζιάκα Χαρίκλεια , Δασκάλα ΠΕ70, Δημοτικό Σχολείο Τριάδας Ν. Ευβοίας, Ε’ τάξη

• Γνωστική περιοχή: Το σενάριο αυτό αφορά στο γνωστικό αντικείμενο των Φυσικών Ε’ Δημοτικού.

• Θέμα: Η ιδιαίτερη περιοχή του γνωστικού αντικειμένου είναι η ενότητα: «Ενέργεια»

• Το θέμα είναι συμβατό με το ΑΠΣ και το ΔΕΠΠΣ αφού αποτελεί διδακτική ενότητα του μαθήματος των Φυσικών.

 

3. Σκεπτικό του Σεναρίου

Καινοτομικά στοιχεία σεναρίου

  Για την υλοποίηση του συγκεκριμένου σεναρίου και προκειμένου να υποστηριχθεί η διαδικασία της μάθησης, θα αξιοποιηθούν κυρίως διαδικτυακά εργαλεία τύπου Web 2.0. Η ανάπτυξη των συνεργατικών Web 2.0. περιβαλλόντων μετασχηματίζει το στατικό ψηφιακό περιεχόμενο σε δυναμικό μέσω της διαρκούς αλληλεπίδρασης των χρηστών οι οποίοι μπορούν να συμμετέχουν ενεργά έχοντας ακόμη και τη δυνατότητα συμπαραγωγής ψηφιακού περιεχομένου.

  Ένα από τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται σε σελίδες τύπου Web 2.0 είναι και το wiki. Ο ιστοχώρος αυτός υποστηρίζει την επικοινωνία μεταξύ των χρηστών, την ανταλλαγή αρχείων και την ελεύθερη δημοσίευση στο διαδίκτυο. Επιπλέον, επιτρέπει στο χρήστη να προσθέσει, να αφαιρέσει ή να επεξεργαστεί και να αλλάξει ολόκληρο το περιεχόμενο πολύ εύκολα και γρήγορα.

  Στο συγκεκριμένο ιστοχώρο που έχει σχεδιαστεί για την υποστήριξη της διδασκαλίας του μαθήματος των Φυσικών, οι μαθητές θα συμμετέχουν ενεργά στην διατύπωση υποθέσεων, θα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους με τη διεξαγωγή πειραμάτων και θα εξάγουν ομαδικά συμπεράσματα τα οποία θα αφορούν την αξιοποίηση πηγών ενέργειας που συναντώνται στο Ν. Ευβοίας με απώτερο σκοπό την παραγωγή ηλεκτρισμού. Εκτός από την πολυτροπικότητα που θα προσδίδουν οι υπερσύνδεσμοι και θα οδηγούν τους μαθητές σε ιστοσελίδες, ιστολόγια , έγγραφα Word κ.α., θα μπορούν να γράψουν μαζί κι αν κάποιος κάνει κάποιο λάθος, θα μπορεί ο επόμενος να το διορθώσει ή να προσθέσει κάτι νέο. Θα μπορούν επίσης να αναπτύξουν συζήτηση για την αξιολόγηση του περιεχομένου ή απλά να σχολιάσουν.

  Ένα άλλο εργαλείο που θα χρησιμοποιηθεί είναι το ιστολόγιο (Blog), το οποίο αποτελεί ένα ιστοχώρο όπου γίνονται καταχωρήσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα και παρουσιάζονται σε αντίστροφη χρονολογική σειρά. Συνήθως ένα ιστολόγιο συνδυάζει κείμενο, εικόνες, ήχο, βίντεο και υπερσυνδέσμους στα πλαίσια προσωπικών αναρτήσεων που αφορούν ανακοινώσεις, νέα, ειδήσεις κ.α. για ένα συγκεκριμένο θέμα έχοντας έναν περισσότερο ημερολογιακό χαρακτήρα. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα σχολιασμού των δημοσιεύσεων από τους επισκέπτες.

  Για της ανάγκες του συγκεκριμένου σεναρίου έχει δημιουργηθεί ένα ιστολόγιο της τάξης στο οποίο θα αναρτώνται δημοσιεύσεις σχετικά με το μάθημα των Φυσικών. Εκεί θα παραπέμπονται ή θα ανατρέχουν από μόνοι τους οι μαθητές για να ενημερώνονται, σε ημερήσια ή εβδομαδιαία βάση, σχετικά με ανακοινώσεις που αφορούν το μάθημα. Το περιεχόμενο των ανακοινώσεων μπορεί να αφορά την ενημέρωσή τους για τα όργανα και τα υλικά που θα πρέπει να συλλέξουν για τη διεξαγωγή των πειραμάτων που θα ακολουθήσουν. Επίσης, μπορεί να αφορά νέα σχετικά με την εξέλιξη της διαδικασίας της αξιοποίησης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στο νομό. Οι υπερσύνδεσμοι θα οδηγούν σε άρθρα τοπικών εφημερίδων, ιστοσελίδες φορέων ή σε αποτελέσματα ερευνών. Στο ιστολόγιο θα καταχωρούνται από τον εκπαιδευτικό και επιπλέον διαδραστικές δραστηριότητες καθώς και προτάσεις βιβλίων, παραπομπές σε ιστοσελίδες προς επέκταση των κατακτημένων γνώσεων ή και εφαρμογές ψυχαγωγικού περιεχόμενου.

  Για την πραγματοποίηση του σεναρίου θα αξιοποιηθούν και οι δυνατότητες μιας  ιστοσελίδας, η οποία έχει δημιουργηθεί για να έχει πληροφοριακό χαρακτήρα σε ό,τι αφορά το μάθημα των Φυσικών και συγκεκριμένα της ενότητας «Ενέργεια και Ηλεκτρισμός» υπό το πρίσμα των δυνατοτήτων αξιοποίησης συγκεκριμένων μορφών ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρισμού στο νομό Ευβοίας.

  Οι μαθητές θα παραπέμπονται ή θα ανατρέχουν μόνοι τους στην ιστοσελίδα, η οποία μέσα από τη δομή της, τους βοηθά να συλλέξουν πληροφορίες που τους είναι απαραίτητες προκειμένου να διεκπεραιώσουν τις δραστηριότητες του διδακτικού σεναρίου. Η ιστοσελίδα έχει συγκεκριμένη δομή και χωρίζεται σε ενότητες και υποενότητες, στις οποίες ο μαθητής μπορεί να πλοηγηθεί με όποιο τρόπο θέλει χωρίς όμως να έχει τη δυνατότητα σχολιασμού. Αποτελεί και μια εναλλακτική θέση διδακτικών πηγών δημιουργίας διδακτικού περιεχομένου και επειδή δημιουργήθηκε για  να εμπλουτίζεται, συνεπώς είναι δυναμικού περιεχομένου.

  Το πρότυπο της συγκεκριμένης ιστοσελίδας επιλέχθηκε από κοινού, από τους επιμορφούμενους του προγράμματος και τον επιμορφωτή τους ως κοινότητα μάθησης, με συγκεκριμένα κριτήρια. Η μετέπειτα σύνθεσή της είναι αποτέλεσμα προσωπικών και δημιουργικών επιλογών τροποποίησης, από τον καθένα ξεχωριστά.

  Το prezi είναι ένα ελεύθερο λογισμικό παρουσίασης και διαδικτυακό εργαλείο στο οποίο δημιουργούνται μη γραμμικές παρουσιάσεις. Αποτελεί ένα σημαντικό μέσο υποστήριξης της διδασκαλίας με δυνατότητες οργάνωσης και πρωτότυπης παρουσίασης ψηφιακού υλικού. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι καταφέρνει να διατηρεί την ενότητα του περιεχομένου κατευθύνοντας εύστοχα την προσοχή των μαθητών. Αυτή ακριβώς είναι και η ιδιότητα, που καθιστά στο παρόν σενάριο τη χρήση του prezi από μόνη της καινοτομική. Με την ελκυστική εστίαση που το χαρακτηρίζει, οι μαθητές θα οδηγούνται για παράδειγμα σε λέξεις ή εικόνες κλειδιά για την κατανόηση ενός φυσικού φαινομένου. Θα περιηγηθούν σε νοητικούς χάρτες και θα «ταξιδέψουν» πάνω από την Εύβοια.

  Τα Google Documents που θα χρησιμοποιηθούν στο σενάριο είναι έγγραφα (κείμενα σε Word, λογιστικά φύλλα σε Excel και παρουσιάσεις σε Power Point) τα οποία είναι δημοσιευμένα σε ένα κοινά προσβάσιμο χώρο στο διαδίκτυο και μπορούν να είναι επεξεργάσιμα από πολλούς χρήστες και σε οποιονδήποτε χρόνο. Δίνουν δηλαδή τη δυνατότητα της συνεργατικής γραφής και τροποποίησής τους.

  Το λογισμικό προσομοίωσης πειραμάτων (Phet) είναι ένα λογισμικό αναπαράστασης μέσα από την οποία επιτυγχάνεται η κατανόηση από τους μαθητές των νόμων που διέπουν ένα φυσικό φαινόμενο, πειραματιζόμενοι πάνω σε ένα πραγματικό σύστημα, χωρίς όμως να έχουν άμεση επαφή μαζί του. Μπορούν να χειριστούν τις λειτουργίες μιας προσομοίωσης με πλήρως αλληλεπιδραστικό τρόπο αλλάζοντας κατά βούληση ορισμένες μεταβλητές. Κατά τη διεξαγωγή του σεναρίου, οι μαθητές θα έχουν στα χέρια τους την πρωτοβουλία εξέλιξης του φαινομένου και με βάση τις παρατηρήσεις που θα κάνουν πάνω στα αποτελέσματα των χειρισμών τους και αφού έχουν προηγηθεί ο προβληματισμός και οι αντίστοιχες υποθέσεις, θα εξάγουν ομαδικά και τα κατάλληλα συμπεράσματα κάθε φορά. Επίσης, βασικό χαρακτηριστικό είναι η δυνατότητα επανάληψης από τους χρήστες – μαθητές καθώς και οι εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος.

  Επιπλέον, ένα ακόμη εργαλείο δυναμικού χαρακτήρα που έχει αξιοποιηθεί στο συγκεκριμένο σενάριο είναι η διαδικτυακή εφαρμογή Zoo Burst. Αποτελεί ένα ψηφιακό εργαλείο αφήγησης που επιτρέπει τη δημιουργία τρισδιάστατων αναδυόμενων βιβλίων ζωντανεύοντας έτσι μία ιστορία.

  Το λογισμικό Inspiration είναι ένα λογισμικό δημιουργίας εννοιολογικών χαρτών με τους οποίους επιτυγχάνεται μια εικονιστική και γραφική αναπαράσταση της πληροφορίας. Οι εννοιολογικοί χάρτες είναι εργαλεία οργάνωσης και παρουσίασης της γνώσης, που περιλαμβάνουν έννοιες αλλά και τις σχέσεις μεταξύ των εννοιών. Συμπληρωματικά των υπόλοιπων δραστηριοτήτων η κατασκευή ενός νοητικού χάρτη θα βοηθήσει τα παιδιά να οπτικοποιήσουν και να διαχωρίσουν τις πηγές ενέργειας σε ανανεώσιμες και μη αφού πρώτα τις κατηγοριοποιήσουν σύμφωνα με την προέλευσή τους και τον τρόπο χρήσης τους.

 

Προστιθέμενη αξία του σεναρίου

  Η ένταξη των Web 2.0 εργαλείων στη εκπαιδευτική διαδικασία προσφέρει ποικίλες δυνατότητες αλλά και νέα περιβάλλοντα μάθησης. Τα περιβάλλοντα αυτά προωθούν, ενισχύουν και στοχεύουν στην αποτελεσματική συμμετοχή των μαθητών.

  Στο συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο η συμμετοχή αυτή εξασφαλίζεται μέσα από τους ιστοχώρους που έχουν δημιουργηθεί για το συγκεκριμένο μάθημα των Φυσικών, τους οποίους επισκέπτονται οι μαθητές για να διεκπεραιώσουν τις δραστηριότητες τους. Κατά την επίσκεψή τους όμως δεν περιορίζονται απλά στην παρατήρηση και την ανάκτηση της πληροφορίας, αλλά τους δίνεται η δυνατότητα να αλληλεπιδρούν με το περιεχόμενο που έχει αναρτηθεί για το γνωστικό αντικείμενο μέσω των διαδραστικών εφαρμογών. Μπορούν επίσης να προσθέτουν περιεχόμενο, να συμπληρώνουν διαδραστικές ασκήσεις αξιολόγησης, να σχολιάζουν δημοσιεύσεις, να διορθώνουν τις λύσεις των συμμαθητών τους και με τις παρεμβάσεις τους αυτές να τροποποιούν και να αναδιαμορφώνουν το περιεχόμενο. Έτσι λοιπόν, οι μαθητές καλούνται να χρησιμοποιήσουν τις λειτουργίες της αξιολόγησης, της επεξεργασίας, της οργάνωσης και της σύνθεσης και με αυτό τον τρόπο σταδιακά καλλιεργείται και η κριτική τους σκέψη.

  Σε αντιδιαστολή λοιπόν με την παραδοσιακή διδασκαλία, η χρήση των διαδικτυακών εργαλείων προσφέρουν στη μαθησιακή διαδικασία μία διαρκή αλληλεπίδραση των μαθητών με το περιεχόμενο η οποία εξασφαλίζει την επιδιωκόμενη ενεργό συμμετοχή στα πλαίσια της συνεργατικής μάθησης.

Γνωστικά-διδακτικά προβλήματα

  Κατά την υλοποίηση και εφαρμογή του συγκεκριμένου σεναρίου στην τάξη, είναι πιθανό να προκύψουν κάποια προβλήματα τόσο κατά την προετοιμασία όσο αφορά τον εξοπλισμό και την υλικοτεχνική υποδομή που διαθέτουμε, όσο και κατά τη διεξαγωγή του όσο αφορά κάποια προβλήματα που πιθανόν να αντιμετωπίσουν οι μαθητές (γνωστικά) ή ο εκπαιδευτικός (διδακτικά).

  Σύμφωνα λοιπόν και με την κοινωνική ενορχήστρωση που έχει προβλεφθεί για το παρόν σενάριο, πρέπει να έχουμε τουλάχιστον δύο υπολογιστές σε κάθε ομάδα κι έναν προτζέκτορα ή εναλλακτικά μια μεγάλη οθόνη τηλεόρασης που συνδέεται με τον υπολογιστή του εκπαιδευτικού. Έχουμε προβλέψει επίσης να έχουμε εγκαταστήσει στους υπολογιστές τα προγράμματα Inspiration και Hot potatoes,  για να υπάρχει συμβατότητα του σεναρίου με τον κάθε υπολογιστή που θα χρησιμοποιηθεί.

  Παρόλο που σε γενικές γραμμές οι μαθητές γνωρίζουν να χειρίζονται τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα χρειαστούν τη βοήθειά μας για να χρησιμοποιήσουν κάποια λογισμικά. Στην αρχή λοιπόν κάθε διδακτικής ώρας θα πρέπει να δίνουμε σαφείς οδηγίες για το λογισμικό που θα συναντούν αντίστοιχα κάθε φορά.

  Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί,  ότι η διαδικασία της αντιγραφής και της επικόλλησης αντίστοιχα, δεν θα πρέπει να θεωρείται ως μια δεδομένη κατακτημένη δεξιότητα από τους μαθητές. Θα πρέπει, πριν κιόλας από την έναρξη της πρώτης διδακτικής ώρας, να την εξηγήσουμε στα παιδιά και αυτά με τη σειρά τους να κάνουν πολλές εφαρμογές  έως ότου εξοικειωθούν.

4. Πλαίσιο εφαρμογής

Σε ποιους απευθύνεται:

Το σενάριο απευθύνεται σε μαθητές της Ε’ τάξης του Δημοτικού σχολείου.

Χρόνος υλοποίησης:

Το σενάριο θα υλοποιηθεί σε 8 διδακτικές ώρες.

Χώρος υλοποίησης:

Οι μαθητές θα εργαστούν στο εργαστήριο Η/Υ και θα χρησιμοποιηθεί και ο βιντεοπροβολέας.

Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών

  Οι μαθητές θα πρέπει να έχουν βασικές γνώσεις σχετικά με το χειρισμό υπολογιστή και μια μικρή ευχέρεια στην επεξεργασία των προγραμμάτων που θα χρησιμοποιηθούν. Θα πρέπει δηλαδή πριν την υλοποίηση του σεναρίου να έχουμε φροντίσει να έχουν έρθει οι μαθητές σε μια πρώτη επαφή με τα προγράμματα αυτά μαθαίνοντας τις βασικές τους λειτουργίες.

Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία

Κατά την υλοποίηση του σεναρίου θα χρειαστούν ηλεκτρονικοί υπολογιστές, υπηρεσία διαδικτύου με ικανοποιητικές ταχύτητες ιστοχώρος wiki, ιστολόγιο, ιστοσελίδα, Google documents, λογισμικό κειμενογράφου Word, φυλλομετρητής, λογισμικό Inspiration, λογισμικό παρουσιάσεων prezi, λογισμικό προσομοιώσεων, λογισμικό hot potatoes, διαδικτυακές διευθύνσεις και βιντεοπροβολέας.

Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης

  Για την πραγματοποίηση του σεναρίου οι μαθητές της τάξης θα χωριστούν σε δύο ομάδες των τριών μαθητών και μία των τεσσάρων, στα πλαίσια της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίάς που κατά βάση θα ακολουθηθεί. Ο χωρισμός των ομάδων γίνεται αποδεχόμενοι τον ορισμό της μαθητικής ομάδας ως το σύνολο των μαθητών που βρίσκονται σε θετική αλληλεξάρτηση και αλληλεπίδραση και αναπτύσσουν συντονισμένες συνεργατικές προσπάθειες, για να επιτύχουν κοινούς μαθησιακούς στόχους (Ματσαγγούρας, 2003).

  Το μέγεθος των ομάδων καθορίστηκε σύμφωνα με την αρκετά μεγάλη ηλικία των μαθητών, τον διαθέσιμο χρόνο και το επίπεδο κατοχής από τους μαθητές των δεξιοτήτων που απαιτούνται. Επίσης, θα προηγηθεί η δημιουργία ενός κοινωνιογράμματος για να ληφθούν υπόψη οι προτιμήσεις των μαθητών μεταξύ τους, στο βαθμό που μπορεί να γίνει αυτό εφικτό, στα πλαίσια της ανομοιογένειας που πρέπει να τηρηθεί.

  Θα πρέπει να τονισθεί, ότι σε κάποια σημεία του σεναρίου θα ακολουθηθεί συνδυαστικά και η μετωπική διδασκαλία λόγω της φύσης του διδακτικού αντικειμένου. Επίσης, σε ένα μεγάλο μέρος του σεναρίου θα αξιοποιηθεί και η ανακαλυπτική θεωρία του Vygotsy η οποία δίνει έμφαση στην επίδραση που ασκούν τα πολιτισμικά και κοινωνικά περιβάλλοντα καθώς οι μαθητές αναπτύσσουν τις νοητικές τους ικανότητες μέσα από τα ποικίλα μονοπάτια της ανακάλυψης. (Κόκκοτας, 2004)

  Ο ρόλος που καλείται ο εκπαιδευτικός να διαδραματίσει κατά την εξέλιξη του σεναρίου είναι αρχικά οργανωτικός για να οργανωθεί ο αριθμός των ομάδων και το διδακτικό υλικό που θα χρησιμοποιηθεί. Καθοδηγητικός, για να δίνει στους μαθητές τις κατάλληλες οδηγίες των ομαδοσυνεργατικών δεξιοτήτων αλλά και για τη χρήση των λογισμικών. Εμψυχωτικός, ανατροφοδοτώντας τις σωστές και επιτυχημένες προσπάθειας των μαθητών. Και συντονιστικός, δίνοντας τη δυνατότητα σε κάθε ομάδα να ακουστούν οι απόψεις της και τα συμπεράσματά της.

5. Σκοπός και στόχοι

Γενικός σκοπός

  Ο γενικός σκοπός του συγκεκριμένου σεναρίου συνίσταται στο να γνωρίσουν οι μαθητές τις ανανεώσιμες και μη ανανεώσιμες πηγές τις Εύβοιας και να ερευνήσουν ποιες είναι καταλληλότερες για αξιοποίηση προκειμένου να παραχθεί ακόμη και ηλεκτρισμός.

   

Γνωστικοί στόχοι

·   Να προσδιορίσουν οι μαθητές την έννοια ενέργειας. (ιστοσελίδα, υποεν.: αρχική)

·   Να γνωρίσουν τις μορφές της ενέργειες. (ιστοσελίδα, υποεν.: μορφές ενέργειας, wiki – 2^η διδακτική ώρα)

·   Να μελετήσουν τις «αποθήκες» ενέργειας. (ιστοσελίδα, wiki)

·   Να διακρίνουν τις μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. (ιστοσελίδα, wiki: 3^η διδακτική ώρα)

·   Να διακρίνουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. (ιστοσελίδα, wiki: 4^η διδακτική ώρα)

·   Να εξηγήσουν οι μαθητές ότι η ενέργεια που χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας ζωή μπορεί να αποθηκεύεται με διάφορους τρόπους. (ιστοσελίδα, wiki: 3^η διδακτική ώρα)

·   Να εξηγήσουν οι μαθητές ότι η ενέργεια μπορεί να μετατρέπεται από μία μορφή σε μία άλλη. (ιστοσελίδα, wiki: 2^η διδακτική ώρα)

·   Να εξηγήσουν οι μαθητές ότι σε όλες τις ενεργειακές μετατροπές, ένα μέρος της ενέργειας μετατρέπεται σε θερμότητα την οποία δε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και έτσι η ενέργεια υποβαθμίζεται. (ιστοσελίδα, wiki: 2^η διδακτική ώρα)

·   Να διαπιστώσουν οι μαθητές πειραματικά ότι τα ετερώνυμα φορτία έλκονται ενώ τα ομώνυμα απωθούνται. (ιστοσελίδα, prezi, wiki: 1^η διδακτική ώρα)

·   Να διαπιστώσουν οι μαθητές πειραματικά το σωστό τρόπο σύνδεσης ενός λαμπτήρα με τους πόλους μιας μπαταρίας σε ένα κύκλωμα. (wiki: 8^η διδακτική ώρα)

·   Να εξηγήσουν οι μαθητές με απλά λόγια την έννοια «ελεύθερο ηλεκτρόνιο» και να αναφέρουν ότι η κίνηση των ελεύθερων ηλεκτρονίων ονομάζεται ηλεκτρικό ρεύμα. (ισοσελιδα, wiki: 7^η και 8^η διδακτική ώρα)

Στόχοι σε επίπεδο δεξιοτήτων

• Να εντοπίζουν πληροφορίες που θέλουν ή που τους ζητούνται και να τις αξιοποιούν.
• Να διατυπώνουν υποθέσεις πριν από τη διεξαγωγή των πειραμάτων.
• Να εξάγουν τα κατάλληλα συμπεράσματα και να ανακαλύπτουν νόμους που διέπουν συγκεκριμένα φυσικά φαινόμενα.
• Να αναπτύξουν δεξιότητες διερεύνησης με σκοπό να ανακαλύψούν τη νέα γνώση.
• Να είναι σε θέση να συνεργάζονται με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας στην οποία ανήκουν και να επικοινωνούν αποτελεσματικά.

Στόχοι σε επίπεδο στάσεων

• Να ενδυναμώσουν τη φαντασία τους και την κριτική τους σκέψη.
• Να ενισχύσουν την αυτοεκτίμησή τους μέσα από την αλληλεπίδραση με τους συμμαθητές τους.
• Να καλλιεργήσουν την αισθητική τους αντίληψη.
• Να συνειδητοποιήσουν την αξία της συνεργασίας.

Στόχοι ως προς τη χρήση των ΤΠΕ

 

·         Να αναγνωρίσουν την αξία του ηλεκτρονικού υπολογιστή ως εργαλείο  που τους βοηθά να μαθαίνουν.

·         Να είναι σε θέση να συνθέτουν κατάλληλα το περιεχόμενο ενός ιστοχώρου.

·         Να είναι σε θέση να αξιολογούν σωστά το περιεχόμενο ενός ιστοχώρου και να κάνουν τις κατάλληλες παρεμβάσεις.

·         Να αλληλεπιδρούν με τα διαδραστικά εργαλεία Web 2.0 συμμετέχοντας ενεργά στη μάθηση.

·         Να υιοθετήσουν κριτήρια εύστοχης επιλογής και κατάλληλου φιλτραρίσματος των πληροφοριών που θέλουν να συλλέξουν κατά την περιήγησή τους στο διαδίκτυο.

·         Να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν με ικανοποιητική ευκολία λογισμικά που πλαισιώνουν τις εργασίες τους και να αντιληφθούν  τη χρησιμότητά τους καθώς διευκολύνεται η διαδικασία της μάθησης.

6. Πορεία διδασκαλίας – Υλοποίηση δραστηριοτήτων

1^η  διδακτική ώρα

Το ναυάγιο

  Με την έναρξη της πρώτης διδακτικής ώρας, οι μαθητές εισάγονται στο περιβάλλον του ιστοχώρου Wiki όπου μετά το καλωσόρισμά τους καλούνται να ανοίξουν ένα τρισδιάστατο ψηφιακό βιβλιαράκι στο οποίο παρουσιάζεται μια ιστορία. Στην ιστορία αυτή πρωταγωνιστεί ένας ήρωας, ο Άρνι το ηλεκτρόνιο, ο οποίος ταξιδεύοντας για το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρισμού στο Αλιβέρι, ναυαγεί στο Κάβο Ντόρο λόγω  των δυνατών ανέμων που επικρατούν στην περιοχή της Νότιας Εύβοιας. Τον σώζει όμως με τη βοήθεια του φαινομένου του στατικού ηλεκτρισμού, η Καίτη το πρωτόνιο, αφού τα ετερώνυμα φορτία έλκονται. Τα παιδιά καλούνται να διαβάσουν την αφήγηση της ιστορίας αλλά και το διάλογο μεταξύ του πρωτονίου και του ηλεκτρονίου ο οποίος ολοκληρώνει και τη λειτουργία της ιστορίας ως προοργανωτή,  ο οποίος προϊδεάζει τα παιδιά σχετικά με το τι θα επεξεργαστούν στη συνέχεια του σεναρίου.

  Στη συνέχεια τα παιδιά ρωτούνται από εμένα να υποθέσουν πως βρέθηκαν μόνα τους το πρωτόνιο και το ηλεκτρόνιο, μακριά από το άτομο, που είναι αδύνατο να συμβεί λόγω των ελκτικών δυνάμεων που ασκούνται μέσα σ΄ αυτό. Δεχόμενη όλες τους τις υποθέσεις ως σωστές, τους προτρέπω να επισκεφθούν την ιστοσελίδα μας και να ανοίξουν το prezi που αφορά τον στατικό ηλεκτρισμό και να παρακολουθήσουν το βίντεο το οποίο έχει να κάνει με ακόμη ένα φαινόμενο στατικού ηλεκτρισμού. Στο βίντεο αυτό οι μαθητές θα παραλληλίσουν νοητικά και θα ταυτίσουν με τη βοήθειά μου, το φαινόμενο της διάσωσης του Άρνι από την Καίτη με την έλξη του μπαλονιού με το τρίχωμα της γάτας μετά από τριβή. Σε αυτό το σημείο εξηγώ στους μαθητές για τα ηλεκτρικά φορτία καθώς και για τη δομή του ατόμου, οι οποίες είναι απαραίτητες προϋπάρχουσες γνώσεις για την κατανόηση του φαινομένου.

  Ακολουθεί συζήτηση για τη δική τους εμπειρία σχετικά με το φαινόμενο κι αν έχουν νιώσει ποτέ το «τίναγμα» καθώς βγάζουν μία μάλλινη μπλούζα ή καθώς βγαίνουν από το αυτοκίνητο μετά από μία διαδρομή. Συνεχίζοντας να διατρέχουν το wiki, συναντούν την εικόνα μιας προσομοίωσης, όπου πριν από την εκτέλεσή της, τους ζητείτε να κάνουν τις υποθέσεις τους. Έπειτα, πραγματοποιούν το εικονικό πείραμα σαν στη πραγματικότητα και αλλάζοντας κατά βούληση τις μεταβλητές του συστήματος οδηγούνται στα κατάλληλα συμπεράσματα. Εγώ παράλληλα και καθώς οι μαθητές πειραματίζονται, έχω προβάλλει στο βιντεοπροβολέα την έναρξη της παρουσίασης «γιατί το ηλεκτρόνιο ένιωσε μία περίεργη έλξη από το πρωτόνιο» όπου και θα γίνει η τελική και ολοκληρωμένη εξήγηση του φαινομένου και να μπορέσουν μετά οι μαθητές να πραγματοποιήσουν το Φύλλο Εργασίας 1.

2^η διδακτική ώρα

Μορφές ενέργειας

  Κατά την έναρξη της δεύτερης διδακτικής ώρας παραπέμπω τα παιδιά να επισκεφθούν την ιστοσελίδα μας και να διαβάσουν κάποιες πληροφορίες για την ενέργεια. Επειδή η ενέργεια είναι μια αφηρημένη έννοια και τα παιδιά δυσκολεύονται να την αντιληφθούν, τους αναφέρω παραδείγματα από την καθημερινή ζωή, προκειμένου να την προσεγγίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο.

  Επιστρέφοντας στο wiki τα παιδιά, από όσα διάβασαν στην ιστοσελίδα και με την παρατήρηση των εικόνων που παρατίθενται προσπαθούν, με τη βοήθεια τη δική μου και των μελών της ομάδας τους, να ανακαλύψουν τις πιο βασικές και κυρίαρχες μορφές ενέργειας όπως η κινητική, η δυναμική, η ηλιακή, η θερμική και η αιολική. Μετά τις υποθέσεις τους και μετά από την επίσκεψή τους στην ιστοσελίδα καταγράφουν αυτά αλλά και όλα τα υπόλοιπα «πρόσωπα» της ενέργειας που παρατήρησαν. Επισημαίνω στα παιδιά ότι η ενέργεια διατηρείται σύμφωνα με την «αρχή διατήρησης της ενέργειας» και δεν δημιουργείται αλλά ούτε και χάνεται και ότι μπορεί μόνο να αλλάξει μορφές και σε κάποιες περιπτώσεις να υποβαθμιστεί.

  Συνεχίζουν πραγματοποιώντας μία διαδραστική δραστηριότητα κατά την οποία πρέπει να πατήσουν πάνω σε κάποια αντικείμενα τα οποία νομίζουν ότι παράγουν κάποιες συγκεκριμένες μορφές ενέργειας. Πρέπει να τα ανιχνεύσουν ανάμεσα σε άλλες παραπλανητικές πηγές ενέργειας. Μετά την εκτέλεση της εφαρμογής τα παιδιά πραγματοποιούν το Φύλλο Εργασίας 2 που είναι άσκηση στο hot potatoes. Τέλος, ζητείται από τα παιδιά να εξάγουν ομαδικά το συμπέρασμα τους σχετικά με το πώς αποκτούν οι διάφορες μορφές ενέργειας την ονομασία τους.

3^η διδακτική ώρα

Μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

  Κατά την διάρκεια της τρίτης διδακτικής ώρας θα επιδιωχθεί, με αφορμή το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Αλιβερίου που θέλει να επισκεφθεί ο ήρωας, να διακρίνουν τα παιδιά τις μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Έτσι, αρχικά τα παιδιά προτρέπονται να διαβάσουν στο wiki  τον προβληματισμό που τίθεται σχετικά με την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων. Καθοδηγώ την συζήτηση που αναπτύσσεται μέσα στην τάξη ώστε να αναδειχθούν οι ιδέες των παιδιών σχετικά με το τι είναι τα ορυκτά καύσιμα και την αναγκαιότητα εύρεσης άλλων πηγών ενέργειας που δεν εξαντλούνται.

  Μετά θα καταγράψουν τις υποθέσεις τους τόσο για τα ορυκτά καύσιμα, όσο και για ποιο από αυτά εκμεταλλευόταν το εργοστάσιο του Αλιβερίου το οποίο εξαντλήθηκε. Κάποιες από τις υποθέσεις τους θα επιβεβαιωθούν πραγματοποιώντας τη δραστηριότητα που ακολουθεί στο wiki, η οποία τους βοηθά να κατανοήσουν ότι η δημιουργία των ορυκτών ανθράκων είναι μία διαδικασία πολλών χιλιάδων ετών. Αφού εκτελέσουν και τις ασκήσεις εμπέδωσης που ακολουθούν, εύκολα οδηγούνται στη διαπίστωση ότι ο ρυθμός της δημιουργίας των καυσίμων  είναι κατά πολύ μικρότερος του ρυθμού με τον οποίο τα καταναλώνουμε. Τη διαπίστωση αυτή την καταγράφουν με τη βοήθεια των μελών της ομάδας τους.

  Με την επίσκεψή τους στην ιστοσελίδα πληροφορούνται πιο αναλυτικά για τις μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (γαιάνθρακες, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, πυρηνική ενέργεια) αλλά και για τη λειτουργία του εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρισμού. Μετά την ανάκτηση των πληροφοριών προσανατολίζω τη συζήτηση προς δύο άξονες, προς τη διαπίστωση ότι αυτές οι πηγές ενέργειας χρησιμοποιούνται πολλά χρόνια από τον άνθρωπο και στα επόμενα προβλέπεται από τις επιστημονικές έρευνες ότι θα εξαντληθούν και προς το γεγονός ότι με τη χρήση τους προκαλείται μόλυνση του περιβάλλοντος. Τα οποία και πρέπει να καταγράψουν για να συνεχίσουν με την επόμενη δραστηριότητα στην οποία πρέπει να ανακαλύψουν τις μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να κάνουν το Φύλλο εργασίας 3 που ακολουθεί.

4^η διδακτική ώρα

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

  Με την έναρξη της τέταρτης διδακτικής ώρας τίθεται στο wiki  και από εμένα ταυτόχρονα ένας προβληματισμός σχετικά με τη λειτουργία του ηλιακού θερμοσίφωνα. Οδηγώ τα παιδιά σε γνωστική σύγκρουση σε αντιδιαστολή με τη λειτουργία του ηλεκτρικού θερμοσίφωνα, αναδεικνύοντας μετά τη σύγκρισή τους, τα πλεονεκτήματα της πρώτης πηγής ως προς τη μη εξαντλητικότητα και ότι είναι οικολογικότερη και οικονομικότερη.

  Παρατηρώντας την εικόνα στο wiki και με τη δική μου καθοδήγηση, τα παιδιά ανακαλύπτουν και άλλες πιθανές πηγές ενέργειας που μπορούμε να τις εκμεταλλευτούμε απεριόριστα και καταγράφουν τις απαντήσεις τους. Στη συνέχεια εκτελούν την εφαρμογή και οι δραστηριότητες, μετά την ακρόαση της θεωρίας, τους βοηθούν να να διακρίνουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Με την επόμενη επίσκεψη στην ιστοσελίδα μας, τα παιδιά μπορούν να μάθουν για κάθε μία πηγή ενέργειας ξεχωριστά (αιολική, γεωθερμική, ηλιακή, υδραυλική και βιομάζα), για να μπορούν μετά να πραγματοποιήσουν την άσκηση στο Φύλλο εργασίας 4, όπου στην οποία, στην ουσία καταγράφονται από τα παιδιά και τα συμπεράσματα της ενότητας. Τέλος, τα παιδιά προτρέπονται να μεταφερθούν μέσω του υπερσυνδέσμου στο ιστολόγιο της τάξης μας και να παίξουν ένα παιχνίδι μνήμης με κάρτες σχετικά με την ενέργεια.

5^η διδακτική ώρα

Ενέργεια από τον άνεμο

  Η πέμπτη διδακτική ώρα ξεκινά με την ανάγνωση από τους μαθητές της συνέχειας της ιστορίας που θα τους εισάγει στη μελέτη και επεξεργασία της αιολικής ενέργειας. Η ηρωίδα προτείνει στον ήρωα Άρνι, να προτιμήσει να προσφέρει τη ροή του σε ένα εργοστάσιο που αξιοποιεί ανεξάντλητες και οικολογικότερες στη χρήση τους πηγές ενέργειας.  Με αυτό τον τρόπο οι μαθητές προϊδεάζονται για την ερώτηση που θα ακολουθήσει όπου παρατηρώντας μία εικόνα ανεμογεννητριών στο wiki  καλούνται να απαντήσουν αν τις γνωρίζουν και τι κοινό έχουν με τον ανεμόμυλο.

  Στη συνέχεια, τους αναφέρω για το χαρακτηριστικό γνώρισμα, από άποψης καιρικών συνθηκών, της Νότιας Εύβοιας η οποία αποτελεί την τρίτη κατά σειρά περιοχή σε όλη την Ελλάδα όπου φυσούν τόσο δυνατοί άνεμοι. Γεγονός το οποίο επιβεβαιώνουν και οι ίδιοι μετά την επίσκεψή τους στην αντίστοιχη ιστοσελίδα και επιπλέον ανακαλύπτουν την ταχύτητα αυτών των ανέμων και τις συνέπειες του φαινομένου σχετικά με την ίδρυση αιολικών πάρκων. Όλες αυτές τις παρατηρήσεις τις καταγράφουν. Έπειτα, τους προτρέπω να επισκεφθούν ένα ιστοχώρο στον οποίο θα παρατηρήσουν τα μέρη μιας ανεμογεννήτριας και μέσω ενός άλλου υπερσυνδέσμου θα οδηγηθούν σε μία προσομοίωση. Η προσομοίωση αυτή αρχικά, κάνει μια σύγκριση ανάμεσα στον τρόπο που παράγει μία ανεμογεννήτρια ηλεκτρικό ρεύμα και στον τόπο που παρήγαγε ένας ανεμόμυλος αλεύρι τα παλαιότερα χρόνια, ενώ καταλήγει σε μία πολύ χαρακτηριστική αναπαράσταση της λειτουργίας μιας ανεμογεννήτριας.

  Ακολουθεί επίσκεψη των μαθητών στην ιστοσελίδα μας και η καταγραφή της εξαγωγής των συμπερασμάτων τους πάνω στο ερώτημα, γιατί στην Ν. Εύβοια δημιουργούνται ολοένα και περισσότερα πάρκα. Τέλος, πραγματοποιούν το Φύλλο εργασίας 5.

 

6η διδακτική ώρα

Ενέργεια από τα έγκατα της Γης

  Την έκτη διδακτική ώρα οι μαθητές θα γνωρίσουν ακόμη μία ανανεώσιμη πηγή ενέργειας που υπάρχει στον τόπο τους. Οι μαθητές διαβάζουν πάλι τη συνέχεια της ιστορίας του ηλεκτρονίου και του πρωτονίου. Η Καίτη αποφασίζει να ταξιδέψουν μέχρι τη βόρεια Εύβοια για να υποδείξει στον Άρνι ακόμη έναν εναλλακτικό τρόπο που μπορεί να προσφέρει τη ροή του για να παραχθεί ηλεκτρισμός. Τα παιδιά με τη βοήθεια των εικόνων στο wiki, οδηγούνται νοητά στις γεωθερμικές πηγές και ρωτούνται τι είναι αυτό που αναβλύζει από το έδαφος στην εικόνα κι αν γνωρίζουν τι υπάρχει στο κέντρο της γης. Γίνεται συζήτηση πριν την καταγραφή των υποθέσεων για να μπορέσουν να ανακαλύψουν την απάντηση κι οι μαθητές οι οποίοι δεν γνωρίζουν τις πληροφορίες αυτές. Αφού όλοι μαζί καταλήξουμε ότι στον πυρήνα υπάρχει λάβα και συγκεκριμένα θερμική ενέργεια, καλούνται επισκεπτόμενοι μια ιστοσελίδα να μάθουν και να καταγράψουν πως αυτή η θερμική ενέργεια από το κέντρο της γης φτάνει να γίνεται αξιοποιήσιμη από τον άνθρωπο και να ονομάζεται γεωθερμική ενέργεια.

  Αφού επισκεφθούν και τη δική μας ιστοσελίδα για επιπλέον πληροφορίες τους ζητείτε να υποθέσουν πως και με ποιες προϋποθέσεις θα μπορούσαμε να παράγουμε ηλεκτρισμό από τις γεωθερμικές πηγές της Αιδηψού. Για την καλύτερη εμπέδωση τόσο του τι εννοούμε αιολική ενέργεια, όσο και γεωθερμική θα διεξαχθεί μέσα στην τάξη ένα πείραμα. Στο πείραμα αυτό, βράζουμε νερό σε μία κατσαρόλα καλυμμένη με αλουμινόχαρτο πάνω από μία τρύπα του οποίου τοποθετούμε ένα κουτί από εβαπορε γάλα με τρύπες σε συγκεκριμένα σημεία, συγκεκριμένης διαμέτρου και μέσα σε αυτό μία φτερωτή (παιδικό παιχνίδι που μπορούν να κατασκευάσουν τα παιδιά την προηγούμενη διδακτική ώρα). Το πείραμα γίνεται σε διάφορα στάδια και οι μαθητές διαπιστώνουν ότι ο ατμός είναι σε θέση να μετακινήσει τη φτερωτή και συνεπώς διαπιστώνουν τη μετατροπή θερμικής ενέργειας σε κινητική. Οι παρατηρήσεις του πειράματος καταγράφονται στο wiki. Ακολουθεί το Φύλλο εργασίας 6 και μετά την συμπλήρωσή της οι μαθητές καλούνται να επισκεφθούν το ιστολόγιο της τάξης και να παίξουν ένα παιχνίδι.

7^η διδακτική ώρα

Ηλεκτρισμός

  Η έβδομη διδακτική ώρα ξεκινά με έναν προβληματισμό που τίθεται στο wiki αλλά ταυτόχρονα κι από εμένα. Συζητάμε ποιες πηγές μπορούμε να αξιοποιήσουμε σε μία περιοχή που δεν διαθέτει ούτε δυνατούς ανέμους αλλά ούτε και γεωθερμικές πηγές. Οδηγώ τα παιδιά στο λανθασμένο συμπέρασμα ότι η περιοχή αυτή αναγκαστικά θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τις μη ανανεώσιμες πηγές. Αναπτύσσουμε όλοι μαζί μία λανθασμένη επιχειρηματολογία γύρω από ένα ενεργειακό αδιέξοδο μέχρι τη στιγμή που τους ζητώ να ανοίξουν την 7^η διδακτική ώρα στο wiki τους, όπου και βλέπουν την εικόνα ενός υδροηλεκτρικού εργοστασίου και μία εικόνα με μια άλλη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας τη βιομάζα. Τους αναφέρω τα πλεονεκτήματα της αξιοποίησης κι αυτών των δύο πηγών ενέργειας, επισκέπτονται την ιστοσελίδα μας για περισσότερες πληροφορίες και καταγράφουν τα χαρακτηριστικά αυτών. Στη συνέχεια παρακολουθώντας το αντίστοιχο prezi στην ιστοσελίδα, συμπληρώνουν έναν εννοιολογικό χάρτη στον οποίο οπτικοποιείται η κατηγοριοποίηση των ανανεώσιμων και των μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και απεικονίζεται η τελική αξιοποίηση τους, δηλαδή η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Στη συνέχεια τα παιδιά εισάγονται στον ηλεκτρισμό με μια διαδικασία προβληματισμού γύρω από τον τρόπο που μπορούμε τελικά να  παράγουμε ρεύμα από τις πηγές αυτές. Ακολουθεί συζήτηση για την ανάδειξη των ιδεών των μαθητών, πάνω στις οποίες θα «πατήσω» για να τους εξηγήσω, τη δυσνόητη για τους μαθητές, ροή ηλεκτρονίων σε ένα κλειστό κύκλωμα. Ωστόσο, οι μαθητές επισκέπτονται την ιστοσελίδα μας και αποκτούν πληρέστερη εικόνα σε σύγκριση με τα λεγόμενά μου και έπειτα απαντούν στην ερώτηση που τους τίθεται. Τέλος, πραγματοποιούν το Φύλλο εργασίας 7.

8^η διδακτική ώρα

Ροή ηλεκτρονίων

  Κατά την όγδοη διδακτική ώρα οι μαθητές θα μάθουν πως παράγεται ηλεκτρική ενέργεια. Ο ήρωάς μας ο Άρνι, με την προτροπή της Καίτης, θα πλησιάσει μια γεννήτρια μιας ανεμογεννήτριας τόσο κοντά ώστε με το φαινόμενο του ηλεκτρομαγνητισμού, να τον ελκύσει ο πυκνωτής της, ο οποίος και θα τον «αναγκάσει» να κινηθεί μέσα στους αγωγούς-σύρματα μαζί με τα άλλα ηλεκτρόνια ομαδικά προς μία κατεύθυνση για να δημιουργήσουν έτσι το ηλεκτρικό ρεύμα. Κι έτσι ο Άρνι αποχαιρετά την Καίτη. Μέσα από την εξέλιξη της ιστορίας μας, οι μαθητές προσεγγίζουν  το φαινόμενο του ηλεκτρισμού με ένα διαφορετικό τρόπο. Παρατηρώντας την εικόνα στο wiki με την κίνηση των αυτοκινήτων και πριν το εικονικό πείραμα, οι μαθητές διατυπώνουν και καταγράφουν τις υποθέσεις τους σχετικά με την ροή ηλεκτρονίων. Μέσα από την προσομοίωση που ακολουθεί και τις πληροφορίες που διάβασαν στην ιστοσελίδα, με την ταύτιση του εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρισμού με ένα ηλεκτρικό κύκλωμα, είναι σε θέση να περιγράψουν το φαινόμενο και να το καταγράψουν. Επίσης, γίνεται λόγος στην τάξη για τα απαραίτητα στοιχεία ενός ηλεκτρικού κυκλώματος. Οι μαθητές κατά την πραγματοποίηση του Φύλλου εργασίας 8, συμπληρώνουν το συμπέρασμα και τέλος προτρέπονται να επισκεφθούν το ιστολόγιο της τάξης μας και παίζοντας ένα παιχνίδι να φτιάξουν ένα ηλεκτρικό κύκλωμα.

7. Αξιολόγηση

  Αρχικά, κατά την διαδικασία της διαγνωστικής αξιολόγησης και πριν την έναρξη του διδακτικού σεναρίου με κατάλληλες προφορικές ερωτήσεις και μέσω συζήτησης αναδεικνύονται πιθανά προβλήματα, ελλείψεις ή και «λάθη» στις αντιλήψεις των μαθητών και γίνονται οι πρώτες κατάλληλες παρεμβάσεις στο σχεδιασμό και στη μετέπειτα εξέλιξη του σεναρίου.  

 Στα πλαίσια της διαμορφωτικής αξιολόγησης και καθ΄ όλη τη διάρκεια της πραγματοποίησης του διδακτικού σεναρίου, ελέγχουμε στο τέλος κάθε διδακτικής ώρας εάν κατακτούνται οι επιδιωκόμενοι διδακτικοί στόχοι, τόσο σε επίπεδο περιεχομένου, όσο και σε επίπεδο δεξιοτήτων, στάσεων αλλά και ως προς τη χρήση των Νέων Τεχνολογιών. Αυτό γίνεται με σκοπό την αναδιαμόρφωση του σεναρίου, σε όποιο σημείο κριθεί απαραίτητο λόγω των αδυναμιών που θα εντοπιστούν, με απώτερο σκοπό τη βελτίωσή του.

  Όταν κατά την πραγματοποίηση ενός Φύλλου Εργασίας ή μιας δραστηριότητας, εντοπίζουμε το σημείο εκείνο στο οποίο οι μαθητές κατακτούν ένα στόχο τον οποίο έχουμε θέσει, τότε επιτυγχάνεται και η διαδικασία της τελικής αξιολόγησης.

  Συγκεκριμένα, αναφορικά με το παρόν σενάριο, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η φύση του συγκεκριμένου γνωστικού αντικειμένου επιβάλλει όλες οι διδακτικές ώρες να είναι δομημένες με τέτοιο τρόπο στο wiki, έτσι ώστε να λειτουργούν ως Φύλλα εργασίας, στις περισσότερες από τις οποίες μπορεί να εφαρμοστεί η διαμορφωτική αξιολόγηση. Επιπλέον, στο τέλος κάθε διδακτικής ώρας στο wiki, εκτελείται από τους μαθητές και μία διαδραστική άσκηση στο πρόγραμμα hot potatoes, που αποτελεί και το συμπέρασμα που έχει εξαχθεί από τις υποθέσεις, τα πειράματα και τις παρατηρήσεις. Η κάθε μία άσκηση από αυτές αποτελεί και μία διαδικασία τελικής αξιολόγησης.

  Θα πρέπει στο σημείο αυτό να αναφερθεί ότι, σε ο,τιδήποτε αφορά την αρχική αξιολόγηση – διόρθωση, αυτή γίνεται από τον επιμορφωτή μας κ. Δημήτριο Μητάκο στα πλαίσια της Επιμόρφωσης των Εκπ/κών για την Αξιοποίηση των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Πράξη. Αυτή η αξιολόγηση απευθύνεται σε δομικό, λειτουργικό και αισθητικό επίπεδο και λαμβάνει χώρα σε δύο τουλάχιστον φάσεις.

  Επίσης, τυχόν σχόλια και επισημάνσεις από συναδέλφους οι οποίοι θα αξιοποιήσουν το διδακτικό μου σενάριο, θα αποτελέσουν εν δυνάμει τη μεταγνωστική αξιολόγησή μου.

8. Επέκταση της δραστηριότητας

  Η επέκταση του συγκεκριμένου διδακτικού σεναρίου, που είναι εμπνευσμένο από όλο το νόμο της Εύβοιας, μπορεί να σημαίνει πολλά και διαφορετικά. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από συναδέλφους και με κατάλληλη επεξεργασία, τροποποίηση και αναπροσαρμογή όπου κρίνεται απαραίτητο, να αποτελέσει γνωστικό πυλώνα ενός άλλου περιεχομένου. Μπορεί να αποτελέσει την κατάλληλη υποστηρικτική δομή πάνω στην οποία θα εξελιχθεί ένα σχέδιο εργασίας που θα έχει ως θέμα του και βασικό άξονα το Περιβάλλον και την Ενέργεια.

  Στα πλαίσια ενός σχεδίου εργασίας, μπορεί το σενάριο να αποκτήσει προεκτάσεις και να διευρυνθεί με εκπαιδευτικές επισκέψεις στα αιολικά πάρκα της νότιας Εύβοιας, στις ιαματικές – γεωθερμικές πηγές της βόρειας Εύβοιας  ή και στο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Αλιβερίου.

  Το παρόν σενάριο εκτός του ότι μπορεί να συνδεθεί διαθεματικά με το μάθημα της Γεωγραφίας και της Γλώσσας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτούσιο και για το γνωστικό αντικείμενο των Φυσικών Στ΄ Δημοτικού και συγκεκριμένα στην ενότητα ενέργεια. Οι περισσότεροι γνωστικοί στόχοι της συγκεκριμένης ενότητας συμπίπτουν με τους επιδιωκόμενους στόχους που έχουν τεθεί στο συγκεκριμένο σενάριο.

  Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί ότι με αφορμή τη σχεδίαση, δημιουργία και υλοποίηση των οχτώ αυτών διδακτικών ωρών, δημιουργούνται διαδικτυακά εργαλεία, τα οποία δε θα έχουν ημερομηνία λήξης. Με τις κατάλληλες τροποποιήσεις θα συνεχίζουν να υποστηρίζουν τη διδασκαλία του μαθήματος.

 

9. Βιβλιογραφία

• Βιβλίο μαθητή, Φυσικά Ε΄ δημοτικού, Ο.Ε.Δ.Β., 2010, Αθήνα
• Τετράδιο Εργασιών, Φυσικά Ε΄ δημοτικού, Ο.Ε.Δ.Β., 2010, Αθήνα

• Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας (2003) Ομαδοσυνεργατική Διδασκαλία και Μάθηση, Γρηγόρη, Αθήνα

• Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας (2003) Η Σχολική Τάξη, Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, Γ΄ έκδοση βελτιωμένη, Αθήνα
• Κολιάδης Α. Εμμανουήλ (1997) Θεωρίες Μάθησης και Εκπαιδευτική Πράξη, τόμος Γ΄, Εμμανουήλ Α. Κολιάδης, Αθήνα
• Α. Ράπτης – Α. Ράπτη (2001), Μάθηση και διδασκαλία στην εποχή της πληροφορικής, τόμος Α΄, Αριστοτέλης Ράπτης, Αθήνα
• Κόκκοτας Β. Παναγιώτης (2004), Διδακτική των Φυσικών Επιστημών, μέρος 2, Παναγιώτης Β. Κόκκοτας, Αθήνα
• Καραβά Μ. – Κουκοβίνος Θ. – Κωστόπουλος Δ. – Μαστροθανάση Ζωή – Μητάκος Δ. – Μπισμπικόπουλος Θ. – Ξαφάκος Ε. – Πανάγου Γ. – Σακελλαρίου Η. – Τολακίδου Π. – Τρίκας Μ. (2012),Διδακτικός Σχεδιασμός και Τ.Π.Ε., Ν. και Σ. Μπατσιούλας, Αθήνα
• ΥΠΕΠΘ-ΠΙ (2002), Δ.Ε.Π.Σ.Σ. & Α.Π.Σ., ΟΕΔΒ Αθήνα

10. Δικτυογραφία

 

• http://www.energolab.gr/index.asp?c=27 (τελευταία επίσκεψη 22/11/2013)
• http://www.skoool.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=79 (τελευταία επίσκεψη 23/11/2013)
• http://dreamteam.wikidot.com/education (τελευταία επίσκεψη 23/11/2013)
• http://www.noesis.edu.gr/docs/etc/elpeguide.pdf (τελευταία επίσκεψη 22/11/2013)
• http://millionfaceidiot.jimdo.com (τελευταία επίσκεψη 24/11/2013)
• http://www.zooburst.com/index.php?state=expired&code=zb_books24 (τελευταία επίσκεψη 24/11/2013)
• https://phet.colorado.edu/ (τελευταία επίσκεψη 24/11/2013)
• http://www.ppcr.gr/Energy.aspx?C=28 (τελευταία επίσκεψη 24/11/2013)