Μετρώ και υπολογίζω: υπολογισμοί, υπολογιστικά φύλλα και γραφήματα (ΚΣΕ ΕΥΒΟΪΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ 2010-2011)

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ Τ.Π.Ε.

1. Τίτλος: «Μετρώ και υπολογίζω: υπολογισμοί, υπολογιστικά φύλλα και γραφήματα».

2. Ταυτότητα:

Ø  Δάσκαλος-Δημιουργός : Βασίλειος Θεμελής – Δάσκαλος του 4^ου Δημοτικού Σχολείου Χαλκίδας

Ø  Γνωστική περιοχή: Το σενάριο αυτό αφορά στο γνωστικό αντικείμενο των μαθηματικών της Ε΄ τάξης. Το θέμα είναι αντιστοιχισμένο με το 21ο διδασκόμενο μάθημα του βιβλίου που αναφέρεται στο μέσο όρο.

 Είναι συμβατό με το ΔΕΠΠΣ και το ΑΠΣ. Το σενάριο μπορεί να     πραγματοποιηθεί και στα πλαίσια της ευέλικτης ζώνης.

Ø  Θέμα: Εύρεση του μέσου όρου με τη χρήση Η/Υ και σχεδίαση διαγραμμάτων.

3.    Σκεπτικό της δραστηριότητας:

                

Ø  Καινοτομίες: Η πραγματοποίηση του σεναρίου είναι μία διαδικασία που δε στηρίζεται αποκλειστικά στις σελίδες του σχολικού βιβλίου. Αξιοποιείται στο πλαίσιο μιας συνθετικής εργασίας με στόχο μέσα από τη χρήση Η/Υ και συγκεκριμένων λογισμικών οι μαθητές να μπορούν να βρουν το μέσο όρο αλλά και να σχεδιάζουν διαγράμματα. Οι μαθητές μέσα από ομαδοσυνεργατική διδασκαλία αλληλεπιδρούν μεταξύ τους . Με διερευνητικού – ανακαλυπτικού τύπου δραστηριότητες οικοδομούν και διευρύνουν τις γνώσεις τους. Η μάθηση με τη βοήθεια των πολυμέσων γίνεται πιο ελκυστική.

Ø  Προστιθέμενη αξία: Οι μαθητές θα καλλιεργήσουν δεξιότητες ανωτέρου επιπέδου όπως αναζήτησης και διαχείρισης πληροφοριών, αυτενέργειας και εξαγωγής συμπερασμάτων. Ο Η/Υ παρέχει νέες και αυθεντικές εμπειρίες στους μαθητές και προωθεί την εμπέδωση της μάθησης.

Ø  Γνωστικά – διδακτικά προβλήματα: Οι μαθητές ήδη γνωρίζουν τη χρήση των λογισμικών που προτείνονται και έχουν εμπειρία σε ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες. Τυχόν προβλήματα που θα δημιουργηθούν κατά την επεξεργασία των πληροφοριών θα λυθούν με τη βοήθεια του δασκάλου ο οποίος στην πορεία της διδασκαλίας διαμεσολαβεί, υποστηρίζει και συντονίζει.

4.  Πλαίσιο εφαρμογής:

Ø  Σε ποιους απευθύνεται: Το σενάριο απευθύνεται στους 18 μαθητές της Ε₂ τάξης του 4^ου Δημοτικού Σχολείου Χαλκίδας.

Ø  Χρόνος υλοποίησης: Το σενάριο θα ολοκληρωθεί σε δύο (2) διδακτικές ώρες.

Ø  Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών: Οι πρότερες γνώσεις των μαθητών είναι πολύ σημαντικές ώστε να αποτελέσουν πρόσφορο έδαφος για την οικοδόμηση νέων. Οι μαθητές ήδη γνωρίζουν τις βασικές δεξιότητες χρήσης του Η/Υ και μπορούν να ανταποκριθούν στις δραστηριότητες που προτείνονται. Επίσης γνωρίζουν ήδη τι είναι ο μέσος όρος και πως δημιουργούνται τα διαγράμματα.

Ø  Απαιτούμενα βοηθητικά εργαλεία: Κατά την πραγματοποίηση του σεναρίου θα χρειαστούν:

                  I.     τέσσερεις (4) φορητοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές (3 για τους μαθητές και 1 για το δάσκαλο),

                II.    λογισμικό γενικής χρήσης (excel),

               III.    λογισμικό παρουσίασης power point

              IV.    βιντεοπροβολέας

               V.    μετροταινίες

              VI.    1 φύλλα εργασίας και

             VII.    1 φύλλο αξιολόγησης.

Ø  Χώρος υλοποίησης: Το σενάριο θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα διδασκαλίας της τάξης. (Οι μαθητές θα χωριστούν σε τρεις ομάδες των έξι (6) ατόμων και θα χρησιμοποιήσουν τρεις (3) φορητούς υπολογιστές).

Ø  Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης: κάθε ομάδα σύμφωνα με τις οδηγίες του δασκάλου και ανάλογα με το φύλλο εργασίας θα επεξεργάζεται το ίδιο θέμα. Οι μαθητές αλληλοβοηθούνται, ανταλλάσσουν απόψεις, διερευνούν, αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες. Ο δάσκαλος συντονίζει και καθοδηγεί τους μαθητές.

5.  Στόχοι του σεναρίου:

    

1)    Γνωστικοί στόχοι:

Ø  Να μπορούν να αναπτύξουν συνεργατικό πνεύμα με την ένταξη τους μέσα σε κάποια ομάδα.

Ø  Να θυμηθούν την έννοια του μέσου όρου  και να μπορούν να υπολογίζουν το μέσο όρο.

Ø  Να εξασκηθούν στην επεξεργασία των δεδομένων και να μάθουν να κάνουν γραφήματα.

2)    Στόχοι σε επίπεδο δεξιοτήτων και στάσεων:

Ø  να μάθουν να ανακαλύπτουν οι ίδιοι οι μαθητές τη γνώση ύστερα από μια σειρά δικών τους ενεργειών, γεγονός που ζωντανεύει το   μάθημά τους και τους αυξάνει τη διάθεση για δουλειά.

Ø  να μάθουν να συνεργάζονται δουλεύοντας σε ομάδες.

Ø  Να αξιολογούν την εργασία άλλων συμμαθητών τους με βάση κάποια κριτήρια.

3)    Ως προς τη χρήση των Τ.Π.Ε.

Ø   Να εξοικειωθούν με τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή και των      περιφερειακών μονάδων του.

Ø  Να εξασκηθούν στην χρήση του προγράμματος υπολογιστικών φύλλων (Excel).

Ø  Να κατανοήσουν πως γίνεται η καταγραφή των δεδομένων τους και να μάθουν να δημιουργούν γραφήματα.

6.  Πορεία διδασκαλίας και υλοποίηση δραστηριοτήτων

       1^η Διδακτική ώρα

Δίνεται φύλλο εργασίας στα πλαίσια του οποίου ζητάμε από κάθε ομάδα να μετρήσει και να σημειώσει το ύψος των μελών της, χρησιμοποιώντας μια μετροταινία.

Προτρέπουμε τις ομάδες να υπολογίσουν το μέσο όρο ύψους τους, αφού αποσαφηνίσουμε την παραπάνω έννοια

Στη συνέχεια οι ομάδες ανοίγουν το πρόγραμμα υπολογιστικών φύλλων Excel και ακλουθώντας τις οδηγίες που προβάλλονται στον πίνακα εισάγουν τα ονόματα των μελών και σε μια διπλανή στήλη τα ύψη τους.

Καθοδηγούμε τις ομάδες στο σχεδιασμό ενός ραβδογράμματος των δεδομένων και στον υπολογισμό του μέσου όρου μέσω του προγράμματος.

2η Διδακτική ώρα

            Κάθε ομάδα παρουσιάζει τα αποτελέσματα που βρήκε.

Γίνεται συζήτηση σχετικά με τα δεδομένα των ερευνών και του τρόπου παρουσίασής τους.

Α/Α	ΟΝΟΜΑ	ΥΨΟΣ
1	Φατμέ	1,62
2	Θοδωρής Μ.	1,53
3	Μαριαντίνα	1,60
4	Ελένη	1,52
5	Νικόλας	1,63
6	Φένια	1,40
ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ		1,55

Α/Α	ΟΝΟΜΑ	ΥΨΟΣ
1	Μαρία	1,46
2	Κατερίνα Μ.	1,54
3	Ζέτα	1,50
4	Μαγδαληνή	1,47
5	Γιώργος	1,45
6	Γιώργος-Αιμίλιος	1,45
ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ		1,48

Α/Α	ΟΝΟΜΑ	ΥΨΟΣ
1	Κατερίνα Ρ.	1,54
2	Κλεάνθης	1,65
3	Φωτεινή	1,50
4	Θοδωρής Σ.	1,42
5	Ηλιάνα	1,35
6	Μάνος	1,35
ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ		1,47

7.  Αξιολόγηση:

Η αξιολόγηση γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του σεναρίου αναφορικά με:

Ø   Την εκτέλεση των δραστηριοτήτων

Ø   Τη συνεργασία που αναπτύχθηκε

Ø   Την αξιοποίηση των λογισμικών και τη συμπλήρωση του φύλλου εργασίας.

   Επίσης μοιράζεται στις ομάδες ένα φύλλο αξιολόγησης, και ζητάμε από τους μαθητές να υπολογίσουν το μέσο όρο του ύψους όλων των μαθητών της τάξης και να φτιάξουν το σχετικό ραβδόγραμμα. .

Α/Α	ΟΝΟΜΑ	ΥΨΟΣ
1	Φατμέ	1,62
2	Θοδωρής Μ.	1,53
3	Μαριαντίνα	1,60
4	Ελένη	1,52
5	Νικόλας	1,63
6	Φένια	1,40
7	Μαρία	1,46
8	Κατερίνα Μ.	1,54
9	Ζέτα	1,50
10	Μαγδαληνή	1,47
11	Γιώργος	1,45
12	Γιώργος-Αιμίλιος	1,45
13	Κατερίνα Ρ.	1,54
14	Κλεάνθης	1,65
15	Φωτεινή	1,50
16	Θοδωρής Σ.	1,42
17	Ηλιάνα	1,35
18	Μάνος	1,35
ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ		1,50

8.  Επέκταση δραστηριότητας:

Οι μαθητές μπορούν να μετρήσουν το βάρος τους με μια ζυγαριά και να υπολογίσουν το μέσο όρο του βάρους των μαθητών της τάξης φτιάχνοντας και το ανάλογο ραβδόγραμμα.

9. Βιβλιογραφία:

Ø   Το βιβλίο μαθηματικών της Ε΄ τάξης του δημοτικού.

Ø   Το βιβλίο του δασκάλου μαθηματικών της Ε΄ δημοτικού.